72 yaşındaki bir adam, shiitake mantarı içeren bir yemek hazırlayıp yedi. Bu yemekten sonraki iki gün içinde adamın sırtında kaşıntılı bir döküntü oldu ve adam uyku dahi uyuyamadı . Hastaneye gittiğinde doktorlar sırtını incelediler ve derisinde sanki sırtında ve kalçasında kırbaç izlerine benzer iltihaplı, şişmiş çizgiler keşfettiler.
DEMET İLCE / RÖPORTAJ
İlk olarak 1977'de Japonya'da görülen shiitake dermatiti, en yaygın olarak, mantarların düzenli olarak yenildiği Asya'da görülüyor. Ancak başka yerlerde, örneğin Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Amerika'da vakalar tespit edildi. Prof. Dr. Burhan Engin shiitake dermatiti hakkında Diriliş Postası’ndan Demet İlce’ye konuştu.
Shiitake dermatiti hakkında bilginiz var mı, tam olarak nedir?
Shiitake dermatiti az pişmiş mantarlardan dolayı nadir görülen bir reaksiyon. Shiitake dermatitinde, mantarlarda bulunan lentinan adı verilen bir karbonhidrat nedeniyle lineer kızarık döküntüler ortaya çıkar. Lentinan adı verilen madde ısıtıldığında parçalanır, bu nedenle bu reaksiyon yalnızca insanlar çiğ veya az pişmiş shiitake mantarı yediğinde meydana gelir. Mantarlar 145 °C dereceyi aşan sıcaklıklarda iyice pişirildiğinde Shiitake dermatiti önlenir.
Ciltte görülen bir rahatsızlık olan kurdeşenden de bahsedebilir misiniz?
Ürtiker ( kurdeşen);halk arasında bilinen adıyla kurdeşen vücutta kızarık kabarık ve kaşıntılı döküntülerle kendini gösterir. Genel popülasyonda yaşam boyu görülme sıklığı yaklaşık %20 olan yaygın bir hastalıktır. Yeni başlayan ürtikeri (kurdeşen) olan hastalarda kullandığı ilaç, yiyecek alımı, böcek sokması veya enfeksiyon gibi olası bir tetikleyici tanımlanabilir, ancak çoğu durumda, özellikle de döküntünün haftalarca veya aylarca devam ettiği durumlarda spesifik bir neden bulunamaz.
Engin, ürtiker nedenlerini şöyle sıraladı:
1)VİRAL VE BAKTERİYEL ENFEKSİYONLAR
Hepatit A veya B enfeksiyonu, streptekok enfeksiyonları...
2)İLAÇLAR
Penisilin grubu, sefalosporin grubu ilaçlar...
3)GIDALAR
ÇOCUKLAR: Buğday, süt, gluten, soya
YETİŞKİNLER: Kabuklu yiyecekler (fındık, fıstık), meyveler (kivi)
Çiğ deniz ürünleri
4)BÖCEKLER
Arılar, eşek arıları, ateş karıncaları, sivrisinek ısırığı
5)FİZİKSEL UYARANLAR
Soğuğa maruz kalma, vücut sıcaklığındaki ani değişiklikler, deriye uygulanan basınç veya titreşim, egzersiz, güneş ışığına maruz kalma
Kurdeşeni engellemek için ne yapılabilir?
Psödoallerjenlerden arınmış bir diyetin benimsenmesi, kronik spontan ürtikerin (kurdeşen) tedavisinde alternatif bir yaklaşımdır. Şimdi sıralayacağım tüm ürünlerden kaçınılmalıdır. Hastalar şunlar dışında herhangi bir gıdanın taze veya derin dondurulmuş şeklini hiçbir katkı maddesi olmadan yiyebilirler:
Katkı maddeleri. Bunlar; E100-E1518, koruyucular veya yapay renkler, nemlendiriciler, tatlandırıcılar, antioksidanlar, pişirme maddeleri, modifiye nişastalar, köpürtücü maddeler, stabilizatörler, aroma maddeleri. Et ve deniz mahsulleri. Bunlar; füme etler, deniz ürünleri. Taze meyveler, kurutulmuş meyveler, meyve suları. Domates, bezelye, mantar, ıspanak, biber ve çeşitleri. Baharatlar, otlar ve şekerler. Tuz alımına izin verilebilir. Sakız ve şekere dikkat edilmelidir. Son olarak yumurta, kek, bisküvi, mayonezden uzak durulmalıdır.