Avrupa Birliği’nde (AB) aşırı sağ partilerin yükselişi, özellikle göç politikaları üzerinde büyük etki yaratıyor. Haziran ayındaki Avrupa Parlamentosu seçimleri sonrası artan aşırı sağ etkisi, düzensiz göçle mücadeleyi yeniden AB gündemine taşıdı. Göçmen karşıtı söylemlerle destek kazanan bu partilerin politikalarını dengelemek isteyen ana akım partiler ise daha kısıtlayıcı önlemler almak durumunda kalıyor.
Göç ve İltica Anlaşması Yeniden Tartışmaya Açıldı
2015 yılındaki göçmen krizinin ardından gündeme gelen, ancak bu yılın mayıs ayında imzalanarak rafa kalktığı düşünülen Göç ve İltica Anlaşması, son haftalarda yeniden tartışma konusu oldu. Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın göçmenleri tek yönlü biletle Brüksel’e gönderme kararı ve Almanya’nın sınır kontrollerini yeniden başlatması, göç konusunu yeniden AB’nin sıcak gündem maddesi haline getirdi. Bu gelişmelerin ardından Polonya Başbakanı Donald Tusk, sığınma hakkını geçici olarak askıya alacağını duyurdu.
AB Göçmenleri “Üçüncü Ülkelere” Gönderme Seçeneğini Tartışıyor
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Arnavutluk ile AB dışına sığınmacı gönderme konusunda anlaşma sağlamış durumda. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, bu anlaşmanın AB liderlerinin göçü dışsallaştırma stratejilerine yönelik bir örnek olduğunu belirtti. Meloni’nin bu politikası, İngiltere’nin Ruanda planına benzetilerek, insan hakları ihlalleri riski taşıdığı gerekçesiyle eleştiriliyor.
Göç Politikası Grubu Başaraştırmacısı Doç. Dr. Başak Yavçan, bu tür girişimlerin AB’nin insan hakları savunuculuğu iddiasını zayıflattığını belirterek şunları kaydetti:
“Geri dönüş merkezleri ve sığınmacıların entegrasyon süreçlerinden koparılması, bu kişilerin sosyal uyumlarını derinden sarsıyor. AB, bu tür politikalarla normatif bir güç olma iddiasından uzaklaşıyor.”
İnsan Hakları İhlalleri Konusunda Endişeler Artıyor
Brüksel merkezli 11.11.11 kuruluşunun Göç Uzmanı Flor Didden, aşırı sağ partilerin siyasi söylem üzerindeki etkisinin giderek arttığını belirterek, bu tür politikaların insan hakları ihlalleri açısından tehlike oluşturabileceği uyarısında bulundu. Didden, göçmenlerin yükünün üçüncü ülkelere kaydırılmasının bu ihlalleri daha da artırabileceğini vurguladı.
AB’nin göç politikalarının yöneldiği bu yeni doğrultu, sığınmacı hakları ve iltica taleplerinin işleme alınma süreçlerinde potansiyel sorunlar yaratıyor. Göç uzmanları, aşırı sağın etkisiyle alınan sert tedbirlerin, AB’nin temel değerleriyle çelişeceği ve uzun vadede sığınmacı haklarına yönelik ihlallerin artabileceği konusunda AB liderlerini uyarıyor.