Kredi kartı veya banka kartının üçüncü kişiler tarafından haksız kullanımı farklı şekillerde mümkün olabilmektedir. Yasal düzenlemeler bu farklı şekillere farklı müeyyideler getirmek suretiyle banka, müşteri veya üye iş yerine sorumluluk yüklemiştir. Konu, kredi kartı veya banka kartının kopyalanması, internet yoluyla haksız kullanım ve kredi kartının/banka kartının kaybolması-çalınması şeklinde üç başlık altında konu incelenebilecektir.
a)Kredi kartı ve banka kartının kopyalanması
Kredi kartının/banka kartının kopyalanması genellikle ATM’lere bir aparat yerleştirilmesi suretiyle yapılan bir dolandırıcılık yöntemidir. 5464 sayılı kanunun 8/3 hükmü; “Kart çıkaran kuruluşlar, kartların düzenli ve güvenli kullanımı ile bildirim, talep, şikâyet ve itirazlara ilişkin gerekli tedbirleri almaya yönelik sistemi kurmak ve kesintisiz olarak açık tutmakla yükümlüdür.”
Bu kanun hükmüne göre ATM’lerin güvenli olarak kullanımını sağlayamayan banka doğan zarardan sorumlu olacaktır.
b) İnternet yoluyla gerçekleşen haksız kullanım
5464 Sayılı Kanun’un 15/3 hükmü “Bu Kanunun 20’nci maddesi uyarınca harcama belgesi düzenlenmeksizin çeşitli iletişim araçları yoluyla veya sipariş formu vasıtasıyla yapılan mal ve hizmet alımlarındaki hukuka aykırı kullanımlardan kaynaklanan zararlardan kart hamili sorumlu tutulamaz.
5464 Sayılı Kanun’un 18/2 hükmü ise “Üye işyerleri, 20’nci madde uyarınca harcama belgesi düzenlenmeksizin çeşitli iletişim araçları yoluyla veya sipariş formu vasıtasıyla işlem yapılmasına olanak sağlamak üzere kuracakları sistemlerin güvenli bir şekilde çalışmasını temin etmekle yükümlüdür.”
Buna göre sistemlerdeki güvenlik zafiyetinden kaynaklı zararlarda üye işyerleri sorumlu olacaktır.
Ancak, şayet bankaların müşteri hizmetleri ve diğer uzaktan erişim sistemlerinin hatalarından kaynaklı olarak da zararlar meydana gelmiş ise bu durumda ise bankanın sorumluluğu söz konusu olacaktır.
Son olarak müşterilerin zararın oluşmasında şifre ve korunması gereken bilgileri özenle korumaması söz konusu ise bu durumda da birlikte kusurdan söz edilebilecek ve müşteri de zarardan sorumlu tutulabilecektir.
c) Kredi kartının çalınması ve kaybolması
5464 Sayılı Yasa’nın 16 maddesi “Kart hamili, kendisine tevdi edilen kartı ve kartın kullanılması bir kod numarası, şifre veya kimliği belirleyici başka bir yöntemin kullanılmasını gerektiriyorsa bu bilgileri güvenli bir şekilde korumak ve başkaları tarafından kullanılmasına engel olacak önlemleri almak, kartın kaybolması, çalınması veya iradesi dışında gerçekleşmiş herhangi bir işlemi öğrenmesi halinde kart çıkaran kuruluşu derhal haberdar etmek zorundadır.”
5464 Sayılı Yasa’nın 12 maddesi ise “Kartın ya da 16’ncı maddede belirtilen bilgilerin kaybolması veya çalınması halinde kart hamili, yapacağı bildirimden önceki 24 saat içinde gerçekleşen hukuka aykırı kullanımdan doğan zararlardan 150 Türk Lirası ile sınırlı olmak üzere sorumludur. Hukuka aykırı kullanımın, hamilin ağır ihmaline veya kastına dayanması veya bildirimin yapılmaması hallerinde bu sınır uygulanmaz.” Yani kartın kaybolması ve çalınması hallerinde kart hamili bildirimden önceki 24 saat içindeki haksız kullanımlardan 150 TL ile sınırlı olmak üzere sorumlu tutulabilecektir. Ancak bildirimden önceki 24 saatten daha önceki haksız kullanımların tamamından kart hamili sorumlu olacaktır.
