Yaşadığımız dönem itibariyle ve dijital ağların gelişmesinin de bir sonucu olarak internet üzerinden sosyal medya araçları kullanılarak gerçekleştirilen internet dolandırıcılığı suçlarının sayısı teknolojinin gelişmesinin de etkisiyle bir hayli arttı.
İnternet dolandırıcılığı suçunun internetin ve dijital dünyanın kullanımının artmasının doğal bir sonucu olarak birçok türü ortaya çıktı. Kimliklerini gizleyerek bilişim sistemlerini aracı olarak kullanan kötü niyetli dolandırıcılar internet aracılığı ile dolandırıcılık suçlarını çok daha kolay bir şekilde işliyorlar. Dolandırıcılar, kişilerin iradelerini fesada uğratarak, vatandaşları hileli davranışlarla aldatarak ve kandırarak mağdur ediyorlar.
İnternet dolandırıcılığı suçları
İnternet aracılığı ile işlenen dolandırıcılık suçları başlıca; müşteri tarafından satın alınan bir ürünün gönderilmemesi, kişinin kredi kartı kullanılmak suretiyle yapılan dolandırıcılıklar, sanal arkadaşlık teklifi ve evlilik dolandırıcılığı amacıyla bir miktar para talep edilmesi, sosyal medya siteleri üzerinden yapılan her türlü dolandırıcılık faaliyetleri, kripto para borsası aracılığıyla kişiye birtakım vaatler vererek yapılan dolandırıcılıklar gibi örnekler verilebilir.
İnternet dolandırıcılığı olarak bilinen “bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle işlenen dolandırıcılık” suçları, TCK 158. maddesinde, dolandırıcılık suçunun nitelikli hali olarak düzenlenmiş ve suçun bu eylemlerle işlenmesi halinde cezanın artırılacağı belirtilmiştir.
Nitelikli dolandırıcılık suçları başlıca;
Dinî inanç ve duyguların istismar edilmesi; Kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanmak; Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak; Kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasi parti, vakıf veya dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması: Kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması veya bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi suretiyle, dolandırıcılık suçunun işlenmesi halinde, ceza miktarı artacaktır.
Suçun cezası
Dolandırıcılık suçunu işlediği sabit olan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası verilir. Ancak dolandırıcılık suçunun yukarıda saymış olduğumuz suçun nitelikli halleri ile işlenmesi durumunda üç yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. Bu suçun üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında, suç işlemek için kurulan bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde verilecek ceza bir kat artırılır.
Sonuç olarak internet dolandırıcılığı yapan kişilerin yakalanması, ayrı bir sorun teşkil eder. Çünkü bu suçu işleyenler, IP adreslerini ve kişisel bilgilerini sakladıkları için yakalanmaları oldukça güçtür. Dolandırıcılık fiilini işleyen kimselerin maalesef çoğu zaman yaptıkları eylemlerden dolayı suçu işlediği sabit olmadığı gerekçesiyle ifadeleri dahi alınmamakta; dava açılmamaktadır. Savcılık, yapılan şikâyetlere takipsizlik kararı vermektedir. Dolandırıcıların tespit edilmesine rağmen dava açılsa bile suçu işlediği sabit olmadığı gerekçesiyle beraat etmektedirler. Uygulamada bu tip sorunların önüne geçilebilmesi için yeni yasal düzenlemelerin yapılması gerektiği kanaatindeyiz.