Ticari taşınabilirlik, dünya genelinde oldukça popüler bir hizmet; ancak ülkeler sömürü potansiyeline karşı sıkı önlemler alırken, potansiyel ebeveynler için bu süreç giderek zorlaşıyor.
Batı ülkelerinde taşınabilirlik hizmetleri, 50,000 ile 200,000 Euro arasında değişen maliyetler gerektirirken, bazı Avrupalılar daha uygun fiyatlarla taşıyıcı bulabileceği gelişmekte olan ülkelere yöneliyor.
Kamboçya, özellikle Tayland, Hindistan ve Nepal gibi komşu ülkelerdeki yasakların ardından taşınabilirliğin yaygınlaşmaya başladığı bir destinasyon olarak öne çıkıyor. Sensible Surrogacy ajansının kurucusu Bill Houghton, yerel yasaklar nedeniyle taşınabilirlik ajanslarının kapandığında genellikle daha az kısıtlayıcı yasaların bulunduğu en yakın yere taşındıklarını belirtiyor.
Houghton, “Taşınabilirlik son zamanlarda daha fazla bilinir hale geldi, talep arttı ve bu durum ünlülerin aile kurma şekillerini yayınlamasıyla daha da yükseldi,” diyor.
Devlet Müdahale Etti!
Kamboçya, insan ticareti ile mücadele ederken, bu sorunun ülkenin imajına büyük zarar verdiği ifade ediliyor. Kamboçya hükümeti, zayıf durumdaki kadınların yasadışı taşınabilirlik veya diğer sömürücü durumlar için yanlış vaatlerle kandırıldığını belirtiyor.
Son zamanlarda Kandal bölgesinde bir villaya düzenlenen polis baskınında, 24 hamile yabancı kadın bulunmuş ve bu kadınlar insan ticareti ve cinsel sömürü yasalarına göre suçlanmıştı. Bu kadınlar Phnom Penh'deki bir hastaneye yerleştirildi ve doğum yaptıktan sonra 2 ile 5 yıl hapis cezası ile karşılaşabilirler.
Aralarındaki 13 hamile Filipinli kadın, çevrimiçi olarak işe alındıkları gerekçesiyle Kamboçya’da yasadışı olarak taşıyıcı anne olarak çalışmakla suçlanıyor. Kamboçyalı yetkililer, bu kadınları, surrogatlık yapmak ve bebekleri kar amaçlı satmak için organizatörlerle işbirliği yapan suçlular olarak görüyor.
Bu yasaklama sadece hedef ülkelerde değil, aynı zamanda yurtdışında taşınabilirlik arayan ebeveynlerin ülkelerinde de etkisini gösteriyor. İtalya, yurtdışındaki taşınabilirliği suç sayarak bu durumu kısıtlayan ülkeler arasına katıldı.
Ekonomik Baskılar ve Sömürü
Kamboçya'da tutuklanan 13 hamile Filipinli kadının durumu belirsizliğini korurken, bu durum uluslararası taşınabilirliğin karanlık yüzünü gözler önüne seriyor. Filipinler’de kadınlar, küresel göçmen iş gücünün önemli bir kısmını oluşturuyor ve genellikle düşük iş fırsatları ve sağlık hizmetlerinin yokluğu nedeniyle zor durumda kalıyorlar.
Stefani Albert, “Bu kadınlar genellikle önemli miktarda para vaadi ile kandırılıyor ve daha iyi bir yaşam umuduyla, riskleri göze alarak bu teklifleri kabul ediyorlar,” diyor.
Kamboçya’daki Filipinli kadınların durumu, daha iyi sağlık hizmetlerine ve finansal destek bulma arayışında karşılaştıkları ciddi ekonomik baskıyı vurguluyor. Houghton, kırsal alanlardaki düşük eğitim seviyesinin, taşınabilirlik için gönüllü olan kadınların potansiyel riskler ve kararlarının sonuçları hakkında tam bilgi sahibi olmamalarına yol açtığını belirtiyor.
Kamboçya'da Taşıyıcı Anneliğin Geleceği
Kamboçya hükümeti, ticari taşınabilirliği insan ticareti biçimi olarak görerek bu uygulamayı sıkı bir şekilde denetlemeye devam ediyor. Hükümet, taşıyıcı anneleri yakından takip edeceğini ve bebekleri ülkeden çıkarmaya çalışanları tutuklayacağını belirtiyor.
Ancak taşınabilirlik ajansları gizli bir şekilde faaliyet göstermeye devam ediyor ve bu durum hem ebeveynler hem de taşıyıcılar için hukuki ve etik bir gri alan oluşturuyor.
Dünya genelinde uygun fiyatlı taşınabilirlik hizmetlerine olan talep devam ederken, bu tartışmalı uygulamanın geleceği ve gelişmekte olan ülkelerdeki kadınlar üzerindeki etkileri üzerine soru işaretleri ortaya çıkıyor. Houghton, çiftler infertilite ile karşılaştıkça taşınabilirlik talebinin süreceğini vurguluyor ve ajansların ve potansiyel ebeveynlerin, bulundukları ülkelerdeki taşınabilirlik yasalarını tam olarak anlamalarının önemini belirtiyor.