Sonbahar geldi çattı. Yapraklar sarardı, havalar bir ısınıp bir soğumaya başladı. Hal böyle olunca da ruh halimizdeki değişikliklerde kaçınılmaz oldu. Hüzün mevsimi olan sonbahar, mevsim geçişi olmasından ötürü grip gibi hastalıkları da beraberinden getirdi. Peki, sadece hava değişiminden dolayı mı hasta oluyoruz? Aslında değil. Gelin bu konuda yapılan bir araştırmaya yakından bakalım.
DEMET İLCE / RÖPORTAJ
Hollanda’da ArboNed ve HumanCapitalCare adındaki iş sağlığı ve güvenliği hizmeti veren iki kurumun yaptığı bir çalışma, insanların sonbahar hüznüne bağlı stres nedeniyle daha sık gribe yakalandığını ortaya çıkardı. Yani bu hüzün mevsiminde birçok sebepten dolayı stres yaşıyoruz ve bu stres doğal olarak hastalıkları tetikliyor. Peki nasıl? Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Psikoloji Bölüm Başkanı Prof.Dr. Sefa Saygılı Diriliş Postası’na anlattı.
Sonbaharda neden daha çok stres ve hüzün oluyor?
Sonbahar ayında günler kısalır ve soğur, ağaçların o güzelim yaprakları solar ve dökülür. Havaların eskisi gibi güneşli ve aydınlık değil de puslu ve yağmurlu oluşu da içimizi karartabilir. Günler de oldukça kısalmıştır. Yani sonbahar bize hayatın hızla geçtiğini, yaşlandığımızı ve ölümün yaklaştığını hatırlatır. Bir yandan da yalnızlığımızı ve çaresizliğimizi yüzümüze vurur. Değersizlik ve ümitsizlik hislerimizi, karamsarlık ve depresyonu ortaya çıkarır.
Ayrıca tatil dönemi bitmiştir ve yoğun çalışma, eğitim ve öğretim dönemi başlamıştır. İş ve mesai demek ise rekabet ve stres anlamına gelir.
Sonbaharda neden gribe fazla rastlanıyor?
Yoğun çalışma, stres, karamsarlık ve hüzün ise mutsuzluk ve moral bozukluğu yapar. Mutluluk hormonu olan seratonin azalır, uyku hormonu olan melatonin ise artar. Daha mutsuz ve daha uykulu olmaya eğilimimiz belirir.
Ayrıca mevsim geçişlerine ayak uyduramama, soğuk havalar da bağışıklık sistemimizi zorlar.
Böyle olunca da bağışıklık sistemimiz zayıflar ve daha önce bizi hasta etmeyen mikroorganizmalar hastalığa sebep olabilecek güce kavuşur. En sık da gripal enfeksiyonlar ortaya çıkar.
Sonbaharda ruhsal çöküntüyü engellemek için neler yapılmalı, stresten nasıl uzak durabiliriz?
Aslında her mevsimin güzellikleri ayrıdır. Sararıp dökülmüş yaprakların hüzünlü de olsa muhteşem manzarasından zevk ve tat almayı bilmeliyiz. Evet, sonbahar hüzün ayıdır ama hüzün de mutlu olmayı bilenler için yaşanması gereken duygudur ve kişiyi aslında olgunlaştırır da. Sonbahara şu bakış açısıyla yaklaşalım ve sevelim, benimseyelim: Dünya çalışma, yeni şeyler üretme ve öğrenme üzerine kuruludur. İşte sonbahar bu açıdan bizi yeniler ve motive eder, gayrete getirir.
Bağışıklık sistemini nasıl güçlendirelim?
Stresten uzak duralım. Uykumuz düzenli ve yeterli olmalı. Beslenmemizde sağlıklı ve doğal gıdalara ağırlık vermeliyiz. Güneşli havalardan yararlanmalı. Mutlu ve yüksek moralli olmalı. Alkol ve sigaradan uzak durmalı. İyilik yapmak, zor durumda olanlara yardımcı olmak da tavsiye edilir.