Gündeme gelen imar barışı büyük heyecan oluşturdu. Henüz tasarı aşamasında olan üzerinde çalışılan imar barışı milyonlarca insanı ilgilendiriyor. Mesela biz biliyoruz İstanbul’da binaların yüzde 70’inin iskânı bir nedenden dolayı yok.
Hatta şu son yıllarda yapılan yeni binaları saymazsanız çok az binanın iskânının olduğunu, kat mülkiyetine geçtiğini görürsünüz. Kaçak kat, kaçak balkon, onaylı proje dışında binaya yapılan ilave eklenti nedeniyle iskânı olmayan yığınla bina var. Zamanında izinsiz yapılmış, tapu tahsis belgesi almış ama tapu alamamış bir dünya gecekondu apartman var.
Tapuda üzerinde bina görünmeyen ama üzerinde apartmanların olduğu toprak tapulu daireler var. Zamanında yaşanan göçler, verilen sözler, kaçak yapılar vs. gibi nedenlerden dolayı yaklaşık 13 milyon bağımsız birimin mülkiyet sorunu bulunuyor. İşte şimdi yapılacak bir düzenleme ile tüm bu mülkiyet sorunları çözülecek herkes tapusunu, iskânını alacak. Bunun karşılığında ise ortalama 100 metrekare için 2 bin lira gibi çok cüzi bir ödeme yapılacak. İmar barışından elde edilecek gelirin ise kentsel dönüşümde kira yardımı, kamulaştırma bedeli gibi giderlerde kullanılması planlanıyor.
İmar barışı nedir?
Öyleyse imar barışı nedir sorusunun cevabı ile başlayalım: İmar barışı, iskânsız yapıların (genel de kaçak yapılanmanın) devlet tarafından belli bir harç karşılığında kayıt altına alınarak iskân verilmesi ve bu gelirin dönüşüm projelerine finans sağlaması amacıyla getirilen bir düzenlemedir.
İmar barışı hesaplama için tıklayın
Tasarı aşamasında olan imar barışı neleri kapsıyor?
Kaçak kat ve imar problemi olduğu için kentsel dönüşümden yararlanamayan binalar yeni düzenleme yürürlüğe girdiğinde bu kapsamda yenilenebilecekler. Örnek vermek gerekirse; 6 katlı bir binanın kaçak yapılan 6’ncı katı nedeniyle bina riskli yapı kapsamında yenilenemiyordu belki güçlendirme yapılabiliyordu. Son kat kaçak yapıldığından tapuda görünmüyor ve mevcut haliyle bile bina kentsel dönüşüm kapsamına giremiyordu. Yeni düzenleme yasalaştığında binanın kaçak yapılan tapusuz 6’ncı katının daire sahibi imar barışından yararlanmak istediğini söyleyerek başvuru yapabilecek. Kendilerine verilen yapı kayıt belgesi ile de mülkiyet sorunlarını çözmüş olacaklar. Böylece kentsel dönüşüm kapsamında binaları yıkılıp yenileniyor olacak. Mevcut imar ile yapılması sorun olmayacak.
İmar affı ile çözülecek önemli bir sorun ise toprak tapulu daireler. Üzerinde bina var fakat tapuda arsa görünüyor. Tamamı kaçak ve izinsiz yapılmış. Bu tarz yerlerde her türlü abonelik yapılırken problem çıkar. Binada satılan bir daire kredi kullanılamadığı için ancak nakit satılabilir. Almak da satmak da hep sıkıntılıdır. Satış yapılırken ancak mevcut arsa üzerinden hisse satışı yapılabilir. İlerde her türlü yasal problemler ile karşılaşılan toprak tapulu binalar yeni imar düzenlemesi ile yapılarını kayıt altına alabilecekler. Toprak tapulu olduğu için diğer iskânı olan evlere göre daha ucuz satılan bu evlerin fiyatı kayıt altına alındıktan sonra iskânı olan diğer evler ile aynı fiyat aralığına yükselecektir.
Şehir içinde birçok bina hatta öyle mahalleler var ki tamamı tapu tahsis belgeli. Bu yapılarda insanlar yıllardır oturuyor ve çözüm bekliyor. İlk akla gelen gecekondular ama şehir içinde tapu tahsis belgeli birçok apartman var. İmar barışı ile yapılacak düzenleme yasalaştığında elinde tapu tahsis belgesi olanlar da müracaat ederek mülkiyet sorununu çözecekler. Bu tarz binalarda kentsel dönüşüm kapsamında yenilenecek, kolayca alınıp satılabilecek. Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki’nin dediği gibi “Mevcut yasalara göre bu yapılara yapılması gereken ceza kesilmesi ve yıkılmasıdır. Ama yapan yok.” Yıllardır durum bundan ibaret. Ceza kesilmesi, yıkılması o kadar kolay değil demek ki… İmar ve iskân sorunu yaşayanlar yaşadıkları mülkiyet sorunundan dolayı mutsuz, çaresiz ve uzun yıllardır bir çözüm bekliyordu.
