Eğer aklımıza verilen malzemeler, doğru ile yanlışı, iyi ile kötüyü, faydalı ile zararlıyı ayırabilecek olgunlukta ve donanımda ise, buradan kendimize iyi iyi seçimler çıkabilir. İnsanın kendisini zarar veren unsurlardan koruması, geliştirmesinden daha öncelikli ve önemlidir. O halde, aklımız bizim lehimize olan şeyleri önemserse arayışı da o istikamette olur. Burada benim neyi kendim için iyilik olarak gördüğüm çok önemlidir. Nereye yaklaşmak istediğim, kimleri örnek aldığım ve kendimi “Nasıl?” olmak üzere yönlendirdiğime göre, seçimlerim şekillenecektir.
Neye göre, kime göre iyi?
Her konuda neredeyse, insan sayısı kadar farklı görüş ve tercih olabilir. Önemli olan, tercihlerimin istikametidir. Bu ya inancıma ya da arzu ve isteklerime göre olur. İnancıma göre olacaksa, bütün âlemi yaratan ve kuralları koyan makamın ne dediği, neye iyi neye kötü dediği önemlidir. O zaman önce benim onları bilmem gerekir ki ona göre hareket edeyim. Rabbimiz (c.c) diyor ki “Ahlâkınızı güzelleştirin.” Bende, insanlara ve daha da önemlisi kendime zarar veren hangi alışkanlıklar var? Kimler benim hangi söz ve davranışlarımdan rahatsız oluyorlar? Ben kendimi savunmaya çalışmadan bunların bana ait yanlışlar olduğunu kabul edebiliyor muyum? İşte en önemlisi de budur. Yanlışa yanlış deyip kabul etmedikten sonra onun değişmesi mümkün olmayacaktır.
“Ben buyum, değişemem” demek çok yanlıştır çünkü doğru değildir
Bu söz, Rabbimizin (c.c) her an yaratma fiilinin var olduğu gerçeğinden habersiz birisinin sözü olabilir. İnsanın niyeti değişmek ve daha iyi bir insana dönüşmek ise; içtenlikle bunun için ne yaptığına göre dilerse Rabbimiz (c.c) güzel bir netice halk edecektir. Bizim niyetimiz ne ve bu niyetin hayata geçmesi için neleri göze aldık, neler yaptık, hangi dualar ve sadakalarla yürek dolusu niyazda bulunduk? Eğer ulaşmak istediğimiz şeyin ödülü büyükse, çabamız ve motivasyonumuz da ona uygun olacak şekilde güçlü olacaktır. Bilelim ki, en büyük marifet, insanın kendisini insân-ı kâmil olma noktasında ilimle bezeyip ahlâkını güzelleştirmektir. İlimden ahlâk çıkarmak ve ilk önce kendisini düzeltmekle meşgul olmasıdır. Dualarımız ve çabalarımız önce kendimizde Allah’ın (c.c) istediklerini cem etmek için olursa, işte o zaman kendimize iyilik etmiş oluruz.