DEMET İLCE / MUHABİR
Sonsuza kadar genç kalmaya mı çalışıyorsun? Bu popüler bir hedef: 40 milyar dolar değerindeki yaşlanma karşıtı pazarın 2032 yılına kadar 60 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor . Yaşlılığı durdurmak için insanlar diğer müdahalelerin yanı sıra kırışıklık kremi, pop takviyeleri ve ağırlık kaldırmaya da başvuruyorlar.
Yaşlanma sıklıkla düzeltilmesi gereken bir sorun olarak gösterilse de, düşündüğünüzden daha kolay değiştirilebilir bir durumdur. Kaliforniya'daki Buck Yaşlanma Araştırma Enstitüsü başkanı ve CEO'su Eric Verdin , en son bilime göre , orta yaştan ileri yaşa geçişi işaret eden net bir biyolojik dönüm noktasının bulunmadığını söylüyor.
Verdin, "Farklı insanlar arasında inanılmaz miktarda değişkenlik var" diyor ve birisinin biyolojik yaşını (hücrelerinizin ve dokularınızın kaç yaşında olduğunu) kullanmayı, kronolojik yaşı (yaşadığınız yıl sayısı) yerine kullanmayı tercih ediyor.
Bu inanç statükoyu altüst etmeye başladı: Psikoloji ve Yaşlanma dergisinde yayınlanan yakın tarihli bir çalışma , birinin yaşlı kabul edildiği yaşın yükseldiğini gösteriyor.
Almanya'nın Berlin kentindeki Humboldt Üniversitesi'nden araştırmacı Markus Wettstein'ın liderliğindeki araştırmaya göre, günümüzde orta yaşlı ve yaşlı yetişkinler kendilerini 10 ila 20 yıl önceki aynı yaştaki insanlardan daha genç hissediyorlar.
İnsanlar daha uzun yaşıyor , bu da bu eğilimi kısmen açıklıyor. Ancak bulgular, özellikle Batı Yarımküre'de yaşlanmaya yönelik karamsar görüşleri de yansıtıyor olabilir.
Wettstein ve meslektaşları, "İnsanlar, bu oldukça istenmeyen yaşam evresine girmek istemedikleri için yaşlılığı erteliyor" dedi.
Yaşlılığın tarihi
İnsanlık tarihinin büyük bölümünde, kişinin görevleri tamamlama veya ailesine ve topluma katkıda bulunma yeteneği, yaşlılık algısını şekillendirdi.
19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Batı Yarımküre'de emeklilik, odak noktasının yeteneklerine değil, bireyin kronolojik yaşına kaydığı zamandı.
Ortalama bir Amerikalı 62 yaşında emekli oluyor; bu da çoğu yetkilinin ve hükümetin bir kişiyi yaşlı olarak kabul ettiği dönem civarında. Yaşam süreleri uzasa ve insanlar büyük sosyal ve ekonomik değişimler yaşasa bile, 60 ila 65 yaş aralığı zaman içinde nispeten tutarlı kaldı .
Genel olarak yaşlanma, kanser, diyabet ve Alzheimer gibi bulaşıcı olmayan hastalıkların çoğu için en güçlü risk faktörüdür. Çoğu insan hayatının önemli bir kısmını bu gibi durumlardan etkilenerek geçirecektir. Bazı tahminlere göre, 60 yaşın üzerindeki ABD'li yetişkinlerin yaklaşık yüzde 95'inde en az bir kronik rahatsızlık varken, neredeyse yüzde 80'inde iki veya daha fazla kronik rahatsızlık var.
Ancak yeni çalışma, kronolojik yaşın yaşlılığı tanımlamak için iyi bir gösterge olmayabileceğini söylüyor. Aksine bireyler kendi algılarına göre farklı zamanlarda yaşlılığa girebilirler.
Ve hiç kimsenin yaşlanmak istemediği doğrudur, özellikle de son 200 yılda yaşlanmayla ilgili stereotipler daha olumsuz hale geldiğinden, bu durum bazılarının dünya çapında yaşlı ayrımcılığı krizi olarak adlandırdığı durumu körüklüyor . Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, daha genç bir adayı işe almak kadar incelikli veya saygısızlık kadar bariz olabilen yaşlı ayrımcılığı, sosyal izolasyona, sağlık sorunlarına ve hatta daha erken ölüme yol açıyor .
Yale'de epidemiyoloji ve psikoloji profesörü olan ve yeni çalışmaya dahil olmayan Becca Levy , kariyerinin çoğunu Yaş Kodunu Kırmak adlı kitabında detaylandırdığı yaş inançlarının alt etkilerini çözmeye harcadı .
Levy, "Daha fazla olumsuz yaş inancı daha kötü fiziksel, zihinsel ve bilişsel sağlığa yol açabilir" diyor Levy, olumlu olanlar ise daha iyi sağlığa zemin hazırlıyor. Levy'nin analizlerinden biri , Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşlı ayrımcılığının bir yıllık maliyetinin toplam 63 milyar dolar olduğunu tahmin ediyor.
Verdin, "Yaşlanma kültüre göre renklenir" diyor. "Batı dünyasında gençliğe değer veriliyor, ancak Çin ve Kore gibi Doğu kültürlerinde yaşlanma bilgelikle ilişkilendiriliyor ve bir erdem olarak görülüyor."
Yaşlılık ne zaman başlar?
Geçtiğimiz yüzyılda yaşlanmaya bilimsel ilgi arttı. Yatırımcılar ve hükümet fon sağlayıcıları uzun ömürlülük araştırmalarına milyarlarca dolar akıttı ve bu da yaşlanma süreciyle ilgili yeni anlayışların ortaya çıkmasına yol açtı.
Hücreler artık gençlik fonksiyonunu geri kazandırmak için yeniden programlanabilir. Yeni ilaçlar iltihaplanmayı tetikleyen yaşlanmış hücreleri ortadan kaldırabilir. Aralıklı oruç ve kalori kısıtlaması gibi diyet müdahalelerinin yaşamı uzatma potansiyeli olduğu gösterilmiştir.
Bu ilerlemeye rağmen bilim insanları yaşlanmanın ne olduğu ve ne zaman başladığı konusunda hala tartışıyorlar.
Birincisi, bunu ölçmenin kesin bir yolu yok. Yaşamımız boyunca olup bitenlere bağlı olarak bedenlerimiz daha hızlı veya daha yavaş yaşlanabilir. Stres etkenleri veya kronik hastalıklar gibi bazı önemli olaylar bizi "daha hızlı" yaşlandırabilir ve böylece biyolojik yaşımızı hızlandırabilir.
Ergenlik ve menopoz gibi belirli fizyolojik olaylar yaşam yolundaki kilometre taşlarını işaretlerken, yaşlılık evrensel belirteçlerle tanımlanmaz. Yaşlanma , fizyolojik yollarda hasar ve dejenerasyonun birikmesiyle karakterize edilen çok faktörlü bir süreçtir . Bu kademeli bozulma, sonunda normal hücre ve doku fonksiyonunu bozar.
Son 30 yılda bilim insanları, kişinin biyolojik yaşını doğru bir şekilde temsil eden farklı ölçümler aradılar. Fiziksel yetenek, lipit profilleri ve DNA hasarı gibi belirli faktörler potansiyel biyobelirteçler olarak işaretlenmiştir. Ancak şu anda sağlıklı yaşlanmayı değerlendirecek altın standart bir araç henüz mevcut değil.
Verdin, "Yaşlanma birdenbire gerçekleşen bir şey değil" diyor. "Bu, tanımlanmasını zorlaştıran bir süreklilik."
Süper yaşlıları araştırmak
Yine de herkes farklı yaşlanır ve bazıları uzun yaşar ve gelişir. 70 yaşından sonra da nispeten genç ve sağlıklı kalan bu sözde " süper yaşlılar " bilim adamlarını büyüledi.
Verdin ve diğer yaşlanan araştırmacılar, bunları inceleyerek süper yaşlı olmayanların sağlık süresini veya kronik hastalık olmadan yaşadıkları süreyi artırmayı umuyor.
2050 yılına gelindiğinde dünyadaki her 3 kişiden 1'i 60 yaş ve üzerinde olacak ; bu da, bu araştırmayı her zamankinden daha acil hale getiren demografik bir değişim.
Verdin şöyle diyor: "Çalışmamızın insanlara ekstra yıllar boyunca sağlıklı yaşam sunmamıza olanak tanıyacağını ve dolayısıyla toplumsal algıyı değiştirip insanların kendi yaşlanmaları konusunda daha az olumsuz hissetmelerini sağlayacağını umuyorum."