Son yılların en sıcak aylarını geçirdiğimiz günler geride kaldı. Uzmanlar, kış mevsiminin çok sert geçeceği konusunda uyarılarda bulunmaya başladı. El Nino sıcakları yerini süper El Nino'ya bırakacak. Temmuz ayında başlayan El Nino’nun 5 yıl boyunca devam etmesi bekleniyor. Yazın sıcaklıkları iliklerimize kadar hissettiğimiz gibi, kışın da soğukları aynı şekilde hissedeceğimizi söyleyebiliriz. Peki, Süper El Nino bizi nasıl etkileyecek?
DEMET İLCE / RÖPORTAJ
Washington Post gazetesinde “Hızla oluşan ve güçlenen bir El Niño iklim modeli oluşacağı tahmin ediliyor. Bu kış şimdiye kadar gözlemlenen en yoğun iklimlerden biri olarak zirveye çıkabilir. Geçmişte dünya çapında ölümcül yangınlara, kuraklığa, sıcak hava dalgalarına, sellere ve toprak kaymalarına yol açan en üst düzey süper El Niño gücüne ulaşabilir.” denildi. Süper El Nino ile ilgili merak edilenleri Meteoroloji Uzmanı Deniz Demirhan Diriliş Postası’na yanıtladı.
Süper El Nino nedir?
Yaygın bir yanılgı olan "süper" El Niño, ılımlı olandan çok daha fazla yağış anlamına gelmez, yalnızca genel modelin tekrarlanacağına dair daha fazla güven anlamına gelir.
Ulusal Atmosfer Araştırmaları Merkezi (NCAR) tarafından geliştirilen bir tahmin modeline göre, mevcut El Niño koşullarının, 1997-98'de yaşanmış olan en şiddetli El Niño gibi güçlenmesinin beklendiği sonucuna varılmıştır.
El Niño, Tropikal Pasifik Okyanusu'ndaki sıcaklıkların ortalamanın üzerine çıkması ile ortaya çıkar. Genellikle Aralık ayında en güçlü döneminde olan El Nino’nun ülkemiz atmosferi üzerinde çok az da olsa bir etkisi vardır.
Ne gibi tehlikeler ile karşı karşıya kalacağız?
El Niño olaylarının şiddetini tanımlayabilmek için bir indeks üretilmiştir. Bu indeks, Tropikal Pasifik Okyanusu'nda, belirlenmiş bir alandaki deniz yüzeyi sıcaklıklarının uzun vadeli ortalamaya kıyasla ne kadar değiştiğini gösteren Niño 3.4 indeksi’dir. El Niño koşullarının ortaya çıkması için Niño 3.4 indeksinde, ortalama sıcaklık +0,5 Santigrat derecenin üzerinde olması gereklidir. Ağustos 2023’te Niño 3.4 indeksi +1,3 santigrat dereceydi. NCAR'ın yeni tahmin sistemi indeksin Aralık, Ocak ve Şubat aylarında ortalama +2,4 dereceye yükseleceğini öngörüyor. Geçmiş yıllarla kıyaslandığında örneğin 1997-98 yıllarındaki El Niño üç aylık sıcaklık ortalaması +2,4 ˚C , 2015-16 El Nino sürecinde ise +2,6 ˚C’ye çıkmıştı.
Bu sene de 1997-98 dönemine benzer şiddette bir El Nino bekleniyor olması sadece modellerin gösterdiği bir öngörüdür. İhtimaller dahilindedir ancak kesin gerçek olacak diye bir şey söz konusu değildir.
2023-2024 kışı ile ilgili yapılan öngörülere göre Ülkemizde genel olarak yağışların ortalamalar civarında ya da ortalamaların üzerinde olması bekleniyor. Ülkemizin kuzeyi, İstanbul, güney doğu Marmara, batı ve orta Karadeniz en yağışlı bölgeler olması ihtimali yüksekken, Ege kıyıları (Güney Ege ve iç kesimleri hariç), Akdeniz kıyıları (Antalya’nın batısı hariç) daha az yağışlı bölgeler olması ihtimali ise daha fazladır. Kar yağışının ise doğu Anadolu’nun kuzeyinde, Doğu Karadeniz’in iç kesimlerinde, Güney Doğu Anadolu’nun güneydoğusunda ortalamaların oldukça üzerinde, İç Anadolu’nun doğusu, Doğu Anadolu, Karadeniz’in doğusunda ortalamalara göre yüksek, diğer tüm bölgelerde ortalamaların altında olması bekleniyor.
Sıcaklıkların ise yurdumuzun genelinde 0.75 ile 1.5 derece kadar ortalamaların üzerinde olması bekleniyor.
Ayrıca ülkemizde genel olarak aşırı hava olaylarının sayısında da artış olma ihtimali bulunmaktadır.