Meteoroloji Fırtına Uyarısı Yapıyor, Karbonmonoksit Zehirlenmelerine Dikkat!..
Soğuklar etkili oluyor ve kuvvetli fırtına ve lodos uyarıları birbiri ardına geliyor.Rüzgarlı havalarda baca tepmesi ile Ülkemizde çok sayıda insan baca ve kombi zehirlenmesi nedeni ile ölmektedir. Aman, karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı önlemlerimizi alalım, olmaz olmaz demeyelim dikkatli olmayı elden bırakmayalım. Yanlış soba seçimi, sobaların kusurlu kurulması, yanlış soba yakımı ve boruların eksik izolasyonu, kombi bakımlarının yapılmaması, baca başlığı kullanılmaması ve yeterli uzunlukta olmaması nedeniyle zehirlenmeler meydana gelmekte ve birçok insanımız hayatını kaybetmektedir.
Karbonmonoksit Zehirlenmesi Nedir?
Soba, kombi, şofben, mangal gibi yakma cihazlarında gaz, doğalgaz, fuel-oil, kömür ve karbon taşıyan yakıtların iyi yanmamaları sonucu açığa çıkan karbon monoksit gazı zehirlenmelere sebep olur. Kapalı bir ortamda yoğun miktarda karbon monoksit solunmasıyla zehirlenme oluşur. “Karbonmonoksit gazı, vücudumuzda her yere kolayca geçebilir. CO, kanımızda bulunan ve oksijen taşıyan hemoglobin adını verdiğimiz maddeye bağlanması çok kolay olan gazdır. Dolayısıyla bu gazla zehirlenmek çok kolaydır.Karbonmonoksit (CO) renksiz, kokusuz ve irrite etmeyen (rahatsız etmeyen) bir gaz olduğundan solunum yapılırken fark edilmez. Havada 1/1000 oranında olsa bile öldürücü bir etkiye sahiptir.
Zehirlenmenin Belirtileri
Baş ağrısı, baş dönmesi, yüzde pembe renk, terleme, kulak çınlaması, bulantı, kusma, solunum zorluğu, siyanoz (oksijen yetersizliği nedeni ile derinin mavimsi bir renk alması), bayılma hissi, hipotansiyon (tansiyon düşüklüğü), kaslarda aşırı gevşeme ve hareket edememe, şuur kaybı, koma ve ölüm zehirlenmenin belirtileridir.
İlk Yardım
Çevre güvenliğini sağlayın: CO gazı renksiz ve kokusuz bir gaz olduğundan farkedilmeyebilir. Önce kendi alanınızı sizi tehlikeye sokacak durumdan kurtarın. Ortamı havalandırın, etkilenmiş ya da zehirlenmiş olanları hareket ettirebiliyorsanız temiz havaya çıkartın.
Hiç vakit yitirmeden 112 Ambulans’ı arayın.
Bol oksijen almasını sağlayın: Hastanın uyanıklığını sağlamak için yüzüne su serpilebilir. Bilinci yerinde ise sık ve derin nefes almasını önerin.
Gerekiyorsa, kalbi ve solunumu durmuşsa, Temel Yaşam Desteği uygulayın.
Ardından hasta vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna götürülmelidir.
Söz konusu üzücü olayların yaşanmaması için:
1- TSE / CE Belgeli Kombi ve sobaların kullanılması,
2- Sobaların duvardan/bacadan en az 1 metre en fazla 1.5 metre uzakta olması,
3- Sobaların kömür altta, odun, tahta vb tutuşturacak malzemelerin kömürün üstünde olacak şekilde yakılması,
4- Soba borusunun baca içine fazla sokulmaması,
5- Sobaların contalı, kapaklı, sızdırmaz olması,
6- Soba kurarken mümkün olan en az sayıda dirsek kullanılması,
7- Soba bacalarının çatı üst seviyesinden en az bir metre yükseklikte olması,
8- Kombi ve Soba bacalarının temiz olması, tıkalı olup-olmadığının mutlaka kontrol edilmesi,
9- Sobalara çok fazla/aşırı kömür atılmaması, (max. 2/3 oranında dolu olması)
10-Odun ve kömürün dışında naylon, plastik, paçavra vs. yakılmaması,
11-Rüzgarlı günlerde yatmadan önce kombi ve sobaların mutlaka söndürülmesi
12- Odada CO detektörü takılı olması, gibi konulara dikkat edilmesi gerekiyor.
Yasal Yükümlülük
Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nin 5. maddesi; “petrol koku, mineral yağ, araba plastiği parçaları, lastik, tezek, katı atıklar ve tekstil artıkları, kablolar, ıslak odun, boyalı odun, plastikler, ev eşyaları ve yemek atıkları gibi evsel atıklar, özel atıklar, tıbbi atıklar, asfalt ve asfalt ürünleri, boya ve boya ürünleri ile fuel-oil kaplarının” ısınma amacıyla yakılmasını yasaklamıştır.
Lütfen dikkatli olalım; soluduğumuz havayı ve daha önemlisi hayatımızı zehirlemeyelim!
