Kayseri denince hemen aklımıza herkes tarafından çok iyi bilinen ticareti geliyor değil mi? Bence artık ticaretten öte Kayseri gastronomisiyle de öne çıkmaya başladı. Bu yıl UNESCO tarafından Kayseri’nin “Yaratıcı Şehirler Ağı”nda ulusal listeye girmesi de bunun bir işareti olarak görüyorum.
Kayseri, yerel mutfak hazinesini tüm dünyaya tanıtmak için gastronomi turizmi alanında faaliyetine hız verdi. Açılışına bizzat katıldığım Erciyes Dağı’na Radisson Blu Hotel yatırımını yapan Artaş İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Serhan Çetinsaya da bu konuyu çok önemsediklerini ve otelin menülerinde sürekli Kayseri’nin yerel lezzetlerini bulunduracaklarını belirtti.
Kayseri bir tarım şehri
İlk yerleşimin Milattan Önce 4000 yıllarına dayanan Kayseri, 1071’de Malazgirt Zaferi'nden sonra Türk topraklarına, 1515’te Osmanlı’ya ve Cumhuriyet’ten sonra da bugünkü konumuna kavuşmuştur. Coğrafi olarak Kayseri İç Anadolu Bölgesi’nin en soğuk illerinden biri olup 16 bin 917 kilometrekarelik yüzölçümüyle de Türkiye’nin %2,2’lik bir bölümünü kaplıyor. Bu yüzölçümünün yaklaşık %40'ını ise tarım arazisi oluşturuyor. İlde ekonomik yapı ağırlıklı olarak tarım, hayvancılık ve sanayiye dayanıyor. Verimli volkanik arazisi, zengin bitki örtüsü, iyi tarım ve hayvancılığın üzerine bir de medeniyetlere ev sahipliği eklenince ortaya zengin bir Kayseri Mutfağı çıkıyor.
Kayseri mutfağı
Çok sayıda medeniyete ev sahipliği yapması nedeniyle adeta Anadolu kültürünün bir merkezi olan Kayseri, bu zenginliğin doğal bir sonucu olarak da geleneksel lezzetler açısından çok çeşitlidir. İlin mutfağında genellikle et ve et ürünleri ile hamur işlerinin çok yaygın olduğu görülüyor. Tüm ülke tarafından lezzetiyle bilinen Kayseri mantısı il yemeklerinin başında gelir. Birçok çeşidi olmakla beraber en sevileni bir kaşığa 50 adet sığdığı rivayet edilen küçük etli mantısıdır. Ancak Kayseri daha çok pastırma ile anılan bir ilimizdir. 17. yüzyılda Evliya Çelebi'nin Seyahatname’sinde söz ettiği pastırma yüzyıllardır Kayseri’de üretiliyor. Pastırmayla birlikte anılan sucuk da Kayseri ili ile özdeşleşmiş bir diğer gastronomik bir ürün olarak ortaya çıkıyor. Bunların dışında Kayseri yağlaması, Develi cıvıklısı, Tomarza kabak çekirdeği, Yamula patlıcanı, bazlama, yağ mantısı, aşmakarna, katmer, yufka, tandır ekmeği, kurşun aşı, saray pilavı, pehli, yağbari, pöç, kovalama, çiriş aşı gibi lezzetleri bulunuyor. İçecek olarak gilaboru, tatlı olarak ise nevzine tatlısı, yoğurt tatlısı, aside gibi birçok yöresel tatlı da sayılabilir.
Kayseri’de gastronomi turizmi
Turizm, illerin gastronomisini tüm dünyaya tanıtmak için çok iyi bir vesiledir. Ülkemize gelen bir turist, yerel lezzetlerimizden tatmadan kesinlikle gitmemeli. Yerel ürünlerin turizm destinasyonları için büyük bir önem taşıdığını artık gastronomi uzmanları dahil birçok kimse söylüyor. Özellikle yerel mutfakların yerel ekonomiye inanılmaz faydaları var. Kayseri ili de tarihi, kültürel ve doğal güzellikleriyle yüksek bir turizm potansiyeline sahiptir. Buna ilaveten Kayseri gastronomi turizmi açısından da inanılmaz elverişli bir konumdadır. Bunlar birleştiğinde ise bence Kayseri mutfağının geleneksel mirasını uygulamalı olarak turistlere aktaracak ve bu deneyimi yaşatacak mekânların oluşturulması gerekiyor. İlde yapılan çalıştaylar ve araştırmalar Kayseri ilinin gastronomi turizmi yönünden potansiyelinin oldukça yüksek olduğunu ortaya koymaktadır. Kayseri bu açıdan bir marka kent haline getirilebilirse ancak bu potansiyel, açığa çıkabilir kanaatindeyim.
Erciyes Dağı’nda gastronomi
Kayseri’de Turizmin ağırlık noktasını teşkil eden Erciyes gibi doğal zenginlikle yerel mutfak kültürü arasında doğrudan bir bağ kurulabilirse şehrin gastronomik değerleri Kayseri’ye turizm anlamında olağanüstü bir ekonomik katkı sağlayabilir. Erciyes’te birçok insanın dikkatini çeken kayak merkezi gastronomi turizmi açısından bir fırsat olabilir. Her yıl yaklaşık 2 milyonun üzerinde yerli ve yabancı turist ağırlayan Erciyes’teki tesisler, burada konaklayan yabancı misafirlerine Türk yerel lezzetlerini pekâlâ tanıtabilirler. Avusturyalı uzmanlar tarafından planlanan Erciyes Kayak Merkezi, Türkiye'nin ve dünyanın en önemlileri arasında gösteriliyor. 140 kilometre uzunluğunda piste sahip olan merkez, her seviyede kayak sporu tutkununa hitap edebiliyor.
Erciyes'e 13 milyon dolarlık 5 yıldızlı yatırım
Artaş İnşaat, Erciyes’te Kayseri turizm ve gastronomisini çok daha ileri safhalara taşıyacak olan bir otel yaptı. Radisson markasının ilk kayak oteli olma özelliğini taşıyan Erciyes Radisson Blu Mount Hotel, 13 milyon dolarlık bir yatırım ile 10 ay gibi kısa bir sürede tamamlandı. 2 bin 200 metre yükseklikte inşa edilen otel, ülke turizmine ve Türk gastronomisine büyük bir katkı sunacağa benziyor. Misafirlerine mükemmel bir kayseri lezzetleri deneyimi de yaşatmayı amaçlayan otel, aynı anda 400 kişiye kadar hizmet verebilecek son derece şık ve zarif 2 restorana sahip. Misafirler kayakla doğrudan ulaşılabilecekleri açık restoranda sucuk ekmek ızgara gibi rafine lezzetlerin keyfine Erciyes manzarası eşliğinde varabilecek. Belki otelde Türk Gastronomi günleri bile tertip edilebilir. Yerel lezzetler eşliğinde, Erciyes manzarasına karşı, açık havuz başında panoramik kar yağışını izlemek, Erciyes dağının soğuk havasına karşı sıcak havuz keyfi yapmak epey cazip olsa gerek. Dünya ölçeğinde olan bu tesisin, yakın zamanda kayakseverlerin gözdesi olabileceğini düşünüyorum.
KAYSERİ LEZZET MARKALARI
Kayseri Şeker Fabrikası
Bünyesinde Boğazlıyan adıyla Türkiye’nin en büyük şeker fabrikasını barındırıyor. Kayseri Şeker'in Pançay, Pansu, Panküp gibi markaları da bulunuyor.
Gülsan ve Meysu
Kayseri'de 1948 yılında şekerleme alanında Hacı Osman Güldüoğlu tarafından kurulan Gülsan Gıda, 1985 yılında Kayseri Organize Sanayi Bölgesi’ndeki modern tesislerine taşınarak gıda endüstrisindeki önemli yerini almıştır. Gülsan Gıda Türkiye’de iyi bilinen Meysu meyve sularını da üretmektedir.
Kayseri et ürünleri markaları
Başyazıcı
Pastırma denilince akla Kayseri geliyor, Kayseri denilince de akla gelen ilk pastırma markası Başyazıcı’dır. 65 yılı aşkın deneyimiyle pastırmadaki başarısını kanıtlayan bir marka
Şahin Sucuk
En iyi sucuk söz konusuysa akla hemen Şahin gelir. Şahin, pastırma konusunda da oldukça iddialıdır. 1923 yılında kurulan Şahin, yemediği ürünü müşteriye satmama prensibiyle hizmet veriyor.
Kent Pastırma
1940 yılından beri Kayseri Melikgazi ilçesinde faaliyette olan bir pastırmacı. Ben Kayseri’den dönerken de elimde 3 kutu ürünü vardı.
Müslümoğlu
1978 yılında kurulan firma, Kayseri'de et ürünleri konusunda faaliyet göstermeye devam ediyor.
İmamoğlu
Et ürünleri üretiminde 87 yıllık bir geçmişi ile gelenek ve göreneklerimize bağlı kalarak günümüz teknik ve bilgi gelişimine ayak uyduran köklü ve disiplinli bir aile şirketi.
Pastırmacı İsmail
Sektöre 2013 yılında başlayan İsmail Özmerdivenli’nin dükkânı Kayseri NATO Caddesi üzerindedir. Şahin markasının bayiliğini yapan dükkâna ürünler günlük, fermente ve taze olarak ulaşıyor.
Dayı Yeğen Pastırmacılık
1960 yılından beri hizmet veren Dayı Yeğen Pastırmacılık, öncesinde Ahmet’in Yeri olarak biliniyordu. Kayseri’nin en fazla tercih edilen pastırmacılarından biridir.
Pastırmacı Hayrullah
1934 yılından beri Kayseri’de faaliyetine devam eden Pastırmacı Hayrullah, en iyi pastırma markaları listesinde önemli bir yere sahiptir.
Pastırmacı Fikret
Dede mesleği olan pastırma ve sucuk satıcılığına 1980 yılında başlamış ve 1991 yılında kendi iş yerini açmıştır.