Dünya’da madde bağımlılığı ürkütücü boyutlara ulaşıyor. “Dünya genelinde uyuşturucu bağımlılarının sayısının 29 milyona ulaştığına dikkat çekildi. 15-64 yaşları arasında yaklaşık 250 milyon kişinin 2014 yılında en az bir uyuşturucu madde kullandığı görülüyor. 29 milyon kişi arasından yüzde 14’ü HIV’li olmak üzere, yaklaşık 12 milyon kişi damar içi uyuşturucu kullanıyor. 6 milyon kişi de Hepatit C virüsü taşıyor.”[1]
Uyuşturucuyla mücadele konusunda hazırlanan bir rapora göre, [2] “Türkiye’de uyuşturucu ile ilgili önleme çalışmaları Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) koordinesinde yapılmaktadır. 2015–2016 eğitim öğretim döneminde okullarda 1 milyon 84 bin 618 adet broşür ve 21 bin 68 adet afiş dağıtımı yapılmıştır. Ayrıca 2016 yılı içerisinde Türkiye Bağımlılıkla Mücadele (TBM) Formatörü sayısı 665’e yükselmiştir.” Acaba okullarda MEB tarafından yürütülen başka bir mücadele var mıdır? Bu raporda[3] “spor” kelimesi yalnızca 5 yerde geçiyor. Bunlar da kurum isimlerinden ibaret. “Kültür, sanat, ahlak, helal, haram, din, edep” gibi kelimeler ise hiç geçmiyor.
Okul önlerinde çantacı tabir edilen kişilerin gençlere zehir ulaştırmasını önlemek için emniyet teşkilatımız takdire şayan bir çaba sarf ediyor. AMATEM personeli madde bağımlısı gençleri tedavi edip topluma kazandırmak için fedakârca çalışıyor. Fakat çözümün asıl merkezi olan okullarda alınan koruyucu ve önleyici tedbirler yeterli midir?
Okullarımızdaki PDR uzmanları problemin boyutları karşısında endişe duyuyor: “Yakışıklı gençler okul önlerinde lüks spor arabalarla özellikle genç kızları tuzaklarına düşürmeye çalışıyor. Öncelikle problemli ve sıkıntılı gençleri gözlerine kestirerek yanına yaklaşıyorlar ve ‘teselli maddede’ diye telkinde bulunuyorlar. Sonra başkası ve gerisi çorap söküğü gibi geliyor!” Madde bağımlılığı probleminin temel nedeni gençlerimizi doğru alışkanlıklarla meşgul edememektir. Gençleri çocukluk yıllarından itibaren kültür, sanat, spor faaliyetleriyle buluşturmalıyız. Peki, ama nasıl?
MEB 2023 Vizyon Belgesi’nde okullarımızdaki çocuklarımızın ve gençlerimizin sportif faaliyetlerinin geliştirilmesine yeterince yer ayrılmamış ve yalnızca birkaç küçük atıfta bulunulmuştur. Beden eğitimi dersleri haftada yalnızca bir veya iki saat iken öğrencileri sporla nasıl buluşturacağız?
MEB’de bir zamanlar gençleri spor ve izcilik faaliyetleriyle buluşturan OBESİD adında bir birim vardı. Acaba bu birim neden kapatıldı? Gençlere doğruluk dürüstlük, tabiat ve çevre bilinci, sağlıklı bir hayatın ilke ve becerilerinin öğretildiği bu birim bir an evvel yeniden açılmalıdır. Çünkü bu birim kapandıktan sonra okullarda yapılan izcilik ve gençlik kampı organizasyonlarında duraklama oldu. Oluşan boşluktan sonra devlet kontrolünde olmayan “Kolektif kampları” gibi faaliyetler yaygınlık kazandı!
Acaba OBESİD’in kapatılması ile okul önlerinde madde bağımlılığının artması arasında bir ilişki var mıdır? Okullarımızda spor ve izcilik faaliyetlerinin tekrar başlaması için gerekli tedbirler bir an önce alınmalıdır. İsveç ve Finlandiya gibi devletler spor ve izciliğin eğitimde sağladığı olumlu etkiden faydalanmak için nüfusunun neredeyse tamamını izcilik eğitiminden geçiriyor.
Okullarımızda eskiden MEB tarafından yürütülen izcilik faaliyetleri yeniden başlatılmalıdır.
[1] ()
[2]T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü narkotik suçlarla mücadele daire başkanlığı raporu, s. 14, 2016.
[3] Adı geçen rapor, s. 14