Prof. Dr. Talat Çiftçi hem yazım tekniği hem muhtevasıyla ilginç bir kitap yazmış. Kitap ilmî bir çalışma olmanın yanı sıra biyografi niteliği de taşıyor. Sağ ve sol beynin özelliklerini okurken birden kendinizi Maraş’ta hocanın ilim merakını ifade eden bir hatıranın içinde buluyorsunuz. Hoca adeta bir paralel kurguyla ilimle gündelik hayatı mezcediyor. Kitabın nasıl okunması gerektiğine dair yol gösterirken, sorular sorarak okuyucuyu da konunun içine çekiyor. Hatta not almak için boş satırlar bırakmış. Anlamayı kolaylaştırmak için grafikler, karikatürler de çizmiş.
Talat Hoca kitabı kendisiyle çalışma fırsatı bulduğu rahmetli Prof. Dr. Fuat Sezgin’in anısına ithaf etmiş. Günün büyük bölümünü çalışmayla geçiren Fuat Hoca’nın öğrenciler için yazdığı notu fotoğrafla kitaba eklemiş: ‘’Çalışıyor musunuz, uyuyor musunuz?’’ Talat Hoca’da bu sözü mihenk taşı alarak “Beş Yüz Yıllık Uyku’dan uyanmak için Yaratıcı Kimlik’e sahip bir nesil yetiştirmek gerekir’’ diyor. İslam dünyasında stratejik yaratıcılığın nasıl kaybedildiğine dair bölüm ibretlik anekdotlarla dolu. Fen cehaletinin sefaletle eşit olduğunun altını çiziyor.
Hoca, kitaba ‘’Yaşamsal Satranç’’ adını vererek yeryüzünde canlıların hayatta kalmak için nasıl bir satranç oyunu oynadıklarını ilmî örneklerle anlatıyor. ‘’Platon’un ölümsüzlük arayışı adını verdiği süreci ben ‘Yaşamsal Satranç Oyunu’ olarak isimlendiriyorum’’ diyor. Canlılar içinde en iyi satranç oynayanın insan olduğunu vurguluyor. Bütün yaratılmışların üstünde özelliklere sahip insanın da kendini keşfetmesini ve bunu yaparken hangi özelliklere sahip olduğunun altını çiziyor. Özellikle sevk ve idare merkezi olan beynin kapasitesi, kullanımı, sınıflandırılması, bölgelerin hangi konuyla ilgili olduğu detaylı bir şekilde açıklanmış.
Yaşamsal Satranç kitabında insanı hayvanlardan ayıran özellikler 14 maddede özetlenmiş. Maddeleri okuyunca maharetlerimizin bizi hayvanlardan nasıl ayırdığına şahit olacaksınız. 1-İki ayaküstünde durmak ve koşmak 2-El ve başparmak 3- Hançere ve dil 4- Sol ve sağ beyin farklılaşması 5- Büyük beyin ve neokorteks 6- Kılsız vücut 7- Gözyaşı 8-Ateşin kullanılması 9- Yemek pişirmek 10- Alet yapmak 11- Estetik arayışı 12- Kültürel birikim (Medeniyet) 13- Yenilik merakı 14- Strateji
Kitapta, yaşamsal satrancın beş kimlikle oynandığı üzerine detaylı açıklamalar var. Hoca, insan beynini Otonom Sistemi’nin yanı sıra; Sürüngen Beyni, Memeli Beyni, Sağ Beyin ve Sol Beyin olmak üzere beş bölüme ayırıyor. Her bölüm ayrı işlev ve işlemleri yerine getiriyor. Otonom Sistem: sindirim, kalp, damar, bağışıklık. Sürüngen Beyin: Kavga, kaçış ve eşleşme. Memeli Beyni: Duygular, Annelik, iletişim, oyunlar. Sol Beyin: Sözel iletişim, matematik, mantık, analitik düşünme. Sağ Beyin: Sözsüz iletişim, uzamsal görsel müzik, stratejik düşünme, geleceğe odaklanma. Bütün parçalar ayrı ayrı sorumluluklar üstlenmiş.
Talat Çiftçi Hoca’nın kitabını okumak kolay, özetlemek çok zor. Bu özel kitabı okuduğunuzda yaşamın gizemine ve sahip olduğunuz üstün yeteneklere bir bir şaşacak ve arkasından da şükredeceksiniz.
