Küresel Hastalık Yükü (GBD) çalışmasının 1950-2021 yıllarında 195 ülkedeki ölüm oranları ve beklenen yaşam süreleri analizinin yanı sıra anketler, nüfus sayımları ve diğer kaynaklardan elde edilen verilerden yararlanılan araştırmada, özellikle Kovid-19 salgını dönemine odaklanıldı.
COVID-19 İNSAN ÖMRÜNÜ KISALTTI
Washington Üniversitesi Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsünce (IHME) yürütülen araştırmada, dünya genelinde beklenen yaşam süresinin 2019 ile 2021 arasında 1,5 yılı aşkın azaldığı ve geçmişteki artışların keskin şekilde tersine döndüğü saptandı.
IHME'de görev yapan araştırmacılardan Dr. Austin E. Schumacher, Kovid-19 salgınının dünya genelindeki yetişkinler üzerinde derin etki bıraktığını belirterek, "Salgın sırasında, ülkelerin ve bölgelerin yüzde 84'ünde beklenen yaşam süresi azaldı. Bu durum, yeni patojenlerin yıkıcı potansiyel etkilerini ortaya koyuyor." ifadelerini kullandı.
Beklenen yaşam süresi, bir kişinin ortalama ne kadar yaşadığını ortaya koyan istatistiki bir ölçüt.
Araştırmanın detayları, "The Lancet" adlı dergide yayımlandı.
COVID AŞISINDA NE VAR?
Üzerinde çalışılan birçok farklı Covid aşısı var. Bunların bazıları, salgına yol açan virüsün zayıflatılmış halini içeriyor.
Oxford/Astra Zeneca aşısı, Covid-19'a neden olan Sars-CoV-2 virüsüne benzeyecek şekilde değiştirilmiş zararsız bir virüs kullanıyor.
Pfizer/BioNTech ve Moderna ise virüsün genetik kodunun bir kısmını kullanarak bağışıklık sistemini harekete geçirecek aşılar üzerinde çalışıyor. Bunlara mRNA aşıları deniyor.
Bunlar insan hücrelerini değiştiren aşılar değil. Sadece Covid'e karşı bağışıklık sistemini harekete geçiren talimatlar içeriyorlar.
Bazı Covid aşıları ise koronavirüsün sahip olduğu bazı proteinlerini içeriyor.
Aşıları daha stabilize ve etkili kılmak amacıyla alüminyum gibi başka malzemeler de kullanılabiliyor.