Uzun zamandır mazlumlara yönelik yardımları nedeniyle Türkiye’nin yeryüzünün vicdanı olduğu meselesini konuşuyoruz. Ben ise bugün size tersi bir durumu, yani çok uzaklardaki bir adadan Türkiye’ye yapılan yardımı anlatacağım. Bir de Madagaskar Müslümanlarının TBMM’ye çektikleri telgraf meselesi var. İslam davasının zaferi yolunda TBMM ile fikir birliği içinde olduklarını bildirdikleri telgraf.

Asıl meseleye girmeden önce biraz Madagaskar hakkında bilgi verelim… Doğu Afrika’da 23 milyon kişinin yaşadığı bir ada Madagaskar. Ada ülkesi olduğu için sınır komşusu olmayan Madagaskar’ın en yakınında ise Mozambik var. Mozambik’in dışında bugün bağımsız Müslüman bir devlet olan Komor Adaları da Madagaskar’ın komşularından.

Madagaskar’daki Müslüman nüfus 11. yüzyıldan itibaren oluşmaya başlamış. Müslümanların kökenleri Arap yarımadasının güneyi ile Endonezya ve Hindistan’dan adaya göç edenlere dayanıyor. Bugün adada bir hayli etkin olan Hristiyanlık ise Madagaskar’a İslam’dan yüzyıllar sonra gelmiş.

16.yüzyıldan sonra ilk olarak Portekizliler, daha sonra da Batılı devletler Madagaskar’ı üst üste işgal etmeye başlamışlar. 1885 yılında Fransa Madagaskar’ı ele geçirince ada, Fransa’nın Hint Okyanusu’ndaki en büyük sömürgesine dönüşmüş. 19. yüzyılda Fransızlara karşı verilen özgürlük mücadelesine Müslüman da aktif bir şekilde katılmışlar ve Madagaskar, 26 Haziran 1960 yılında bağımsızlığına kavuşmuş.

Yukarıdaki bilgiler sanırım Madagaskar’la ilgili zihninizde bir şeyler uyandırmıştır. Şimdi gelelim asıl meseleye…

Madagaskar Müslümanları da Âlem-i İslam’ın dört bir yanındaki Müslümanlar gibi Kurtuluş Savaşı esnasında Türkiye’de yaşananları büyük bir ilgiyle takip etmişler. Hatta Mustafa Kemal ve arkadaşlarının Hilafet makamını ve Halife’yi kurtarmak için mücadele ettiklerini düşünmüşler. Bundan dolayı Lozan Antlaşması’nın ilan edilmesiyle birlikte Madagaskar’da bayram ilan edilmiş. Sokaklara çıkıp kutlamalar yapan Madagaskarlı Müslümanlar toplu halde Türkiye’ye dualar etmişler.

1923 yılında Paris’te yayımlanmakta olan “Doğu’nun Sesi” dergisinin 80. sayısında Lozan Antlaşması sonrası Madagaskar’da yaşananlar derginin muhabiri tarafından şu şekilde anlatılıyor: “Sabah saat 9’da Madagaskar’daki bütün camilerde Türkiye’nin bağımsızlığı için şehit düşenlere dualar edildi… O güne kadar Madagaskar’da bu kadar coşku ve Türk bayrağı hiç görülmemişti. Akşam ise yine bütün camilerde hatimler ve mevlitler okundu.”

Madagaskarlı Müslümanlar, ayrıca Kurtuluş Savaşı esnasında yaralanan yaralılar ve yetim kalanlar için de aralarında para toplayıp Türkiye’ye göndermişler. Bununla da yetinmeyip TBMM’ye bir de destek telgrafı ulaştırmışlar. Destek telgrafında ise şu ifadelere yer verilmiş: “Zat-ı alinize son derece yüksek saygımızla: İslam’ın muzaffer davası için sonsuz minnetimizle. Türkiye için yeni bir dönemin ortaya çıkışı yolunda Türkiye Büyük Millet Meclisi ile fikir birliği içindeyiz.”

Muhtemelen tüm dünya Müslümanları gibi Madagaskarlı Müslümanlar da Lozan Antlaşması sonrası yaşanan gelişmeler nedeniyle büyük bir hayal kırıklığı yaşayıp durumun hiç de düşündükleri gibi olmadığının farkına varmışlardır. Fakat her şeye rağmen dünyanın öbür ucundaki kardeşlerimizin, Madagaskarlı Müslümanların ümmet dayanışması adına yaptıkları çok anlamlı. Bu ruhu, ümmet dayanışmasını yaşattığımız sürece birçok acılar yaşasak da asla yenilmeyeceğiz. Suriye, Arakan, Filistin ve Afrika için de sızlanmaktan çok dayanışmaya ihtiyacımız var. Gün ağlama değil; dayanışma, harekete geçme günü… Hem de her zamankinden daha fazla…

NOT: Madagaskar Müslümanları hakkında yukarıda anlattıklarımla ilgili daha tafsilatlı bilgilere Prof. Dr. Ahmet Kavaslı Hoca’nın “Geçmişten Günümüze Afrika” kitabından ulaşabilirsiniz.

Adem Özköse