Bilim insanları, yapay tatlandırıcı sukralozun (Splenda olarak satılır) bir başka potansiyel sağlık sorunuyla ilişkilendirildiğini açıkladı – ve bu seferki etki bağırsakta değil, beyinde.
75 yetişkinin katıldığı rastgele çapraz denemede, tatlandırıcı içeren bir içecek içen katılımcılarda, iştah ve açlık hissini kontrol eden hipotalamusa artmış kan akışı gözlemlendi. Buna karşılık, aynı katılımcılar sakkaroz (yani sofra şekeri) içeren bir içecek içtiklerinde, açlıklarını baskılayan bir etki görüldü. Periferik glikoz seviyeleri yükseldi ve bu da hipotalamusa giden kan akışının azalmasıyla ilişkilendirildi.
Katılımcılar, sakkaroz içtikten iki saat sonra sukraloz içtiklerinden daha düşük açlık seviyeleri bildirdi.
BEYİNDE DEĞİŞİM
Fareler üzerinde yapılan ilk araştırmalarla desteklenen bu bulgular, kalorisiz tatlandırıcıların aslında uzun vadede kilo kaybı ya da şeker isteğini azaltma konusunda işe yaramayabileceğini öne sürüyor. Aslında, tatlandırıcılar hipotalamusun beyinle diğer bölümlerle nasıl iletişim kurduğunu değiştirme eğiliminde gibi görünüyor.
Sukraloz, sakkarozdan 600 kat daha tatlıdır ancak kalorisi yoktur. Bu, "kalorik alım beklentisi ile gerçek enerji eksikliği arasında bir uyumsuzluk yaratabilir," diye açıklıyor yazarlar.
Çalışmanın denetleyicisi, Güney Kaliforniya Üniversitesi'nden endokrinolog Kathleen Alanna Page, "Eğer vücudunuz tatlılık nedeniyle bir kalori bekliyorsa ama beklediği kalori gelmiyorsa, bu, beynin zamanla bu maddelere olan isteğini şekillendirme biçimini değiştirebilir," diye uyarıyor.
Son yapılan deneme, yaşları 18 ila 35 arasında değişen 75 katılımcı ile gerçekleştirildi ve her bir katılımcıya üç farklı müdahale uygulandı. Katılımcılar, kan testleri ve beyin taramalarıyla içtikleri içecekler öncesi ve sonrası değerlendirildi.
GERÇEK ŞEKER ETKİ ETMEDİ
Bir gün sukraloz içeren bir içecek içtiler, diğer bir gün sakkaroz içeren bir içecek içtiler ve bir üçüncü gün ise sadece su içtiler. Tüm içecekler, katılımcıların fark etmeyeceği şekilde şekersiz vişne aromalıydı. Her kişi kendi kontrol grubu olarak kullanıldı.
İçeceklerin sıralaması, her katılımcı için rastgele belirlendi ve seanslar arasında iki gün ile iki ay arasında değişen bir süre vardı.
Gerçek şeker içmek yerine sukraloz içmek, periferik glikoz seviyelerinde ya da insülin ve glukagon benzeri peptit 1 (GLP-1) gibi kan şekeri seviyelerini kontrol eden hormonlarda herhangi bir artışa yol açmadı.
"Vücut, beyninize kalori aldığınızı söylemek için bu hormonları kullanır, bu da açlığı azaltır," ifadelerine değinen Page. "Sukralozun bu etkiyi göstermediğini gördük – ve sukraloz ile şeker arasındaki hormon tepkilerindeki farklar, obezitesi olan katılımcılarda daha belirgindi" dedi.
Bu, vücutta metabolik sinyallerin beyin aktivitesiyle sıkı bir şekilde bağlantılı olduğunu düşündürüyor. Örneğin, sukraloz bağırsak mikrobiyomlarıyla etkileşime girdiğinde, önceki çalışmalarda vücudun glikoza karşı yanıtını bozabileceği bulunmuştu. Belki de bu durum, mevcut araştırmadaki benzersiz hipotalamik yanıtı besliyor.
