“İcradan çocuk teslimi kalktı mı?” bu konu boşanan eşler tarafından sıkça araştırılıyor. Bilindiği üzere bu durumla ilgili İcra ve İflas Kanunu’nda bazı değişiklikler yapıldı. Bu değişiklikler arasında 1932 yılında getirilen “icra ile çocuk teslimi” de bulunuyor. Yıllardır uygulanan bu sistemde birçok sorunlar nedeniyle yeni bir düzenleme getirildi.
İcra takibi başlatan alacaklı taraf, (anne ya da baba) borçlu olan diğer eşe icra yolu ile çocuk teslimi için tebligat gönderiyordu. İcra dairesi aracılığı ile borçlunun evine giden alacaklı, çocuk teslimi için memur ve pedagog eşliğinde borçlunun kapısını çalıyordu. Bu durum hem ebeveynler tarafından hem de çocuklar için travmaya neden olabiliyor. Bu nedenle kanunun yasalaşmasıyla birlikte aile mahkemeleri tarafından verilen çocuk teslimi işlemleri, icra dairelerinden alınarak Adalet Bakanlığı’na verildi.
Çocuk teslimi nasıl yapılacak?
Kanuna göre, çocuk teslimine dair ilam veya tedbir kararları, yükümlüsü tarafından rızasıyla yerine getirilmediği takdirde hak sahibi, ilam veya tedbir kararının yerine getirilmesi için adli destek ve mağdur hizmetleri müdürlüğüne başvurabilecek.
Talebi alan müdürlük, her türlü iletişim vasıtasını kullanarak yükümlüyle irtibata geçecek ve yine müdürlük tarafından belirlenen gün ve saatte hak sahibine teslim edilmek üzere çocuğun belirlenen yere getirilmesini derhal bildirecek, bu bildirimin yapıldığını veya yükümlüyle irtibat kurulamadığını tutanağa bağlayacak.
Yükümlü çocuğu getirmeyeceğini beyan ederse yahut çocuğu belirlenen yere getirmezse müdürlük, derhal yükümlüye, çocuğun teslimine dair bir teslim emri gönderecek. Müdürlüğün belirlediği yere getirilen veya yükümlünün haklı mazereti nedeniyle müdürlükçe alınan çocuk, hak sahibine teslim edilecek. Çocukla uygulanan kişisel ilişki süresinin sona ermesi ile ortak çocuk hak sahibine geri verilecek. Çocuğun üstün yararının gerektirdiği hallerde müdürlük, yükümlüyle irtibata geçmeye veya teslim emri tebliğine gerek olmaksızın bu hükümleri uygulayacak.
Çocuk teslimi nerede olacak?
Diğer eş ile çocuk arasında kurulan kişisel ilişki, müdürlük tarafından belirlenen teslim yerlerinde gerçekleştirilecek. Teslim işlemi adına valilik ve belediyeler tarafından araç tahsisi, sürücü görevlendirilmesi gerçekleştirilecek.
Çocukla kişisel ilişki kurulması esnasında, çocuk teslimi gerçekleşmezse alacaklı tarafından 1 ay içerisinde yapılacak şikâyet üzerine, fiil suç teşkil etse de 3 aya kadar disiplin hapsi uygulanır.
Çocukla Kişisel İlişki Kurulmasına Dair Karar’ın, yerine getirilmesine muhalefet edilmesi halinde ise alacaklı yanca 1 ay içerisinde yapılan şikâyet ile borçlu aleyhine 3 günden 10 güne kadar disiplin hapsi uygulanır.
İlk aykırılıkta danışmanlık tedbiri!
Kanunla birlikte, çocukla kişisel ilişki kurulması işlemlerinin çocuğun üstün yararını koruyacak şekilde yerine getirilebilmesi amacıyla müdürlüğün önerisi üzerine aile mahkemesince, çocuk, hak sahibi veya yükümlü hakkında danışmanlık tedbiri uygulanmasına karar verilebilecek. Yükümlünün teslim emrine ilk aykırı hareketinde müdürlük yükümlü hakkında danışmanlık tedbiri uygulanmasını aile mahkemesinden talep edecek. İlam veya tedbir kararını rızasıyla yerine getirdiğini iddia eden yükümlü, yapılan bildirimin veya bu bildirim yapılamamışsa gönderilen teslim emrinin haksız olduğunu, süresi içinde şikâyet yoluyla ileri sürebilecek. Çocuğun yerleşim yerinin değişmesi halinde dosya re’sen ilgili yer müdürlüğüne gönderilecek ve ilgili müdürlük işlemlere kaldığı yerden devam edecek. Bu müdürlük, dosyadaki teslim emri kapsamında sadece teslimin gerçekleştirileceği yeni yeri yükümlüye tebliğ edecek. Teslim yeri değişikliği hak sahibine her türlü iletişim vasıtasıyla bildirilecek.