Çalışma hayatında bulunan herkesin yaşamında işyeri ve çalışma arkadaşları ciddi yer tutar. Öyle ki birçoğumuz işyerimizde, evimizde geçirdiğimizden çok daha fazla zaman geçirir, iş arkadaşlarımızla başka kimseyle olmadığı kadar sık iletişim kurarız.Hal böyle olunca işyerinde ve iş arkadaşlarımızla alakalı problemler, olumsuzluklar yaşama ihtimalimiz de oldukça yüksektir. Belki de bu olumsuzlukların en ciddilerinden biri mobbingdir.
Mobbing son yıllarda ülkemizde daha da dikkatle ele alınan bir konu haline gelmiştir. Çalışma hayatındaki herkesin en azından ana hatlarıyla bilgi sahibi olması gereken mobbing hakkında okuyucularımızdan yoğun sorular gelmektedir.
Mobbing, işyerinde bir ya da birden fazla çalışana belirli bir süre boyunca sistemli olarak yapılan ve yıldırma, işten ve işyerinden uzaklaştırma, pasifize etme, baskı altına alma gibi amaçlarla ve kötü niyetle gösterilen davranış, tutum ve tavırlar bütünüdür. Bir kısa ifadeyle; sistematik uygulanan psikolojik tacize mobbing diyoruz.
Her kötü davranış mobbing midir?
İşyerinde maruz kalınan her kötü davranışa mobbing demek doğru değildir. Bir tavır ya da davranışın mobbing sayılabilmesi için belli koşulları yerine getirmesi, başka bir deyişle içinde mobbingin unsurlarını barındırması gerekir.
Mobbingin unsurları nelerdir?
Mobbingin unsurları;
-İşyeri sınırları içinde gerçekleşmelidir,
-Sistemli olarak yapılmalıdır,
-Tekrarlanmalı, süreklilik arz etmelidir,
-Bilinçli ve kasıtlı olarak yapılmalıdır,
-Mağdur işçinin sağlığında ya da çalışma performansında gözlemlenebilir bir zarar ortaya çıkmalıdır.
-İşten ve işyerinden uzaklaştırma, yıldırma, baskı altına alma amacıyla yapılmalıdır,
Ayrıca mobbing açıkça yapılabileceği gibi gizli de yapılabilir.
Mobbing nasıl ortaya çıkar?
Mobbing her zaman ilk seferde gözle görülen bir davranışla ortaya çıkmayabilir. Hatta genelde sistematik ve sürekli şekilde yapıldığı için fark etmek ya da emin olmak zaman alabilir. Mobbing genelde çalışana kendisinin değersiz hissettirilmesi, çalışana güvenilmediğinin hissettirilmesi, çalışanın mesleki bilgi ve yeterliliğinin sorgulaması,
çalışana belli bir zaman aralığı içinde yetiştiremeyeceği kadar iş verilmesi, işle alakalı ya da özel bir bilginin paylaşılmaması, işyeri içinde gruplaşmaların ortaya çıkması, çalışanın grup dışında bırakılması gibi hallerde kendini göstermektedir. Bu yüzden çalışanların maruz kaldığı tavır ve davranışların mobbing olup olmadığını anlamaları için yukarıdaki ve benzeri durumları yaşayıp yaşamadığını sorması gerekir.
Mobbinge uğradığınız iddianız var ve destek talebiniz var ise Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İletişim Merkezi Alo 170 hizmetinden yararlanabilirsiniz.
Hizmet kapsamında uzman psikologlardan destek alma imkanınız bulunmaktadır. Bu sizin psikolojik olarak rahatlamanıza yardımcı olacaktır. Ancak ne var ki bu destek bazen tek başına yeterli olmuyor. Eğer psikolojik durumunuz daha ciddi boyutta ise bu durumda tam teşekküllü bir hastanenin Psikoloji veya Psikiyatri tıbbi bölümlerine başvurarak alacağınız rapor, ilaç reçetesi ve diğer işlemler ile mobbinge uğradığınıza dair deliller arasına yer verebilirsiniz. Bir hukukçu olarak öncelikle bu yollara başvurulmasını hukuki deliller açısından önemli olduğunu vurgulamak isterim.
Mobbingin sonuçları nelerdir?
Mobbing unsurları taşıdığınızı iddiasıyla başlattığınız hukuki süreç sonucunda lehinize karar verildiği takdirde talepleriniz doğrultusunda hakkınız olan kıdem ve ihbar tazminatının yanında Maddi ve Manevi Tazminat hakkı elde edebilirsiniz. Ayrıca şahsınızı mobbinge maruz bırakan kişi hakkında yapmış olduğu cezai eyleminden dolayı Türk Ceza Hukuku kapsamında cezalandırılması da mümkündür
Son Söz: Mobbing çalışana karşı iş olgunu kullanarak sistematik bir şekilde uygulanan psikolojik şiddettir. Mobbinge uğradığınız iddiasını taşıyorsanız mutlaka somut delilleri elde etmenizi tavsiye ederim. Çünkü çalışma hayatınıza şahit olan çalışma arkadaşlarınız objektif tanıklık etmesi kendilerinin işverene bir iş sözleşmesi ile bağlı olması nedeniyle ne yazık ki mümkün olamayabilir. Huzur ve sağlık dolu iş hayatı diliyorum…