DEMET İLCE / MUHABİR
Light Warlpiri veya Warlpiri rampaku olarak bilinen bu dil, standart Avustralya İngilizcesinin farklı unsurlarının, kuzey Avustralya'daki birkaç bin Yerli insan tarafından konuşulan bir Aborijin dili olan Warlpiri ve son zamanlarda geliştirilen İngilizce tabanlı bir creole olan Kriol ile harmanlanmasıyla oluşturulan karma bir dildir.
Bu kültürel merak, Avustralya Ulusal Üniversitesi'nde dilbilim profesörü olan ve "yeni dili" ilk kez 2005 yılında bildiren Carmel O'Shannessy tarafından derinlemesine incelenmiştir.
Kendisi bunun 1970'lerde ve 80'lerde bazı Warlpiri yetişkinlerinin Warlpiri cümlelerinin ortasında ara sıra İngilizce veya Kriol kelimesini kullanmaya başlamasıyla ortaya çıktığına inanıyor. Bu, kod değiştirme olarak bilinen bir şeydir; esasen bir konuşmacı konuşurken iki veya daha fazla dil arasında geçiş yaptığında gerçekleşir. Çocuklar bu karma cümlelerin söylendiğini duyduklarında bunu tek bir dil olarak işleyip oradan geliştirdiler.
O'Shannessy, şunları söyledi:
"Karma bir dil geliştirmek için, çok sistematik bir şekilde kod değiştiren ve kendi konuşma tarzlarını yaratmak için bir tür sosyal nedeni olan iki dilli veya çok dilli kişilere sahip olmanız gerekir. Kod değiştirme genellikle bu tür bir sonuca yol açmaz, oldukça nadirdir.”
Yıllar sonra dil sistemi doğal olarak gelişmeye devam etti ve hatta Lajamanu'daki bazı insanların ana dili haline geldi. Geleneksel Warlpiri'nin bile "yüksek derecede tehlike altında" olduğu ve yalnızca 4.000 kişi tarafından konuşulduğu düşünülürken, Light Warlpiri dili daha da belirsizdir; çoğunluğu 40 yaşın altında olan yaklaşık 350 kişi tarafından konuşulur ve anlaşılır.
Lajamanu inanılmaz derecede uzak. En yakın topluluk yaklaşık 110 kilometrelik (68 mil) Daguragu'dur; en yakın büyük kasaba ise 560 kilometrenin (350 mil) üzerinde olan ve arabayla yaklaşık 6 saat süren Katherine'dir. Bu yolculuğun büyük bir kısmı, kötü durumdaki "açık" toprak yollardan geçiyor.
Değiştirilen ve ödünç alınan sadece tuhaf kelimeler ve ifadeler değildir. O'Shannessy'nin açıkladığı gibi dilin temel yapısı Warlpiri, İngilizce ve Kriol'un farklı unsurlarından etkileniyor.
Çoğu dilde, fiil sistemi ve isim sisteminin yapılarını farklı, uzak dillerden duymak nadirdir. Bununla birlikte, Light Warlpiri'de fiiller çoğunlukla İngilizce veya Kriol'dan gelirken, cümledeki diğer gramer bileşenlerinin çoğu Warlpiri'den kaynaklanmaktadır.
Light Warlpiri'nin genel yapısı karma bir dildir; çoğu fiil ve bazı sözel morfolojiler İngilizce ve/veya Kriol'dan alınmıştır ve çoğu nominal morfoloji Warlpiri'den alınmıştır. İsimler hem Warlpiri sözlüğü hem de İngilizce sözlük kaynaklarından alınmıştır.
O'Shannessy, "Yardımcı sistemin yeniden yapılandırılması, Warlpiri'den öğeler ve İngilizce ve/veya Kriol'un çeşitleri ve stillerinden seçici olarak yararlanılarak yeni yapılar üretecek şekilde birleştirildi" diye ekledi.
