Boşanmış ya da boşanma aşamasında olan kişiler arasında, müşterek çocuğun diğer ebeveyn ile görüştürülmek istenmemesi en sık karşılaşılan sorunların başında gelmektedir. Ebeveynler, zaman zaman çocuğun hem anne hem de baba sevgi ve şefkatine muhtaç olduğunu unutarak, çoğunlukla da inatlaşarak çocuğun diğer ebeveyn ile görüşmesini engellemeye çalışmaktadır. Bu davranış şekli, çocuğun manevi kişiliğine ve gelişimine zarar verdiği gibi aynı zamanda kanunlarımızda suç olarak düzenlenmiştir.

Mahkeme kararına rağmen çocuğun teslim edilmemesi kanunen suç olarak düzenlenmiştir. Diğer ebeveynle görüşmesinin çocuğun üstün yararını zedeleyeceği noktasında somut iddialarınız varsa, bunun yolu çocuğu kaçırmak değil, derhal dava açmak ya da devam eden davada iddia ve delillerinizi mahkemeye iletmek ve gerekiyorsa tedbiren çocukla kişisel ilişkinin kısıtlanmasını talep etmektir. Mahkeme, çocuğun üstün yararı ilkesinden hareketle ve gerekli araştırmayı yaparak bu konuda bir karar verecektir.

ÇOCUK TESLİMİNE AYKIRI DAVRANIŞ SUÇU VE ŞARTLARI

  • İcra İflas Kanunu’nun 341. maddesine göre çocuk teslimine aykırı davranış, çocuk teslimi hakkındaki mahkeme kararının ya da mahkemenin ara kararının yerine getirilmemesi veya yerine getirilmesinin engellenmesi şeklinde tanımlanmıştır.
  • Tanımdan da anlaşılacağı üzere çocuk teslimine aykırı davranış suçunun oluşabilmesi için, öncelikle çocuğun velayetinin kimde olduğunu ve diğer tarafla çocuk arasında kurulacak kişisel ilişkinin şartlarını düzenleyen bir mahkeme kararının bulunması gerekir. Söz konusu karar, nihai karar olabileceği gibi ara karar da olabilir.
  • İİK 25. vd. maddelerince belirlenmiş olduğu üzere mahkeme ilamı, usulüne uygun olarak icra takibine konu edilmiş ve yasal süre içerisinde, ilama ve icra emrine aykırı bir şekilde çocuğun teslim edilmemiş olması gerekir.
  • Suç velayet hakkı kendisine verilmiş olan tarafça işlenebileceği gibi, çocuğu velayet hakkı kendisine verilmiş olan tarafa teslim etmekten kaçınan diğer ebeveyn tarafından da işlenebilmektedir.
  • Dava sırasında çocuğun teslim edilmesi durumunda sanığa ceza verilmez
  • Sanık hakkında ceza verildikten ve cezanın infazına başlandıktan sonra, çocuğun teslim edilmesi durumunda sanık tahliye edilecektir.

ŞİKÂYET ŞARTI VE SÜRESİ

Çocuk teslimi kararına aykırı davranış suçu, şikâyete tabi bir suç olup, 3 aylık şikâyet süresi içerisinde müştekinin müracaat etmesi gerekmektedir.

YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME

Çocuk teslimi kararına aykırı davranış suçunda görevli mahkeme icra ceza mahkemeleri olup, yetkili mahkeme ise icra takibinin açılmış olduğu yer mahkemesidir.

ÇOCUK TESLİMİ KARARINA UYMAMA SUÇUNUN CEZASI

Çocuk teslimi hakkındaki ilâmın veya ara kararının gereğini yerine getirmeyen veya yerine getirilmesini engelleyen kişinin, lehine hüküm verilmiş kimsenin şikâyeti üzerine altı aya kadar tazyik hapsine karar verilir. (İİK 341 1. cümle)