Çin merkezli sosyal medya platformu TikTok’a yönelik Batı’da yoğun bir baskı var. Kurumların çalışanlarına TikTok’u kurumsal ağ ve cihazlarda kullanmayı peş peşe yasakladıklarını görüyoruz. Son gelişme, Avrupa Birliği Komisyonu’nun çalışanlarına bu platformu yasaklamasıydı.
TikTok’a yönelik endişe, 2012 yılında Zhang Yiming tarafından kurulan bu platformun çatı şirketi ByteDance’ın Pekin yönetimiyle istihbarat paylaşımı yaptığı iddiaları. TikTok uygulaması yüklü cihazlardan hangi verilerin çekildiği ve hangi amaçlarla kimlere servis edildiğini bilemiyoruz.
Bu arada şirketin kendi vatandaşlarına Douyin adlı bir versiyon sunarken, tüm dünyaya TikTok’u musallat etmesi dikkat çekiyor. Çin’de kullanılan Douyin ile dünyanın geri kalanına pazarlanan TikTok arasında politika farklılıkları var.
Şirketin ülke dışındaki kolu TikTok’un faaliyet gösterdiği ülkelerde toplumu yozlaştırıcı etkiye neden olduğu artık sır değil. Douyin’de kuralların Pekin yönetiminin talebiyle daha sıkı işlediği ve TikTok’un verdiği hasara yol açacak kadar özgür olmadığı biliniyor.
Çin’den doğup tüm dünyayı etkisi altına alan TikTok fırtınası toplumu etkiliyor. Bunun sonuçlarını çeşitli araştırmalarda görebiliyoruz. En bariz sonuç, Z kuşağının bir konuya ilgi duyduğunda arama motoru olarak Google yerine TikTok’a başvurması olarak karşımıza çıkıyor.
Genelde gençler ilgi duydukları bir konu ya da satın almayı düşündükleri bir ürün hakkında araştırma yapmak için YouTube’u tercih ediyor. Ancak bu noktada eğilim TikTok lehine değişmeye başlamış gözüküyor. Google ise daha yaşlı kesimin başvurduğu geleneksel bir araç konumunda.
Şubat 2023’te yapılan Morning Consult araştırmasına göre, Z kuşağı güncel bir olay hakkında haber almak için ilk başvurulan kaynak olarak yüzde 14 ile TikTok’u kullandığını söylüyor. Yetişkinlerde ilk başvurdukları mecra olarak TikTok’u gösterenlerin oranı sadece yüzde 2.
Z kuşağında haber almak için başvurulan ilk kaynak olarak YouTube’u tercih edenlerin oranı TikTok’un altında, yüzde 13 seviyesinde kalıyor. TikTok’un yanında Instagram da Z kuşağının bilgi almak için başvurduğu önde gelen kaynaklar arasında.
Google, Z Kuşağı için giderek daha az tercih edilen bir platform haline geliyor. Ancak hâlâ Z kuşağının haber aramada birinci tercihinin yüzde 39 ile Google olduğunu hatırlatmakta yarar var. Araştırma Z kuşağının önceliğinin TikTok lehine hızla değiştiğini gösteriyor.
TikTok’un kısa videolarla Z kuşağının dikkatini çekmesi rakipleri harekete geçirmiş, YouTube Shorts, Instagram Reels adlı ürünlerle benzer formatları çıkarmıştı. Ancak araştırma, YouTube ve Instagram’ın bu hamlelere rağmen Z kuşağının ilgisini TikTok’tan alıkoymayı başaramadığını gösteriyor.
Yayıncılar açısından baktığımızda TikTok’ta yer almak için yeni çabalar var. Bu arada Z kuşağının yüzde 36’sının en az bir çevrimiçi haber kaynağına ücretli abone olduğunu görüyoruz. İçeriğe ödeme yapan X kuşağı ve Baby Boomers kuşağı oranı ise yüzde 16’da kalıyor.
