İrlanda, bütçe fazlası ile güçlü bir ekonomi sergilemesine rağmen, ülkenin mali gözetim organı, hükümeti aşırı harcamalar konusunda temkinli davranmaya çağırdı. İrlanda Mali Danışma Konseyi (IFAC), hükümetin maliye politikasının ülkenin ekonomisine "gereksiz baskı" uyguladığına dikkat çekti.
Harcama Kuralının İhlali
IFAC, 2021 yılında uygulamaya konulan harcama kuralının hükümet tarafından defalarca ihlal edildiğini belirtti. Bu kurala göre harcamaların yıllık %5'ten fazla artmasına ancak daha yüksek vergilerle finanse edilebilecekse izin veriliyor. Ancak Temmuz ayında açıklanan 8.3 milyar €'luk bütçe harcamalarının %6.9 oranında arttığı duyuruldu.
Enflasyon Baskıları ve Yüksek İstihdam
IFAC, harcamaların artmasıyla talebin yükseleceğini ve bu durumun enflasyon baskılarını artıracağını vurguladı. Ayrıca, yüksek istihdam oranları ve artan maaşların da enflasyonu körüklediği belirtildi.
Trinity College Dublin'den Ekonomi Profesörü John D. FitzGerald, "İstihdamdaki artış, ekonominin potansiyelinin üzerinde işlediğine dair bir işaret," diyerek bu durumu destekledi. 2024'ün ilk altı ayında istihdamın %2.7 arttığını ve bu yeni işlerin çoğunun yüksek maaşlı pozisyonlar olduğunu ekledi.
Bütçe Fazlası Aldatıcı mı?
Hükümetin bütçe fazlasına rağmen, IFAC, bu fazlanın yanıltıcı olabileceği uyarısında bulundu. Bunun nedeni, İrlanda'nın büyük ölçüde birkaç çok uluslu şirketten elde edilen vergi gelirlerine dayanması. IFAC, bu gelirlerin sürdürülebilir olmaması durumunda büyük bir bütçe açığının ortaya çıkabileceğini belirtti.
Seçim Öncesi Mali Sıkılaştırma Zor
Önümüzdeki seçimler yaklaşırken, hükümetin mali sıkılaştırma politikaları uygulaması politik olarak zorlayıcı olabilir. Altyapı, konut ve sağlık hizmetlerinde ciddi sorunlar yaşayan İrlanda, kamuoyunun desteğini kaybetmemek için bu vergilerden elde edilen fazlalıkları göz ardı edemeyebilir.
Sonuç olarak, IFAC'ın uyarısı, hükümetin aşırı harcamalardan kaçınması gerektiğini vurgularken, bütçenin dikkatli ve hedeflenmiş tedbirlerle yönetilmesi gerektiği yönünde oldu.
