Ancak bu ürün gerçekten değerli mi, yoksa sadece eğlenceli bir pazarlama taktiği mi? İtalya’nın ünlü yaz destinasyonu Como Gölü’nde, artık yerel hava dolu bir kutuyu da satın almak mümkün. Pazarlama şirketinin tanıtımına göre, tenekedeki hava yüzde 21 oksijen, yüzde 0,93 argon, yüzde 0,04 karbondioksit ve çok az miktarda azot ve neon içeriyor. Bu projeyi yöneten Daniele Abagnale, “Göl havasını dünyanın her yerine götürebilmek için bir kavanoza hapsetmeyi düşündük,” diyerek ürünün tamamen geri dönüştürülebilir olduğunu ve açıldığında kalemlik veya vazo olarak kullanılabileceğini belirtiyor. Bu ürün yaklaşık 10 euro’ya satılıyor.
Canned air (kutulanmış hava) fikri, İkinci Dünya Savaşı sonrasında Napoli’de ortaya çıkmış. Gennaro Ciaravolo, ABD askerlerinin şehirde bıraktığı boş yiyecek tenekelerini Napoli havası ile doldurup onlara geri satmayı başarmış. Ciaravolo’nun bu hareketi, Napoliten halkının dayanıklılığını ve yaratıcı espri anlayışını yansıtıyordu. Torunu, bu mirası Venedik Bienali’nde devam ettirerek Milano’dan kızartma havası, Londra’dan sis ve Roma’dan kutsal hava sergilemiş.
Eğlenceli mi Yoksa İsraf mı?
Bugünlerde satılan canned air örnekleri ise çoğunlukla basit hatıra eşyası olarak kabul ediliyor. Örneğin, Man Adası’ndan gelen hava, ev özlemini gidermeyi vaat ederken, Çin Altay Dağları’ndan gelen hava “sarhoş edici” olarak tanımlanıyor. İngiltere’de ise Cornwall hava dolu tenekeler 80 euro’ya kadar çıkabiliyor. Ancak bazı eleştirmenler, bu tür eşyaların çevresel atık oluşturduğu ve sadece eğlencelik olduğu görüşünde.
Yine de bazı girişimler canned air’i daha anlamlı bir amaca hizmet etmek için kullanıyor. 2016’da İngiltere merkezli Aethaer firması, ülkedeki Beş Doğal Güzellik Alanı’ndan hava dolu tenekeler satarak hava kirliliğine dikkat çekmeyi amaçladı. Kanada’nın Rockies dağlarından toplanan hava, Çin ve Hindistan gibi yüksek hava kirliliğine sahip ülkelerdeki insanlara temiz nefes alabilmeleri için satılıyor.
Bilim insanlarına göre canned air ürünleri, sağlığa herhangi bir fayda sağlamasa da, özellikle kirliliğe dikkat çekmek için anlamlı bir sembol olabiliyor.