Diğer adıyla ecrimisil olarak da bilinen haksız işgal tazminatı, bir yerin haksız bir şekilde işgal edilerek kullanılması sonucunda, ödenmesi gereken tazminata verilen isimdir. Diğer bir anlatımla; bir taşınmaz malikinin rızası olmadan o taşınmazın bir başka kişi tarafından işgal edilerek kullanılması sonucunda ödenmesi gereken tazminata “haksız işgal tazminatı” denir.
Söz konusu haksız kullanım sonucunda taşınmaz maliki, haksız kullanım sebebiyle uğradığı zararın giderilmesini ve bu işgal sonucunda uğradığı zararın tazminat olarak ödenmesini talep edebilir. Haksız işgal nedeniyle uğranılan zararın tazmin edilebilmesi için ve ecrimisil davası açmak için birtakım şartlar bulunmaktadır. Bu şartlar;
1-) Haksız işgalin gerçekleşmiş olması gerekir. Taşınmaz malikinin rızası hilafına, taşınmazın kullanılması ile haksız işgal gerçekleşmelidir.
2-) Haksız işgalin iyi niyetli olmayan (kötü niyetli) işgal eden tarafından yapılmış olması gerekir. Kötü niyetli olarak haksız işgal yapan kişinin, durumdan haberi olmasına rağmen eylemi sürdürmesi.
3-) Malikin haksız işgal nedeniyle uğradığı zararın / taşınmaz maldan elde edemediği kâr, haksız işgal sebebiyle olmalıdır. Uğranılan zarar ile yapılan eylem arasında illiyet bağı olmalıdır.
4-) Haksız işgal tazminatı davası ile 5 yıllık geriye dönük zarar talep edilebilir. Zarara uğrayan kişinin 5 yıllık zamanaşımı süresi içinde dava açması gerekir.
Haksız işgal tazminatı nedeniyle dava açabilmek için öncelikle haksız işgal eylemi sebebiyle ihtarname gönderilmesi gerekir. Ecrimisil davasında ihtar şartı olarak bilinen bu aşamada karşı tarafın da itiraz etme hakkı vardır. Ecrimisil ihtarnamesi eline ulaştıktan sonra kişi 30 gün için bu ihtara itiraz edebilir
Miras paylaşımında ecrimisil davaları
Diğer adıyla ecrimisil davası olarak da adlandırılan haksız işgal tazminatı davası, miras paylaşımı sonrasında da talep edilebilir. Miras bırakılan malları haksız olarak işgal eden ve tasarruf sağlayan ve bunun üzerinden kazanç sağlayan mirasçılara karşı açılacak olan haksız işgal tazminatı davasında en önemli koşul ise intifadan men” şartıdır.
İntifadan men
Paylı mülkiyete tabi bir taşınmazdaki pay sahiplerinin ya da elbirliği mülkiyetine tabi bir taşınmaz üzerinde miras ortaklarının, o taşınmaz üzerinde tasarruf yetkisi bulunan ve miras hakkından fazlasını işgal eden mirasçıyı kullanımdan men etmesine intifadan men adı verilir. Kısaca, taşınmazı haksız bir şekilde işgal eden kişinin bu duruma son vermesi gerektiğine dair bildirime intifadan men adı verilir.
Miras malı üzerinde haksız işgal yapılması nedeniyle dava açmak isteyen mirasçının, haksız işgal edilen ve yararlanılan taşınmaz sebebiyle mirasçılara dava açmadan önce ihtar olarak bildirim yapması gerekir. Bu bildirime intifadan men adı verilir.
Paylı mülkiyete konu ya da elbirliği mülkiyeti ile kullanılan bir taşınmazın mirasçıları, taşınmazın haksız işgale uğraması sebebiyle intifadan men bildiriminin yapılması koşulunun sağlanması ile ecrimisil davası açabilirler.
1-) Haksız işgal tazminatına konu miras kalan taşınmazın kamu malı olması hâlindeintifadan men bildirimi yapılması gerekmez.
2-) Haksız işgal edilen ve ecrimisil talep edilen taşınmaz, kiraya verilebilecek ve kazanç sağlanabilecek bir taşınmaz ya da doğal ürün veren bir alan olması hâlinde de intifadan men şartı aranmayacaktır.
3-) Miras kalan taşınmaz üzerinde haksız işgal yapan mirasçının hak iddia etmesi ve dava konusu yapılan taşınmazın daha önceden bir davaya konu olması hâlinde intifadan men şartı aranmayacaktır.
