Kuruluş Osman, geçtiğimiz hafta yayınlanan son bölümünde Edebali’nin ‘Evlilik kefaet ister’ sözleriyle gündem oldu. Diziyi izleyen vatandaşlar ‘Kefayet nedir, kefayet ne anlama gelir’ sorusunun yanıtını aradı. Şeyh Edebali’nin Selcan Hatun’a hitaben söylediği cümlenin detaylarını merak eden okurlarımız için kefayet-kefâ’et-kifayet kelimelerinin anlamını derledik. Kefayet nedir, ne anlama gelir? Şeyh Edebalı’nın söylediği kefayet ne demek?
KEFAYET NEDİR, NE ANLAMA GELİR? DOĞRU YAZILIŞI KEFAET Mİ KEFAYET Mİ?
Kefayet, doğru yazılışı kefaet olup, denklik anlamına gelmektedir. Telaffuzunda kulağa ‘kefâyet’ gibi gelen ve ‘kifâyet’ kelimesiyle de karıştırılan kefaet, ‘küfüv’ (كٔفٔوْ) kökeninden gelmektedir..
Evlilikte kefâet, birtakım kriterlerde eşlerin birbirine denk olması anlamını taşır.
‘Kefayet ne demek’ sorusu, Kuruluş Osman dizisinin geçtiğimiz haftaki bölümünde Şeyh Edebâli’nin Selcan Hatun’a yönelttiği sözlerle gündeme geldi.
Kuruluş Osman’ın 7. bölümünde Selcan Hatun, Şeyh Edebali’den kızı Bala Hatun’u Osman Bey’e istedi. Ancak Şeyh Edebali kızını Osman Bey’e vermedi. Edebali, ‘Evlilik kefaet ister. Kefaet olmazsa sıkıntı baş gösterir. Osman ile Bala, denk değildir!’ dedi.
Edebali’nin bu telaffuzu üzerine ‘kefâyet’ ne demek sorusunun yanıtı merak konusu oldu. Telaffuz edildiği anda kefayet gibi anlaşılan kelimenin asıl yazılışı ‘kefâ’et’ şeklindedir. Müsâvî, eşit, denk olmak anlamlarındadır. Ancak bu kelime aynı zamanda günlük hayatta çokça kullandığımız ‘kifâyet’ ile de karıştırılmaktadır. Oysa ikisi tamamen farklı anlamlar içermektedir.
Bu yazımızda bahsi geçen kelimelerin Arapça yazılış ve anlamları şöyle;
Kefâ’et (َكَفٰائَةٌ) : Denklik, müsâvât, eşitlik.
Kifâyet (َكِفٰايَةٌ) : Yeterlilik; mesela, ‘kâfî miktarda su kullanmak’ ifadesi gibi…
Kefâyet (كَفٰايَةٌ) : Kelimenin bu şekilde kullanımı yoktur.
EVLİLİKTE KEFAET NEDİR?
Evlilikte kefaet, eş adaylarının her bakımdan birbiriyle eşit olması anlamına gelmez. Buradaki denklik daha çok, erkeğin kadını koruma statüsünü üstlenebilmesi açısından, sosyal ve iktisadi bakımdan hanımından ehven kalmaması anlamına gelir. İslam dini, ailede karşılıklı huzur ve uyumun sağlanabilmesi için bu hususa önem vermekle beraber, uygulanması fıkhi bakımdan zaruret gerektirmeyip, ancak azami derecede fayda sağlayacak detaylardan kabul edilmiştir. Sadece bu iki husus değil, kimi zaman eşler birbirlerini takva ve ilim bakımından veya diğer birçok haslet dolayısıyla da tercih edebilirler.