Ne isterdi bu pervane misal uçmaya müptela gönlüm bilir misin kâri? Asırlar evveline gidip bir çınar ağacının altında oturan dervişin ellerine yapışmak. Sonra sual etmek ona bütün utanmazlığımı lisanıma yükleyerek. “Neden” demek, “neden böyle oldu? Neyi kaybettik, nasıl kaybettik, nereye verdik?” demek. Sonra dizlerine koyup başımı asırlarca sürecek bir kâbusa ağlamak isterdim. İsterdim ama muhal olduğunu, imkânsız olduğunu bilerek isterdim. Lakin yapamıyorum işte. Şikâyetçi değilim bu içinde bulunduğum halden desem yalan olur. Zira bazı vakitler geliyor şikâyetçi olduğum hallerden dahi utanıyorum. Mahcubiyetimin farkındayım ve çünkü biliyorum ki biz ilahi bir sırrın son muhatapları, sırrı kaybettik, gönlü kaybettik kâri. O çınarın altında hep bekliyor o derviş lakin biz ne onun yanına gitmeyi ne de sual etmeyi biliyoruz. Yalnızca ve yalnızca nasıl isteneceğini bile bilmeden öylece istiyoruz.

Toparlan kâri başı sarıklı, beli cübbeli âdemler geçiyor önümüzden. Hata etmeyelim esasında hata yok aramızda muhabbet var. Neyse ben anlatmaya devam edeyim yine de. Bu sıralar öyle çok karşılaşıyorum ki dert eden, feryad eden, kaderine isyan eden insanlarla. Tuhaf oluyorum elbette bu denli fazla müştekinin arasında yaşıyor olduğumun farkına vardığım vakit. Şunu biliyorum ki herkes bir an gelir bir şeylerden şikâyet eder. Bazen sevmez olanları, olmamışlar için günlerce, haftalarca, aylarca ve belki de yıllarca eyvah eder. Hepimiz böyleyiz. Belki de insan olmamızın gereği budur, bilemiyorum. Ama ben bugün sana şikâyet etmenin kendisini şikâyet ediyorum kâri. Şikâyetten ve her olandan şikâyet edenlerden şikâyetçiyim. Zira “keşke” demeyi yakıştıramıyorum insanlara. Hep şöyle düşünüyorum (belki de yanlıştır düşüncem) istediklerimizin olmamasının sebebi belki de istemeyi bilmememizdir. Daha sarih söyleyeyim ki istemeyi bilmek ve belki de istemenin adabından bilmek gerekir. Ya da elimizden geldiğince çalışmak, çaba göstermek, sebat etmek ve sonra olmasını beklemektir yapmak zorunda olduğumuz. Lakin isteyebilmek için en ziyade gönül gerektir kâri.

Bedeninde cennet toprağından parçalar var insanın biliyorsun, ta ezel bezminden Güzel olana aşinalığı var. Lakin bir yandan da yediği yasak meyvenin tadı hala damağında… Onun içindir ki onun olmayana, olamayana hep gıpta ile bakıyor âdemin çocukları. Yasak denene, günah denene, haram denene ulaşmak için tereddütle dahi olsa uzanıyor nefislerinin elleri. Bence bu denli doymaz bir nefse ve kanaat etmez bir zihne sahip oluşumuz, isteyip de bulamayışımız gönlümüzü kaybettiğimiz zaman ile alakalı bir durum. (Şayet o derviş bana cevap verse böyle diyecekti biliyorum. Sualime sualle cevap verecekti; “Yokla bir hele ki nerede gönlün?” diyecekti) Peki ya diyeceksin ki bu gönlümüzü ne vakit kaybettik biz? İnan ben de her vakit bunu düşünüp duruyorum. Ne ettik, nasıl ettik, nereye gittik de kaybettik gönlümüzü? Kime sattık, neye sattık ve hatta niye sattık biz onu? Daha kıymetli bir şeyi almak için mi? Kıymet âdemoğlunun nazarına göre değişir kâri. Kimi bir avuç toprakta kâinatı görür, kimi kâinata bakar da bir avuç toprak… Esef! İşte tam burası; her ne olduysa oldu, bize bir haller oldu. Önceleri bir avuç toprakta kâinatı görürdük lakin şimdi kâinata bakıyoruz da bir avuç toprağı göremiyoruz. Yaratılan her şeyi neden seviyorduk biz bir vakitler? Allah aşkına sen de şimdi kendine sor kâri; halen dahi bütün yaratılmışları sevebiliyor muyuz biz? Şiir söylemeyelim artık kâri birbirimize, kendimizi kandırmayalım. Zira şair sözü elbet yalandır demiyor mu şairler? Biz yaratılanı sevmiyoruz, sevemiyoruz ki. Onlar eskilerde kaldı. Hani şu gönlü taştan daha sert olan, tohum ekilmeyen toprağa benzeyen kalpleriyle karşımıza çıkan kara yürekli insanlara meftun olduğumuz andan evvellerde. O haller Mevlana’larda, Yunus’larda, Yavuz’larda kaldı. Gönül taşı ile kurulmuş şehirlerimiz vardı, bir salibe meftunluğumuz boynumuzda taşıdığımız cevşenleri aldı.

…

Bu hamur daha çok su götürür, en güzeli sükût etmek. Lakin bulunmaz bizde sükûta sabır kâri. Hele bir yokla sol tarafını, bak ki orada gönül yok.

Bak hafız geliyor elinde demi dumanında çaylar. İçelim, içelim… Başka çare yok.

Çay ver hafız, çay ver, çare mahdut lakin dert çok…