Gündemdeki konu şimdi bu oldu. Asgari ücret ne kadar olacak? Bence diyen bir çok kişi var. Evet arkadaşlar arkadaşlar asgari ücretin ne kadar olacağı noktasında herkes fikrini belirtiyor bugünlerde. Ben asgari ücretin ne olacağı noktasında değil de, asgari ücretin erimemesi noktasındayım. Çünkü asgari ücrete zam gelmeden gelen zammı almanın hesabını yapan bazı güruhlar var. Fırsat bekliyorlar.
Geçenlerde Kocasinan taraflarında bir konuşmaya tanık oldum. Bir arkadaş diğerine diyor ki: Eskiden buralarda daireler ucuzdu. Sitelerden bile daire alabiliyorduk. Geçenlerde bir arkadaş vasıtasıyla sitelerden evini satan birini duydum. Tanıyordum ve gittim yanına. Ne kadar dedim. Dedi ki 3 milyon. Yuh dedim. Evin ne boğaza bakıyor, ne de ormana bakıyor. Burası ne ki de sen böyle bir fiyata satıyorsun. Dedi ki “Senin çimentonun, kumdan inşaat malzemelerinden haberin var mı” Dedim ki “Bu evler 40-50 yıllık. Ne çimentosu, ne kumu. Allah müstehakkınızı versin!”
Evet arkadaşlar durum bu. Adam 50 yıllık dairesini kuma, çimentoya zam geldi diye pahalıya satabiliyor sanki yeniymiş gibi.
Dönelim asgari ücrete. Bu konuyla ilgili verebileceğim en güzel örnek şudur. Ben su tedarikçilerini doyuramadım. Bundan 4 yıl önce 5 litrelik içme suyunu 2 TL 750 kuruşa alıyorken, şu anda aynı X suyunu 16 TL’ye alıyorum. Öyle ki bu X su firmasına son 1,5 yılda tam 10 kez zam geldi. Su periyodik olarak önce 3 tl, ardından 5 TL, ardından 6 TL, ardından 7 TL, son yılda 7 TL’nin üstüne 16 TL oluncaya kadar zam yapıldı. Hattta bu zamların son ikisi son 1 ayda geldi.
Şimdi soruyorum bu X su firmasına. Siz bu suya ne katıyorsunuz da maliyetiniz arttı? Eğer maliyetiniz artmadıysa vicdanınız rahat mı? Öyle ki gördüğüm kadarıyla bu rakam da onları memnun etmiyor gibi. Çünkü satıcı da gelecek ay ne olacak bilmiyorum diyor. Çünkü o da artan fiyatlardan, müşterilerine bu durumu anlatmaktan rahatsız.
İşte bu X su firması ve bunun gibileri, ya da bunun gibi düşününler yüzünden asgari ücrete ne kadar zam gelirse gelsin asgari ücretlinin alım gücü artmıyor. Asgari ücrete zam gelince su tedarikçisinin alım gücü artıyor, ne bileyim haldeki bir ticarethanenin alım gücü artıyor. Çünkü onlar kazançlarında asla düşüş yaşanmasını istemiyorlar. Memleket elden gitse umurlarında değil. Bir sonraki ayda kazançlarını ne kadar katlamışlar ona bakıyorlar. Geçen ay şu kadar kazanmışım bu ay da yüzde 25 daha az kazanmışım, Allah bereket versin demiyorlar. Aradaki yüzde 25 ve üstü için hem çalışanlarının canını sıkıyorlar hem de müşterilerini düşünmeden hareket ediyorlar. Hazır paraya dağ dayanmaz derler ya. Bunlar dağı bir para olarak görsünler anında cebe indirmek için birbirlerini yerler.
Evet arkadaşlar suç kimde? Suç asgari ücreti 25 bin TL yapmayan hükümette mi, asgari ücreti çok arttırırsa devlete bu rakamı ödeyemeyiz diyen sektörde mi, yoksa avucunu ovuşturan sucuda mı?
Bugün asgari ücret 11 bin 402 TL. Bir asgari ücretlinin işverene maliyeti 15-16 bin TL kadar. Asgari ücretin 17 bin TL olacağını söyleyenler sigorta maliyetiyle beraber (Tabi bunun yanında ulaşım ve yiyecek gideri de olacak) en az 23 bin civarında olacak. Kim bu rakamın altından kalkabilir. O yüzden ben asgari ücretin 17 bin TL olacağını düşünmüyorum. İşverenin de süregelen bir maaş verebileceği devlet destekli bir maaş alacağını onun da maksimum 15-16 bin TL arası bir ücret olacağını düşünüyorum. Bu rakam asgari ücretli için yetmiyor, çünkü bir kira parası. Bu rakamın az olduğunu düşünen ise daha fazla kazanç peşinde olanlar Çünkü o ellerini ovuşturanlar asgari ücretin artmasını kendileri için fırsat görüyor. Fırsatçılar yüzünden tedarik sıkıntısı oluşuyor müşteri ihtiyacını makul bir fiyata alamıyor.
Sizce asgari ücret ne kadar olmalı?
Hoşça kalın...