Nihat Nasır – Diriliş Postası
Özellikle Afrika'da 20.000'den fazla vaka ve 600'den fazla ölüm rapor edilmiş, bu da mpox’un uluslararası acil durum ilan edilmesine neden olmuştur.
Mpox nedir
Mpox, ilk kez 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde tanımlanan viral bir enfeksiyondur. Çiçek hastalığına benzer bir döküntüyle karakterize edilir ve enfekte hayvanlardan veya insandan insana bulaşabilir. 2022'de başlayan salgınla birlikte hastalığın kuluçka süresinin genellikle 7 ila 10 gün olduğu gözlemlenmiştir. Mpox’un belirtileri arasında ateş, titreme ve kas ağrıları bulunurken, döküntüler hastalığın tipik işaretidir.
Bulaşma yolları ve risk grupları
Mpox virüsü, enfekte deri lezyonlarıyla doğrudan temas, enfekte vücut sıvılarıyla temas veya büyük solunum damlacıkları yoluyla bulaşabilir. Kontamine yüzeylerle, özellikle çarşaflar gibi kişisel eşyalarla temas da virüsün yayılmasına neden olabilir. Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler, çocuklar ve HIV pozitif bireyler en yüksek risk grubundadır. Son raporlar, vakaların %73'ünün erkeklerde görüldüğünü ve çoğunluğun 15 yaş altı çocuklar olduğunu göstermektedir.
Aşılama ve tedavi
2022 yılında başlayan küresel mpox salgınına karşı geliştirilen Imvanex aşısı, Dünya Sağlık Örgütü tarafından onaylanmış ve iki doz halinde uygulanmaktadır. Aşının ikinci dozundan iki hafta sonra maksimum koruma sağlanmaktadır. Ayrıca, aşılama virüse maruz kalan kişilerde de etkili olabilmekte ve maruziyet sonrası 4 gün içinde uygulanması gerekmektedir.
2024 yılında mpox'un etkileri hızla devam ederken, uzmanlar aşılama ve erken teşhisin önemine vurgu yapmaktadır. Mpox’un küresel yayılımı, halk sağlığına yönelik ciddi bir tehdit oluşturmayı sürdürmekte ve toplumsal farkındalığın artırılması, salgınla mücadelede kritik rol oynamaktadır.
Mpox’un 2024 yılına etkileri
Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), 13 Ağustos 2024 tarihinde mpox'u kıtasal güvenlik için bir halk sağlığı acil durumu olarak ilan etmiş, bir gün sonra Dünya Sağlık Örgütü (WHO) mpox’u uluslararası bir acil durum olarak tanımlamıştır. Salgın, özellikle Afrika'da yüksek vaka sayıları ve ölüm oranlarıyla dikkat çekerken, 2024 yılında küresel sağlık tehditleri arasında yer almaya devam etmektedir.
Aşılama kampanyalarının genişletilmesi ve risk gruplarına yönelik koruyucu önlemlerin alınması, mpox ile mücadelede öncelik haline gelmiştir. Halk sağlığı uzmanları, enfeksiyonun yayılmasını önlemek için bireysel hijyen, aşılanma ve risk gruplarının korunmasının hayati önem taşıdığını belirtmektedir.