Finlandiya, başkenti Helsinki'deki evleri ısıtmak için dünyanın en büyük ısı pompasını inşa ediyor. Bu hava-su ısı pompası, şehrin merkezi ısıtma sistemini karbonsuzlaştırmak için kullanılacak. Merkezi ısıtma sistemi, ısıyı merkezi bir noktada üretip, yeraltı boru hatları aracılığıyla evler ve iş yerlerine dağıtmayı içerir.
Isı pompası, -20°C'ye kadar düşük sıcaklıklarda çalışabilme kapasitesine sahip olacak ve yenilenebilir kaynaklardan elde edilen elektrikle çalışacak. Finlandiyalı enerji şirketi Helen Oy tarafından hayata geçirilen tesisin, 2026'nın sonundan itibaren ısı vermeye başlaması planlanıyor.
Helen Oy'nin yeşil yatırımlar başkan yardımcısı Juhani Aaltonen, “Helsinki'nin 2030 yılına kadar karbon nötr olma gibi iddialı bir hedefi var ve ısıtma sistemimizi dönüştürmek bu hedefe ulaşmak için kritik öneme sahip,” dedi. Aaltonen, “Tamamlandığında, ısı pompası tesisi ısıtma kaynaklı CO2 emisyonlarını önemli ölçüde azaltacak ve net sıfır hedefimize yaklaşmamıza yardımcı olacak. Ayrıca, yeni tesisin üretim süreci kolayca ayarlanabilir olduğundan, müşteriler için fiyat istikrarı sağlaması muhtemeldir” şeklinde ekledi.
Enerji şirketi, tesis için Finlandiya Ekonomi ve İstihdam Bakanlığı tarafından bir sübvansiyon aldı.
Helsinki’nin Dev Isı Pompası Ne Kadar Evin Isınmasını Sağlayacak?
Dünyanın en büyük hava-su ısı pompası, Alman üretici MAN Energy Solutions tarafından sağlanıyor. Şirket, dev ısı pompası ve iki adet 50 MW elektrikli kazan içeren yeni ısıtma tesisinin, Helsinki'de yaklaşık 30.000 eve yetecek kadar ısı sağlayacağını ve her yıl yaklaşık 26.000 ton CO2 emisyonu tasarrufu sağlayacağını belirtti.
Isı pompası, ısıyı bir yerden bir yere taşıyan soğutucular kullanır, ancak kullanılan gazların bazıları çevreye zararlıdır ve AB tarafından bazıları artık aşamalı olarak kaldırılmaktadır. Helsinki'nin Patola bölgesindeki merkezi ısıtma tesisi, dünyanın en büyük hava-su ısı pompasına ev sahipliği yapacak.
Üretici, bu ısı pompasında soğutucu olarak CO2 kullanacağını ve bu seçeneğin sızma durumunda alternatiflerine göre daha az zararlı olduğunu belirtti. MAN Energy Solutions CEO'su Uwe Lauber, “İklim nötr teknolojiler kullanan kentsel merkezi ısıtma projeleri, küresel karbon emisyonlarını azaltma çabalarını ilerletmek için hayati öneme sahiptir” dedi.
Yenilenebilir Enerji ile Isınma
Eurostat verilerine göre, AB'de tüketilen enerjinin yaklaşık yarısı binaların ısıtma ve soğutması için kullanılıyor. Bu enerjinin yüzde 70'ten fazlası hala fosil yakıtlardan, özellikle doğal gazdan sağlanıyor. 2023 tarihli Uluslararası Enerji Ajansı raporuna göre, Finlandiya, binaların yüzde 41'inin ısı pompası ile donatılmasıyla iklim dostu ev ısınmasında öncülük ediyor. 2021'de ülkede ısıtma ve soğutma için kullanılan enerjinin yaklaşık yarısı yenilenebilir kaynaklardan geldi - ancak bunun büyük kısmı biyokütle kaynaklıydı.
Helsinki'nin kömür ve gazı biyokütle gibi odun ile değiştirebileceği konusunda endişeler vardı. 2021'de, Finlandiya'nın başkentinin ısıtma sistemini karbonsuzlaştırmak için en iyi çözümü bulacak bir yarışma başlatıldı. Yarışma, biyokütlenin Finlandiya'nın orman sektörüne getireceği baskı nedeniyle bu seçeneği dışladı.
