Georgian Dream partisinin ülkenin AB üyeliği müzakerelerini durdurma kararının ardından Tiflis’te altı gündür süren protestolar sonucu 300'den fazla kişi gözaltına alındı. Protestolar, partinin tartışmalı kararına karşı halkın tepkisiyle başladı ve polisle göstericiler arasında şiddetli çatışmalara yol açtı.
Protestolar Şiddetlendi, Polis ve Göstericiler Çatıştı
Sosyal medyada, sokaklarda yaralanan Gürcüler ve polisle göstericiler arasında gaz bombası ve su tabancası kullanılarak yaşanan şiddetli çatışmaların görüntüleri yayımlandı. Bir fotoğraf, Gürcistan bayrağını tutan bir kadının su tabancasıyla vurulmasını gösterirken, diğerleri göstericilerin parlamento binasına piroteknik maddeler fırlatmasını gösteriyor.
Başbakan Irakli Kobakhidze, pro-Rus Georgian Dream partisinin, muhalefet partilerini şiddeti kışkırtmakla suçladığını ve göstericilerin yaralanmalarından onları sorumlu tuttuğunu belirtti. Ancak Gürcistan Kamu Denetçisi, polisin kullandığı şiddeti işkence ve zulüm olarak nitelendirdi ve aşırı güç kullanımını kınadı. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk de protestoculara karşı güç kullanımını “son derece endişe verici” olarak nitelendirdi.
Uluslararası Tepkiler ve ABD Büyükelçiliği'nin Kınaması
ABD’nin Gürcistan Büyükelçisi Robin Dunnigan, büyükelçiliklerinin “polis şiddetini” tanık olduğunu belirterek, Georgian Dream partisinin AB müzakerelerini yeniden başlatma kararını gözden geçirmesini talep etti. Kobakhidze, protestoların ilk iki günü boyunca şiddet olayları yaşandığını kabul ederken, durumu kontrol altına aldıklarını ve daha fazla gerilimi önlemek için gerekli önlemlerin alındığını savundu. Ayrıca polis müdahalesini övdü ve bunun “Avrupa ve ABD’deki standartlardan daha yüksek bir düzeye” ulaştığını belirtti.
AB Müzakerelerinin Askıya Alınması
Georgian Dream partisi, 28 Kasım’da Gürcistan’ın AB müzakerelerini askıya aldığını açıkladı. Bu açıklama, Avrupa Parlamentosu'nun Ekim seçimlerinin sonuçlarını eleştiren bir karar almasının hemen ardından geldi. Seçim sonuçları, muhalefet grupları ve birçok uluslararası gözlemci tarafından hileli ve adaletsiz olarak nitelendirildi.
AB, Gürcistan’a 2023 Aralık ayında adaylık statüsü verdi ancak bu yıl, Georgian Dream'in “yabancı ajanlar” yasasını geçirmesi üzerine müzakereleri askıya aldı ve mali desteği kesti. Eleştirmenler, bu yasanın Rusya’nın yasalarına benzer olduğunu savunuyor. Ancak yapılan anketlerde, Gürcistan halkının çoğunluğunun AB'ye katılmayı desteklediği görülüyor.
Hükümetin Savunması ve Uluslararası Endişeler
Başbakan Kobakhidze, AB müzakerelerinin durdurulmasının Avrupa entegrasyonunun tamamen sonlandırılması anlamına gelmediğini, sadece “utanç verici ve saldırgan şantaja” karşı durduklarını belirtti. Ancak bu açıklama, Batı'da geniş bir endişe yarattı. AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ve Genişleme Komiseri Marta Kos, yapılan açıklamanın “tüm önceki Gürcistan hükümetlerinin politikalarından bir sapma” olduğunu belirtti ve Gürcistan hükümetine demokratik haklara saygı gösterilmesi çağrısında bulundu.
ABD Dışişleri Bakanlığı da Georgian Dream'in kararını kınayarak, Gürcistan’la olan stratejik ortaklıklarını askıya aldığını duyurdu. Kobakhidze ise Georgian Dream'in, başkan seçilen Donald Trump’ın Ocak ayında göreve başlamasını beklediğini ve ABD-Gürcistan ilişkilerinde “tam bir sıfırlama” yapmayı planladığını söyledi.
