BFI Londra Film Festivali’nin eski başkanı Tricia Tuttle, Şubat ayında düzenlenecek 75. Berlinale öncesinde ilk kez sorumluluk alacak. Ancak Tuttle, Almanya’nın Orta Doğu konusundaki duruşunun, özellikle İsrail eleştirilerinin antisemitizm olarak yorumlanabileceği endişesiyle sanatçıları tedirgin ettiğini ifade etti.
Geçtiğimiz ay Alman parlamentosu, Yahudi yaşamını koruma adına bir karar almıştı. Ancak bu karar, eleştirmenler tarafından İsrail’e yönelik eleştirilerin antisemitizm ile eş tutulduğu şeklinde yorumlandı.
The Guardian’a konuşan Tuttle, şu açıklamayı yaptı:
"Sanatçılar, ‘Düşüncelerimi ifade edebilir miyim? Gazze’deki kurbanlara empati gösterebilir miyim? Bir şey söylersem, aynı anda başka bir şey söylemek zorunda mı kalırım?’ diye soruyor. Bu durum, festivale katılıp katılmamayı sorgulamalarına neden oluyor."
Tartışmalı Ödül Töreni
Geçen yılki Berlinale ödül töreninde yaşananlar, bu endişeleri artırmış durumda. Altın Ayı ödülünü kazanan Mati Diop, ödül konuşmasında "Filistin’in yanındayım" diyerek siyasi bir mesaj vermişti.
ABD’li yönetmen Ben Russell ise ödül töreninde Filistin’e destek göstergesi olarak kefiye takmıştı. Ayrıca Eliza Hittman, Gazze’de ateşkes çağrısı yaparak şu sözleriyle dikkat çekmişti:
"2020’de Gümüş Ayı kazanan bir Yahudi yönetmen olarak buradayım. Adil bir savaş yoktur. Savaşın adil olduğuna inanmak, grotesk bir kendini aldatmadır."
"Eşitsizlik Bitmeli"
Festivalde ödül kazanan bir başka yapım, No Other Land belgeseliydi. Filmin yönetmenleri, Filistinli Basel Adra ve İsrailli Yuval Abraham, kabul konuşmalarında İsrail-Filistin arasındaki eşitsizliklere dikkat çekti.
Basel Adra, Gazze’deki katliamları kınayarak Almanya’ya, "BM’nin çağrılarına saygı gösterin ve İsrail’e silah göndermeyi durdurun" dedi. Yuval Abraham ise şunları söyledi:
"İsrail ve Filistin arasında apartheid sistemine benzeyen bir eşitsizlik var. Bu sona ermeli."
Berlin Belediye Başkanı Kai Wegner, bu açıklamaları antisemitizmle ilişkilendirerek festival yönetimini eleştirdi ve sanat camiasında bu tür "olayların" tekrar yaşanmaması gerektiğini söyledi.
Berlinale Yönetiminden Savunma
Ödül töreninin ardından yönetmen Abraham, Berlin'de kendisini güvende hissetmediğini belirtti ve yasal işlem başlatacağını açıkladı.
Tuttle, festivalin sanatçıların özgür ifadelerine her zaman destek verdiğini belirterek, No Other Land ekibini savundu:
"Bu film veya yönetmenleri hakkında antisemitizm suçlaması yapılması, onların güvenliğini tehlikeye atıyor."
Festival İçin Zor Bir Dönem
Tuttle, tartışmaların festival üzerindeki etkisini şu sözlerle özetledi:
"Festival etrafındaki bu tartışmalar çok fazla zaman aldı ve zorlu bir yıl geçirmemize neden oldu."
Berlinale’nin 75. edisyonu, 13-23 Şubat 2025 tarihleri arasında düzenlenecek. ABD’li yönetmen Todd Haynes, festivalde Ana Yarışma Jürisi Başkanlığı görevini üstlenecek.
