Rıza Pehlevi, 1925'ten 1941'e kadar İran'ın şahı olarak hüküm süren bir İranlı devlet adamıdır. Kaçar Hanedanı'nı devirerek Pehlevi Hanedanı'nı kurdu ve İran'ı modernleştirmeye yönelik geniş kapsamlı reformlar yaptı.
Doğumu ve Erken Yaşamı:
- Rıza Pehlevi, 15 Mart 1878'de Mazenderan'da doğdu.
- Askeri bir aileden geliyordu ve 16 yaşında İran Kazak Birliği'ne katıldı.
- Hızlı yükselişle subay rütbelerinde ilerledi ve 1921'de Kazak Birliği'nin komutanı oldu.
Şah Olması:
- 1925'te, Kaçar Hanedanı'nın son şahı Ahmed Şah Kaçar'ı tahttan indirerek İran'ın şahı oldu.
- Pehlevi Hanedanı'nı kurdu ve merkezi bir hükümet kurmak, ekonomiyi modernleştirmek ve eğitimi geliştirmek için geniş kapsamlı reformlar başlattı.
Reformları:
- Rıza Pehlevi, İran'ı modernleştirmeye kararlıydı ve bu amaçla birçok alanda reformlar yaptı.
- Bazı önemli reformları şunlardır:
- Laikleşme: İslam'ın resmi devlet dini statüsünü kaldırdı ve kadınlara seçme ve seçilme hakkı verdi.
- Eğitim: Eğitim sistemini modernize etti ve kız çocuklarının da okula gitmesini sağladı.
- Ekonomi: Altyapıyı geliştirdi, demiryolları ve fabrikalar inşa etti.
- Ordu: Ordunun modernleşmesini sağladı.
Ölümü ve Mirası:
- Rıza Pehlevi, 26 Temmuz 1944'te Güney Afrika'da sürgündeyken öldü.
- Oğlu Muhammed Rıza Pehlevi ona tahta çıktı.
- Rıza Pehlevi, İran'ın modern tarihi üzerinde önemli bir etkiye sahip tartışmalı bir figürdür. Reformları İran'ı modernize etti ve ülkeyi uluslararası alanda daha önemli bir konuma getirdi.
- Ancak, otoriter yönetimi ve bazı reformlarının muhafazakarlar tarafından karşılanması nedeniyle eleştirildi.
Editör: Enes Kılıç
