Teknoloji

Türkiye'nin ilk kuantum bilgisayarı faaliyete geçti

Teknoloji alanında tarihi bir gelişme yaşandı. TOBB ETÜ tarafından geliştirilen Türkiye’nin ilk 5 Kubit Kuantum Bilgisayarı (QuanT), ülkenin bilim ve teknoloji alanındaki iddiasını güçlendiriyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, bu adımı Türkiye’nin bilimsel bağımsızlığı adına önemli bir kilometre taşı olarak değerlendirdi.

Abone Ol

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (TOBB ETÜ), geliştirdiği 5 Kubit Kuantum Bilgisayarı ile kuantum teknolojilerinde çağ atladı. Sağlık, finans, ileri malzeme geliştirme ve sensör gibi birçok alanda devrim yaratması beklenen bu teknoloji, Türkiye’yi kuantum bilgisayar teknolojisine sahip az sayıda ülkeden biri haline getiriyor.

Kuantum bilgisayarlar, klasik bilgisayarlarla binlerce yıl alabilecek şifre çözme gibi işlemleri kısa sürede gerçekleştirebilme potansiyeliyle dikkat çekiyor. TOBB ETÜ’nün geliştirdiği bu model, özellikle veri gizliliği ve stratejik hesaplamalarda Türkiye’nin elini güçlendirecek. 

Kuantum bilgisayar alanındaki araştırmaların en önemli hedeflerinden biri, klasik bilgisayarlarla
çözülmesi binlerce yıl alacak şifrelenmiş bilgileri hızla çözebilecek teknolojiler
geliştirmek olarak gösteriliyor.

Kuantum bilgisayar ile ilgili dikkat çeken noktalar şöyle:

Kuantum bilgisayarlar, stratejik alanların yanı sıra sağlık, finans, sensör ve ileri malzeme geliştirme gibi sektörlerde de oyunu değiştirecek bir etkiye sahip. Bu sebeple, her ülkenin bu alanda bir yol haritası oluşturduğu görülüyor. Ülkeler arası rekabette fark yaratan en önemli unsur bu yol haritalarını hayata geçirme hızları. Yol haritalarını hayata geçirebilen ülkeler teknolojide tekeli ellerinde tutabilmek amacıyla kritik bileşenlere ticari kısıtlamalar getirmeye başladılar. Bu sebeple hâlihazırda herhangi bir ülkeden kuantum bilgisayar tedarik etmenin mümkün olmadığı değerlendirilmekte. Söz konusu bilgisayar ile Türkiye’nin kuantum hesaplama ve programlama alanında sahip olduğu potansiyeli kullanarak geliştirilecek kritik kuantum yazılımlarının yurt dışı ile paylaşılmasının önüne geçilmiş olunacak.

Kritik Bir Eksik: Süper İletken Çip Üretim Evi

5 Kubit Kuantum bilgisayarın geliştirilmesi ile kuantum bilgisayar teknolojisine sahip az sayıda ülke arasına girilmiş olacak. Süper İletken Çip Üretim Evinin bulunmamasının, Türkiye'nin yüksek kapasiteli kuantum bilgisayarlar geliştirmesine yönelik önündeki tek engel olduğu değerlendirilmekte. Süper İletken Çip Üretim Evinin kurulmasına yönelik TOBB/TOBB ETÜ altyapı planlarını tamamladı. Söz konusu altyapı için TOBB ETÜ Teknoloji Geliştirme Bölgesi içinde 5 bin metrekare nitelikli kapalı alan dahi tahsis edildi.

2025 Uluslararası Kuantum Yılına Güçlü Adımlar

Bu adım, yalnızca bugünün teknolojik ilerlemeleri için değil, aynı zamanda Türkiye'nin bağımsız ve yenilikçi teknolojiler geliştirme vizyonu için de kritik önem taşımakta. Bu sayede, birçok alanda stratejik bir avantaja sahip olunacak, Türkiye ekonomisi için yeni ufuklar açılacaktır. UNESCO tarafından ilan edilen 2025 Uluslararası Kuantum Bilimi ve Teknolojisi Yılına da ülke olarak büyük ve güçlü adımlarla girmek mümkün olacak.

Kuantum bilgisayarların dünyası, gençler için yeni nesil teknolojilerin öncüsü olma fırsatı sunuyor. Gençlerin bu alanda yer alması, Türkiye'nin bilimsel geleceğine katkıda bulunmakla kalmayacak, aynı zamanda küresel ölçekte fark yaratmalarını sağlayacak. Gençler için, kuantum bilgisayarların sırlarını keşfetmek, zorlukları çözmek ve bilimde yeni yollar açmak heyecan verici bir yolculuk oluşturacak.

Gençlere ve KOBİ’lere Fırsat Kapıları Açılıyor

Kuantum teknolojileri, yalnızca büyük ölçekli şirketler için değil, KOBİ ve girişimciler için de büyük fırsatlar sunmakta. Savunma, havacılık, otomotiv, tüketici elektroniği gibi alanlarda önemli bilgi birikimine sahip KOBİ ve girişimcilerin, bu alanda donanım geliştirme çalışmaları yürütmelerinin güçlü şekilde teşvik edilmesi bekleniyor.

Yurt içinde kuantum teknolojileri ekosisteminin oluşturulması; büyük ölçekli, KOBİ ve girişimcilerden oluşan, uluslararası ofisler ve bağlantılara sahip dünyanın en büyük sivil toplum kuruluşlarından olan TOBB için de doğal bir vazife olarak ifade ediliyor.

Algoritma Geliştiricileri İçin Stratejik Öneme Sahip

Türkiye'nin yerli kuantum bilgisayarını yapması, algoritma geliştirme alanında çalışan uzmanlar ve araştırmacılar için stratejik bir öneme sahip. Yerli bir kuantum bilgisayara sahip olmak, algoritma geliştiricilerin bu teknolojinin detaylarına daha derinlemesine erişim sağlayarak, Türkiye’nin kendi altyapısı üzerinde özgün algoritmalar geliştirmelerine olanak tanıyacak. Bu gelişme, sadece güvenlik ve veri gizliliği açısından değil, aynı zamanda küresel rekabet gücünün artırılmak için de kritik bir adım olarak görülüyor.