Çocuk Koruma Kanunu’nda korunmaya ihtiyacı olan çocuk ve suça sürüklenen çocuklar için alınacak koruyucu ve destekleyici kararların alınması usulü ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Buna göre;
Koruyucu ve destekleyici tedbir kararı alınması
Çocuklar hakkında koruyucu ve destekleyici tedbir kararı, çocuğun anası, babası, vasisi, bakım ve gözetiminden sorumlu kimseler, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu ve cumhuriyet savcısının istemi üzerine veya re’sen çocuk hâkimi tarafından alınır.
Tedbir kararı verilmeden önce çocuk hakkında sosyal inceleme yaptırılabilir. Çocuk hakkında, bir veya birden fazla tedbir kararı verilebileceği gibi, hâkim tarafından, tedbir kararı verilen çocuğun, aynı zamanda denetim altına alınmasına ve Türk Medenî Kanunu hükümlerine göre velayet, vesayet, kayyım, nafaka ve kişisel ilişki kurulması hususlarında da karar verilebilecektir.
Tedbir kararının kaldırılması ve sona ermesi
Hakim tarafından çocuğun gelişimini göz önünde bulundurarak koruyucu ve destekleyici tedbirin kaldırılmasına veya değiştirilmesine karar verilebilir. Bu karar acele hâllerde, çocuğun bulunduğu yer hâkimi tarafından da verilebilir. Ancak bu durumda karar, önceki kararı alan hâkim veya mahkemeye bildirilecektir.
Tedbirin uygulanması, on sekiz yaşın doldurulmasıyla kendiliğinden sona erer. Ancak hâkim tarafından, eğitim ve öğrenimine devam edebilmesi için çocuğun rızası alınmak suretiyle tedbirin uygulanmasına belli bir süre daha devam edilmesine karar verilebilmektedir.
Tedbir kararlarında yetki
Korunma ihtiyacı olan çocuklar hakkında koruyucu ve destekleyici tedbirler, kendisinin, ana, baba, vasisi veya birlikte yaşadığı kimselerin bulunduğu yerdeki çocuk hâkimince alınır.
Acil koruma kararı alınması
Derhâl korunma altına alınmasını gerektiren bir durumun varlığı hâlinde çocuk, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından bakım ve gözetim altına alındıktan sonra acil korunma kararının alınması için kurum tarafından, çocuğun kuruma geldiği tarihten itibaren en geç beş gün içinde çocuk hâkimine müracaat edilir. Hâkim tarafından, üç gün içinde talep hakkında karar verilir. Hâkim, çocuğun bulunduğu yerin gizli tutulmasına ve gerektiğinde kişisel ilişkinin tesisine karar verebilir.
Acil korunma kararı en fazla otuz günlük süre ile sınırlı olmak üzere verilebilmekte olup, bu süre içinde Kurumca çocuk hakkında sosyal inceleme yapılır. Kurum, yaptığı inceleme sonucunda, tedbir kararı alınmasının gerekmediği sonucuna varırsa bu yöndeki görüşünü ve sağlayacağı hizmetleri hâkime bildirir. Çocuğun, ailesine teslim edilip edilmeyeceğine veya uygun görülen başkaca bir tedbire hâkim tarafından karar verilir. Kurum, çocuk hakkında tedbir kararı alınması gerektiği sonucuna varırsa hâkimden koruyucu ve destekleyici tedbir kararı verilmesini talep eder.
Bakım ve barınma kararlarının yerine getirilmesi
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından, kendisine intikal eden olaylarda gerekli önlemler derhâl alınarak çocuk, resmî veya özel kuruluşlara yerleştirilir.
Kanun yolu
Çocuk koruma kanunu hükümlerine göre çocuk hakimi tarafından alınan tedbir kararlarına karşı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun itiraza dair hükümlerine göre en yakın çocuk mahkemesine itiraz edilebilir.
