Her geçen gün Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan gerginlik farklı bir evreye taşınıyor. En son Ukraynalı siyasetçiler tüm ülkenin Üçüncü Dünya Savaşı’na hazırlandığını aktardılar. Seviyesi inişli çıkışlı seyretse de savaş çığlıkları bölgede aralıksız devam ediyor.
2005 ve 2014 yıllarındaki ayaklanmalarda halkın Batı yanlısı tutum sergilemesi Rusya’nın Ukrayna’ya karşı bakış açısını kökten değiştirmişti. Böylelikle Rusya, Ukrayna toprağı olan Kırım’ı ilhak etti. Daha sonra ülkenin doğusundaki Donbas civarına askeri müdahalelerde bulunarak sınırda büyük bir ordu konuşlandırdı.
Bugün yirmi yıla yaklaşan krizde binlerce insan hayatını kaybederken tarafların hamleleri de her geçen gün farklılaşıyor. Yüz binden fazla Rus askeri Ukrayna sınırına yerleştirilmiş durumda. Ukrayna ise uzun süredir kendilerini büyük bir savaşa hazırlıyor. Bu doğrultuda İngiltere, Ukrayna’nın Karadeniz’de deniz üssü inşa etmesine yardım ediyor. Yine ABD, sahil güvenlik botu ve bazı füzeleri Ukrayna’ya gönderdi. Ayrıca Türkiye’den de savunma sistemleri temin ettiler. ABD Başkanı Biden, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi durumunda karşılık olarak bugüne değin hiç görülmemiş önlemlerin alınabileceğini söyledi.
Yaşanan krizde sadece Rusya ve Ukrayna değil, tüm küresel aktörler oyuna dâhil olmuş durumda. Karadeniz adeta kaynayan kazan yeri.
Ruslara karşı her türlü askeri ve siyasi planı ajandasına ekleyen Ukrayna geçtiğimiz günlerde Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak yakın zamanda tanıyabileceklerini açıkladı. Ukrayna’nın Telaviv Büyükelçisi’nin bu söylemi kriz döneminde İsrail’in desteğine olan ihtiyacı gösteriyor.
Ukrayna’nın önemli kartlarından bir tanesi de NATO üyeliği talebi. Geçtiğimiz hafta NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ile yaptığı görüşmede Ukrayna’nın NATO’nun çok değerli bir müttefiki olduğunu deklare etti. Stoltenberg, Ukrayna ve NATO üyeleri istediği takdirde bu üyeliğin gerçekleşebileceğini, Rusya’nın ise buna müdahale etme hakkının olmadığını ekledi.
Dünya Rusların Ukrayna stratejisini öngörmeye çalışırken Kremlin, Rus ve Ukraynalıların “tek millet” olduğu propagandasını sürdürüyor. Ukrayna’yı işgal edeceği yönündeki haberlerin gerçekten uzak olduğunu açıklarken Ukrayna topraklarındaki Rus pasaportuna sahip binlerce soydaşından şayet talep gelirse yardımcı olabileceği açıklamasında bulunuyor. Aslında bilinen hikâye burada da tekrarlanıyor. Rusların yapacakları hamleye gerekçenin Ukrayna içerisindeki halkın talepleriyle ilişkili olduğu anlatılıyor.
Esasında Ruslar NATO’nun Ukrayna üzerinden doğuya yayılmasından endişe ediyor. Putin başta olmak üzere Rus yetkililer meseleyi ABD ve NATO yetkilileri ile görüşmeye hazır olduklarını söylüyorlar. Özellikle Ukrayna’ya silah desteği verilmesi ve askeri danışmanların gönderilmesi Kremlin’in rahatsızlık duyduğu meselelerin başında geliyor. Ukrayna’nın Donbas’ı geri alma isteği de Rusları kaygılandırıyor.
