ABD Başkanı Donald Trump’ın yeniden imar bahanesiyle Gazze Şeridi sakinlerini tehcir planı ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun “Suudi Arabistan çok istiyorsa kendi topraklarında bir Filistin devleti kurabilir” demesi Arap ülkelerinde paniğe ve tepkilere yol açtı.
Arap ülkeleri Trump’ın ve Netanyahu’nun küstahça açıklamalarına karşı ortak bir tavır benimsemek amacıyla bir dizi toplantı yapacak.
Önce beş ülke; Suudi Arabistan, Ürdün, Mısır, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) liderleri önümüzdeki günlerde Riyad’da bir araya gelecek.
Ardından 27 Şubat’ta Kahire’de Arap Birliği Olağanüstü Zirvesi gerçekleştirilecek.
Daha sonra da İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) üyesi ülkeler yine Kahire’de dışişleri bakanları düzeyinde toplanacak.
Ürdün Kralı 2. Abdullah, Trump’ın daveti üzerine gittiği Washington’da yaptığı açıklamada, Mısır’ın bir plan hazırladığına işaret ederek “Mısır’ın planını bir görelim” dedi.
Planla ilgili henüz resmî bir açıklama yok.
Fakat medyaya sızan bilgilere göre amaç, tehcire gerek kalmadan Gazze Şeridi’nin yeniden imarını gerçekleştirmek.
Plana göre Gazze Şeridi içinde “güvenli bölgeler” oluşturularak insanlar o bölgelerde toplanacak.
Enkaz kaldırma ve inşaat çalışmaları güneyden başlayarak kuzeye doğru ilerleyecek.
Arap ülkeleri, Avrupa Birliği (AB) ve Birleşmiş Milletler (BM) gözetiminde çok uluslu 24 şirket tarafından yürütülecek yeniden imar faaliyetleri 3 ila 5 yılda tamamlanacak.
Planla ilgili haberlerde Gazze Şeridi’nin kimin tarafından yönetileceğinden ve güvenli bölgelerin kontrolünün nasıl sağlanacağından henüz bahsedilmiyor.
Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdülâti, geçen ay Associated Press (AP) haber ajansına verdiği demeçte, savaştan sonra Hamas’ın Gazze Şeridi’nde herhangi bir rolü olmayacağını, bölgeyi yönetmeye en uygun yapının Mahmud Abbas başkanlığındaki Filistin Yönetimi olduğunu söylemişti.
Riyad’da yeniden bir araya gelecek beş Arap ülkesinin geçenlerde Kahire’de dışişleri bakanları düzeyinde yaptıkları toplantının ardından yayınlanan bildiride de “Gazze Şeridi’nde Filistin Yönetimi’nin görevlerini üstlenmesi için çalışılacağı” belirtilmişti.
Gazze Şeridi’nin yeniden imarı ve geleceği konusunda öne çıkan beş Arap ülkesinden biri de BAE.
BAE Washington Büyükelçisi Yusuf el-Uteybi, çarşamba günü katıldığı bir programda, Trump’ın planına alternatif bir planları olmadığını ve kendisinin alternatif de göremediğini söyleyerek “Planı olan varsa getirsin, tartışalım.” dedi.
Bu açıklama, Trump’ın tehcir önerisinin BAE tarafından desteklendiğinin göstergesi.
BAE hariç Arap ve İslam ülkelerinin tamamı Gazze Şeridi sakinlerinin başka ülkelere gönderilmelerine karşı.
Ürdün’ün, Mısır’ın, Suudi Arabistan’ın ve tehciri reddeden diğer ülkelerin tavrını öven Hamas, Arap ve İslam ülkelerinden Trump’ın önerisinin uygulanmasını engelleyecek ortak bir plan benimsenmesi çağrısında bulundu.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da Arap ülkelerinin Filistinlileri Gazze Şeridi’nden çıkartmaktan daha iyi bir plan üzerinde anlaşmalarını umduğunu söyledi.
Mevcut koşullarda Trump’ın tehcir önerisini reddeden Arap ülkeleri Gazze Şeridi’ni Filistin Yönetimi’ne teslim edecek bir plan benimserlerse Hamas’ın o plana karşı çıkması çok zor olacak.
