Suçu ve suçluyu övme suçu

Türk Ceza Kanunu’nun 215. maddesindekamu barışına karşı suçlar başlığı altında düzenlenen bu suçun ihdas edilmesinin amacı suç işlenmesinin önlenmesi olup, bu düzenleme ile korunan hukuki yarar ise kamu düzeni ve barışının korunmasıdır.

İşlenmiş olan bir suçu veya işlemiş olduğu suçtan dolayı bir kişinin övülmesini suç olarak düzenleyen bu maddenin gerekçesine bakıldığında, suç işlemiş olan kişinin övülmesi durumunun bu kişi aracılığı ile işlenmiş olan suçun övüldüğü şeklinde bir kabulün olduğu görülmektedir. Gerek madde metninde ve gerekse de gerekçesinden anlaşılacağı üzere bu düzenleme ile sadece işlenmiş olan suçun övülmesi değil bu suçu işleyen kişinin övülmesi de suç olarak kabul edilmiştir.

SUÇUN UNSURLARI

Aleniyet Şartı

Madde metninde, suçun oluşması ve cezalandırılması için alenen işlenmiş olması şartının düzenlendiği görülmektedir. Aleniyet şartının gerçekleştiğinden bahsedebilmek için övme fiilinin, öngörülemeyen ve belirlenemeyen bir kitleye ulaşması gerekmektedir. Bu anlamda bir sokağa pankart asmak, basın açıklaması yapmak, yazılı ve görsel basında yazı ve yayın yapmak, sosyal medya hesaplarından herkesin görebileceği şekilde paylaşımda bulunarak suçu ve suç işleyen kişiyi övme fiilinin işlenmesi gibi durumlarında aleniyet şartının gerçekleştiği kabul edilmektedir.

Açık ve Yakın Tehlikenin Ortaya Çıkması

Kanun koyucu tarafından somut tehlike suçu olarak düzenlenen suçu ve suçluyu övme suçunun vücut bulması için kamu düzeni açısından açık ve yakın bir tehlikenin ortaya çıkması şartı, suçun bir diğer unsurudur. Övme fiilinin kamu düzenini bozmaya açıkça elverişli açık bir tehlike oluşturması ve bu tehlikenin kamu düzenine zarar verme ihtimalinin yakın olarak değerlendirilmesi cezalandırma şartı olarak aranacaktır.

İşlenmiş Olan Bir Suç Olmalıdır

Suçu ve suçluyu övme suçunun vücut bulması için işlenmiş bir suçun ve bu suçun failinin övülmesi gerekmektedir. Genel anlamda bir suçun övülmesi bu suçun oluşması için yeterli olmayıp, başka bir suçu oluşturabilir. Örneğin silahlı bir terör örgütünün cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru göstermeye çalışılması ve övülmesi durumunda TCK 220/8 ve TMK 7/2 de yer alan örgüt propagandası yapma suçu oluşacaktır.

SUÇU VE SUÇLUYU ÖVME SUÇUNUN CEZASI

İşlenmiş olan bir suçu veya işlemiş olduğu suçtan dolayı bir kişiyi alenen öven kimse, bu nedenle kamu düzeni açısından açık ve yakın bir tehlikenin ortaya çıkması hâlinde, iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (TCK 215)

Suçun basın ve yayın yoluyla işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranına kadar artırılır. Ancak, haber verme sınırlarını aşmayan ve eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz. (TCK 218)

Suçu ve suçluyu övme suçu şikâyete tabi suçlardan değildir. Görevli mahkeme asliye ceza mahkemeleri olup, mahkeme tarafından basit yargılama usulü uygulanabilecektir.