Sosyal medyanın dezenformasyona elverişli bir araç olması, onu kamu ya da özel olsun her kesimin gözdesi hâline getiriyor. Siyasi ya da ticari amaçlarla manipülasyon yapmak, istenilen hedefe daha kestirme ve daha ekonomik ulaşma imkânı sağlıyor.
Etik kaygılar taşımayanlar bunu arsızca kullanarak toplumları yönlendirmeye ve dönüştürmeye çalışıyor. Bu alanda kitlesel olarak ifşa edilen ilk proje, Londra merkezli Cambridge Analytica şirketiydi ve Donald Trump’ın başkan olduğu 2016’daki seçim ile İngiltere’nin AB’den ayrıldığı Brexit oylamasında kullanıldı.
50 milyon Facebook kullanıcısının kişisel verilerinin elde edilerek, seçim sürecini manipüle etmek için kullanıldığı Cambridge Analytica skandalı, seçmen kanaatinin etkilenmesi için organize bir kötülük olarak tarihe geçti. Şimdiyse karşımızda yeni bir skandal var.
30 bin çok uluslu sahte hesap oluşturarak kamuoyunu etkilemeyi amaçlayan Team Jorge kod adlı İsrail merkezli bir şebeke Şubat 2023’te tespit edildi. Resmi adı Demoman International Ltd. olan bu şebeke, AIMS (Advanced Impact Media Solutions) adlı yazılım paketiyle operasyon seti sunuyor müşterilerine.
Bu hesapların gerçek olduğu hissini uyandırmak için farklı profil fotoğrafları, meslekler, ilgi alanları, cep telefonu numaraları, gerçek kredi kartı numaraları gibi gereken tüm verileri sağlayan yazılım, sahte profillere özel Facebook, Twitter, Instagram, Amazon, Gmail, Telegram, LinkedIn, YouTube, Airbnb ve kripto para hesapları oluşturabiliyor.
Binlerce sahte sosyal medya profilinin kontrolünü otomatik hâle getiren yazılımla, belli hedeflere ve amaçlara yönelik dezenformasyon tek panelden yapılıyor ve hedef ülkelerdeki seçmenlerin kanaatleri etkilenmeye, oy tercihleri değiştirilmeye çalışılıyor.
Merkezi Tel Aviv’den 30 km uzaktaki Modi’in kentinde bulunan şebekenin lideri kendisini ‘Jorge’ olarak tanıtan 51 yaşındaki eski İsrail özel kuvvetler mensubu Tal Hanan. Bilgisayar korsanlığı, politik ve kurumsal istihbarat ile dezenformasyonda uzman olan Hanan, ayrıca güvenlik ve savunma danışmanlığı veriyor.
Ortakları ise uzmanlığı psikolojik savaş ve etki operasyonları olan 61 yaşındaki eski istihbaratçı Mashy Meidan ile eski istihbaratçı, kiralık bilgisayar korsanlığı, etki operasyonları ve yalan makinesi konularında uzman olan şirketin CEO’su gözüken 55 yaşındaki abisi Zohar Hanan.
Uluslararası bir gazetecilik ekibi tarafından videoya alınan görüşmelerle ifşa edilen çetenin lideri, 33 seçime müdahale ettiklerini 27’sinde başarılı olduklarını referans olarak anlatıyor. Müşteriler ise istihbarat teşkilatları, siyasi partiler ve kurumsal şirketler.
Bu o kadar gözü dönmüş bir şebeke ki dezenformasyonun yanı sıra, siber saldırılar da yapıyor. Hedef kişi ya da kurumların hesaplarına girmek, verileri çalmak, değiştirmek, ifşa etmek gibi büyük hasar verebilecek yasa dışı eylemleri de yerine getiriyor amaçlarına ulaşmak için. Bu arada Pegasus isimli casus yazılımın da İsrail menşeili olduğunu hatırlamakta yarar var.