Şanlıurfa’ya hızlı ve yoğun bir programla günübirlik gittik, döndük. 2 saatlik uçuşla 12 bin yıllık tarihe yolculuk yaptık. 12 bin yıl önce bir insan Göbeklitepe’ye gitmeye karar verseydi, gidebilir miydi? Gidebilseydi kaç günde giderdi? Biz ise hız çağının araçlarıyla 12 bin yıllık tarihe yolculuk yapmanın keyfini sürdük.
Göbeklitepe’ye gitmeden önce Şanlıurfa’da Hizmet İhracatçıları Birliğinin (HİB) yönetim kurulu toplantısında yazılım alanında çalışan bir unicorn şirketinin yöneticisi, kısa sürede elde ettikleri bir başarının hikâyesini anlattı. Bu alanda yapılacak çalışmaların nasıl hızlı bir şekilde başarılı sonuçlar doğuracağını vurguladı. Göbeklitepe’ye gidince gördük ki resimli “T” şeklinde taşlar tabiri caizse “taş tablet” olarak 12 bin yıldır dimdik ayakta duruyor. Acaba günümüzün “dijital tabletleri” ne kadar zaman ayakta kalacak?
Bugün teknoloji sayesinde hayatımızın ne kadar da hızlandığı gerçeğiyle karşı karşıyayız. Şanlıurfa’da konuşulan konulardan bir tanesi yazılım konusuydu. Hayatımızı ve işlerimizi nasıl planlayacağımıza artık yazılımların karar vereceğini fark edince giderek kontrolü kaçırdığımızı anlıyoruz. Bir taraftan teknolojinin nimetlerinden istifade ederken diğer taraftan insanlığın geleceği adına tedbir alma zamanı geldi, diye düşünüyorum.
Tarihin sıfır noktası olarak değerlendirilen Göbeklitepe’de uzun yıllardır kazılar yapılıyor. Almanlar tarafından başlatılan çalışmalar, Türk arkeologların başkanlığında sürüyor. Bu bölgede kazılması gereken çok sayıda yer olduğunu öğreniyoruz. Karahantepe’de yapılan kazılarda Göbeklitepe’den daha fazla eser çıkıyormuş. Çıkan eserlerin bir kısmı Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyormuş. Müze bugünlerde sel felaketi nedeniyle ziyarete kapalı.
Göbeklitepe Kazı Başkanı Prof. Dr. Necmi Karul, HİB heyetine kazılarla ilgili bilgi verdi. İnsanlık tarihinde birçok ilkin burada gerçekleştiğini anlattı. Göbeklitepe; yerleşik hayatın başladığı, ilk köylerin ortaya çıktığı, üretici yaşamın başladığı, ilk konutların inşa edildiği, ev kavramının yaşanmaya başlandığı, ilk özel anıtsal yapıların inşa edildiği ve ilk uzak mesafeli “ticaret” organizasyonun yapıldığı yer olarak karşımıza çıkıyor.
Dünya tarihinde çok sayıda ilkin ortaya çıktığı bu alanda çok boyutlu ve çok yönlü ilmî çalışmalara ihtiyaç olduğu anlaşılıyor. Burada yaşayan insanların burayı bir inanç merkezi olarak planladıklarını ve daha sonra üzerini bilinçli bir şekilde örttüklerini ifade etti, Necmi Hoca.
Hizmet İhracatçıları Birliğinin başkanlığını Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat yapıyor. HİB yönetimi Şanlıurfalı kamu ve özel sektör yöneticileriyle de bir araya geldi. Bolat, HİB ve THY olarak Şanlıurfa’ya daha fazla turist gelmesi için projeler geliştirdiklerini söyledi. Bu yıl Göbeklitepe’ye 850 bin turist gelmiş. Bilinenin aksine gelen turistlerin büyük çoğunluğunu yerliler oluşturuyormuş.
Peygamberler şehri Şanlıurfa’ya dair söylenecek çok söz var. Hz. İbrahim, Hz. Eyüp gibi peygamberlere yurt olmuş bu manevi diyarda ortaya çıkan Göbeklitepe inanç merkezini ilahiyatçıların da araştırmalarında fayda var. İlahî metinlerde burada yaşananlara atıf var mı, acaba hangi peygamberler döneminde burası var olmuş? Çünkü bu bölgede hayat 1500 yıl kesintisiz sürmüş.
