Stres, günlük rutinimizi gerçekleştirmemizi zorlaştırabilecek duygusal ve davranışsal sonuçlara neden olur. Bunlar arasında anksiyete, depresyon, yorgunluk, saldırganlık, motivasyon kaybı, içine kapanma, problem çözme ve konsantrasyon zorlukları yer alır. Stresin baş ağrısı, mide bulantısı ve çarpıntı gibi fizyolojik sonuçları da vardır. Modern yaşamın en yaygın hastalığı stresle baş etmenin yollarını sizler için derledik.
DEMET İLCE / RÖPORTAJ
Hayat bazen stresli olabiliyor. Strese yalnızca büyük şeyler sebep olmuyor. Hayatın günlük zorlukları, talepleri ve baskıları da strese neden olabiliyor. Stresli olduğumuzda vücudumuz ekstra enerji, odaklanma ve güç sağlayan hormonlar üreterek tepki veriyor. Buna savaş ya da kaç tepkisi adı veriliyor. Peki stresten nasıl kaçınabilir ve bu süreçte stresin olumsuz sosyal, duygusal ve fiziksel sonuçlarını nasıl hafifletebilirsiniz? Psikolog Dilara Ocak Diriliş Postası’ndan Demet İlce’ye konuştu.
STRESİN NEDENLERİ
Stresin modern yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline geldiğini ve birçok insanın günlük yaşamını etkileyen yaygın bir sorun olduğunu dile getiren Ocak, strese neden olan başlıca sebepleri şöyle sıraladı:
“Hem kişisel hem de küresel düzeyde bir dizi nedenle, stres artık neredeyse herkesin hayatında yer alıyor. Ekonomik belirsizlikler, politik gerginlikler, sağlık krizleri ve diğer sıkıntılar, bu stresin artmasına katkı sağlar. Ekonomik sıkıntılar, işsizlik endişeleri, artan intihar oranları ve hatta yaşanan savaşlar gibi büyük zorluklar, birçok kişinin günlük yaşantısını etkileyen stres faktörleridir.”
STRESİN ETKİLERİ
Stresin hem fiziksel hem de psikolojik sağlığımızı olumsuz etkilediğini dile getiren Ocak, stresin neden olduğu sorunları şöyle anlattı:
“Yüksek stres seviyeleri, baş ağrısı, mide sorunları, kas gerginliği, yorgunluk gibi fiziksel rahatsızlıklara yol açabilir. Ayrıca, uzun süreli stres anksiyete ve depresyon gibi zihinsel sağlık sorunlarının riskini artırabilir. Stres altındayken, insanların beslenme alışkanlıkları bozulabilir, uyku düzenleri bozulabilir ve hatta cinsel aktivite düşebilir. İlişkiler de stresten etkilenir, ilişkilerde gerilimlere ve iletişim sorunlarına neden olabilir.”
STRES YÖNETİMİ
Stresi yönetmenin mümkün ve önemli olduğunu belirten Ocak, stresi yönetmek için yapılabilecek şeyleri şu şekilde sıraladı:
“Düzenli egzersiz yapmak stresi azaltabilir ve genel sağlığınızı iyileştirebilir. Egzersiz, vücudunuzdaki stresi hafifleten endorfinlerin salgılanmasına yardımcı olur. Sağlıklı ve dengeli bir diyet, vücudunuzun stresle başa çıkma kapasitesini artırabilir. Yeterli uyku almak da bu konuda kritik bir rol oynar. İşlerinizi ve günlük görevlerinizi düzenlemek stresi azaltabilir. Görevleri öncelik sırasına koymak ve planlı bir şekilde ilerlemek, stresi azaltmanıza yardımcı olabilir. İş ve özel hayatınız arasında bir denge bulmaya çalışın. Sürekli çalışma veya kişisel yaşamınızı ihmal etmek stresi artırabilir. Olumsuz düşünce desenlerini tanımak ve değiştirmek, stresi azaltmanıza yardımcı olabilir. Olumlu ve yapıcı düşünme alışkanlıkları geliştirmek önemlidir. İhtiyaçlarınızı ve hislerinizi açıkça ifade etmek, kişisel ilişkilerde stresi azaltabilir. İnsanlar arasındaki açık ve sağlıklı iletişim, sorunların çözülmesine yardımcı olabilir.”
Ocak, stres ile ilgili son olarak şunları ekledi:
“Sonuç olarak, stresi yönetmek ve azaltmak için kişisel farkındalık geliştirmek, kendinizi rahatlatma yöntemleri öğrenmek ve gerektiğinde profesyonel yardım almak önemlidir. Bir sağlık uzmanı veya psikoterapist, stresle başa çıkma konusunda size rehberlik edebilir ve daha sağlıklı bir yaşam tarzı geliştirmenize yardımcı olabilir.”