Son dönemin en büyük teknolojik gelişimlerinden biri olan yapay zeka uygulamaları, enerji tüketimi açısından da ciddi tartışmalara yol açıyor. Yapay zeka, bilişim sektöründe veri kullanımı arttıkça enerji tüketimi ve dolayısıyla karbon emisyonunu da yükseltiyor. Özellikle üretken yapay zeka araçlarının enerji tüketimi, standart arama motorlarına kıyasla oldukça yüksek. ABD'li yatırım bankası Goldman Sachs tarafından yayımlanan bir rapora göre, bir ChatGPT sorgulaması, bir Google aramasına kıyasla 10 kat daha fazla enerji tüketiyor.
İki Ucu Keskin Bıçak
Yapay zeka, hemen hemen tüm sektörlerde dönüşüm sağlarken, aynı zamanda büyük miktarda enerji tüketmesi nedeniyle çevresel sürdürülebilirlik açısından sorgulanmaya başladı. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre, bir ChatGPT sorgulaması 2,9 vatsaat elektrik tüketirken, bir Google araması ise sadece 0,3 vatsaat tüketiyor. Bu da yapay zeka tabanlı sorgulamaların, Google aramalarına oranla yaklaşık 10 kat daha fazla enerji harcadığını gösteriyor.
Goldman Sachs raporunda, veri merkezlerinin enerji talebindeki artışa dikkat çekiliyor. Veri merkezlerinin enerji tüketimi uzun yıllar boyunca durağan seyrederken, üretken yapay zeka araçlarının hızla yaygınlaşmasıyla bu talebin 2030 yılına kadar yüzde 160 artması bekleniyor. Şu anda dünya çapındaki veri merkezleri, toplam enerjinin yaklaşık yüzde 2'sini tüketiyor. Ancak bu oranın 2030'a kadar yüzde 3 veya 4'e çıkacağı öngörülüyor.
Veri Merkezlerinin Enerji Tüketimi Artıyor
Son 10 yılda ABD'deki enerji talebinde neredeyse hiç büyüme gerçekleşmezken, 2022 ile 2030 yılları arasında veri merkezlerinin ve diğer ihtiyaçların etkisiyle bu talebin yaklaşık yüzde 2,4 artması bekleniyor. Goldman Sachs analistlerine göre, ABD'deki enerji şirketlerinin yalnızca veri merkezlerini desteklemek için yeni üretim kapasitelerine yaklaşık 50 milyar dolar yatırım yapması gerekecek. Avrupa'da da benzer bir tablo söz konusu. 2023 ile 2033 yılları arasında hem veri merkezlerinin genişlemesi hem de elektriklendirme hızlanması nedeniyle Avrupa'nın enerji talebi yüzde 40 ila 50 artacak.
Şu anda dünya genelindeki veri merkezlerinin yaklaşık yüzde 15'i Avrupa'da bulunuyor. 2030 yılına gelindiğinde, bu veri merkezlerinin güç ihtiyaçlarının Portekiz, Yunanistan ve Hollanda'nın toplam enerji tüketimine eşit olması bekleniyor.
Görüntü Üreten Yapay Zekalar ve Enerji Tüketimi
Görüntü üreten yapay zeka araçlarının tükettiği enerji miktarı da dikkat çekiyor. Son dönemde popüler hale gelen bu araçlar, ürettikleri her bir görüntüde önemli oranda enerji harcıyor. Teknoloji sitesi The Verge'de yer alan bilgilere göre, ortalama bir akıllı telefon şarj olmak için 0,012 kilovatsaat enerji tüketiyor. Yapay zeka kullanarak sadece bir adet görüntü elde etmek, bir telefonun şarj olması kadar enerji tüketiyor.
