İran destekli Şii grupların oluşturduğu “Koordinasyon Çerçevesi” ile müttefiklerinin boykotu sebebiyle Çarşamba günü Irak Parlamentosu’nda yine yeterli çoğunluk sağlanamadı ve cumhurbaşkanı seçimi üçüncü kez ertelendi.
Bunun üzerine, geçen yıl 10 Ekim’de yapılan erken seçimlerin galibi Sadr Grubu’nun lideri Mukteda Es-Sadr, boykotla süreci kilitleyen Şii gruplara çağrıda bulunarak “Buyurun, hükümeti siz kurun” dedi.
Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve Sünni Es-Siyade İttifakı ile “çoğunluk hükümeti” kurma planından vazgeçmeyen Es-Sadr, sosyal medya aracılığıyla yaptığı açıklamada, hükümeti kurması için Koordinasyon Çerçevesi’ne Ramazan’ın başından itibaren 40 gün süre tanıdığını ve söz konusu grupların hükümet kurmayı başarmaları halinde Sadr Grubu’nun muhalefette kalacağını söyledi.
Taraftarlarından da gelişmelere lehte ya da aleyhte herhangi bir müdahalede bulunmamalarını ve sükûnetle beklemelerini istedi.
KDP ve Es-Siyade İttifakı, Mukteda Es-Sadr’ın Koordinasyon Çerçevesi’ne yaptığı hükümeti kurma çağrısı üzerine yayınladıkları bildiride “Üçlü Koalisyon”a bağlı olduklarını duyurdu.
Sadr Grubu’nun muhalefette kalmakta ısrar etmesi halinde İran destekli Şii grupların hükümet kurmaları oldukça zor.
Öncelikle KDP’yi ve Sünnileri hükümete katılmaya ikna etmeleri ve bunun için de ciddi bir takım tavizler vermeleri gerekiyor.
Hoşyar Zebari’yi cumhurbaşkanı seçtirme girişimi Irak Yüksek Federal Mahkemesi tarafından engellenen KDP’nin cumhurbaşkanı adayı Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) İçişleri Bakanı Reber Ahmed.
Koordinasyon Çerçevesi’nin müttefiki Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ise Berhem Salih’in bir kez daha cumhurbaşkanı olmasını istiyor.
Yeni hükümetin kurulabilmesi için öncelikle cumhurbaşkanının seçilmesi gerekiyor.
Koordinasyon Çerçevesi bileşenleri KDP’yi ikna etmek için Reber Ahmed’in cumhurbaşkanı seçilmesine destek verirler mi?
Bu durumda müttefikleri KYB’nin tavrı ne olur?
Koordinasyon Çerçevesi Cuma günü ülkedeki siyasi tıkanıklığın aşılması konusundaki teklifini kamuoyuna açıkladı.
Başbakanı yeterlilik, dürüstlük ve bağımsızlık gibi bir takım kriterlere göre Koordinasyon Çerçevesi ve Sadr Grubu tarafından oluşturulacak bir komitenin belirlemesini önerdi.
İran, Sadr Grubu’nun muhalefette kalmasını değil Koordinasyon Çerçevesi’yle birlikte hükümet kurmasını, yeni hükümetin başarısına ya da başarısızlığına ortak olmasını istiyor.
Çünkü Sadr Grubu, muhalefette kalır ve İran destekli Şii grupların kuracağı hükümet başarısız olursa bir sonraki seçimde sandıktan daha güçlü çıkar.
Şu an Irak’ta ne olacağına dair birkaç senaryo var.
Koordinasyon Çerçevesi zor da olsa Sadr Grubu haricindekilerle yeni hükümeti kurabilir.
Bu durumda başbakanlığın en güçlü adayı Nuri El-Maliki olur.
Belirlenen sürede hükümet kurulamaz ve top yeniden Sadr Grubu’nun sahasına döner fakat Koordinasyon Çerçevesi boykota devam ettiği sürece kriz yine devam eder.
Bir diğer senaryoya göre geçmişte de birçok kez geri adım atan Mukteda Es-Sadr, Üçlü Koalisyon’la çoğunluk hükümeti kurma düşüncesinden vazgeçip İran destekli Şii gruplarla işbirliğini kabul edebilir.
Kısaca ifade etmek gerekirse, krizin ne yöne evrileceğini Sadr Grubu’nun tavrı belirleyecek.