Tayvan, Çin’in Tayvan sularında ve çevresindeki askeri hareketliliğine karşı sert tepki gösterdi. Tayvan Dışişleri Bakanlığı, bu faaliyetlerin bölgesel barışı tehdit ettiğini ve uluslararası deniz taşımacılığına zarar verdiğini ifade etti. Çin’in bölgedeki askeri tatbikatları, Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching-te’nin Hawai ve Guam’a gerçekleştirdiği ziyaretlerin ardından geldi.
Çin’den Gövde Gösterisi
Tayvan ordusu, Çin’e ait askeri gemilerin hem Tayvan sularında hem de açık denizlerde tespit edildiğini açıkladı. Gemilerin “duvar” formasyonunda hareket ettiği ve bu düzenlemenin Çin’in bölge üzerindeki hak iddiasını göstermek amacı taşıdığı ifade edildi. Yerel medya, toplam 90 gemiden oluşan bir filonun faaliyet gösterdiğini, bunların 60’ının donanmaya, 30’unun ise sahil güvenlik birimlerine ait olduğunu bildirdi.
Tayvan’daki Ulusal Sun Yat-Sen Üniversitesi Asya-Pasifik Güvenlik Uzmanı Kuo Yujen, Çin sahil güvenlik gemilerinin tatbikatlara katılımını yeni bir strateji olarak değerlendirdi. Kuo, bu hareketliliğin Tayvan limanlarını abluka altına almayı ve denizde dış bariyer oluşturmayı hedefleyen bir senaryonun provası olduğunu belirtti.
Lai’nin Ziyareti Sonrası Tepki
Çin’in askeri faaliyetleri, Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching-te’nin Hawai ve Guam’a yaptığı ziyaretlerin hemen ardından yoğunlaştı. Çin, Tayvan’ı kendi topraklarının bir parçası olarak gördüğünü ve ada hükümeti ile diğer ülkeler arasında resmi diplomatik ilişkilere karşı çıktığını yineliyor.
Lai, geçen hafta gerçekleştirdiği ziyaretlerde ABD ana karasına adım atmaktan kaçınırken, Çin tarafı bu seyahatlere tepki olarak tatbikat düzenleme sinyalleri verdi. Çin Halk Kurtuluş Ordusu, Güneydoğu kıyılarındaki hava sahasını Pazartesi’den Çarşamba’ya kadar kısıtlasa da tatbikatları resmi olarak doğrulamadı.
ABD ve Çin Arasında Diplomasi
Çin’in bu hareketliliğinin, 2025 yılında göreve başlayacak olan ABD’nin yeni başkanı Donald Trump’a bir mesaj taşıdığı ifade ediliyor. Trump, NBC’nin “Meet the Press” programında Tayvan’ı savunma konusunda açık bir taahhütte bulunmazken, Çin lideri Şi Cinping ile son günlerde bir görüşme gerçekleştirdiğini, ancak Tayvan meselesinin gündeme gelmediğini belirtti.
Çin’in askeri tatbikatları ve Tayvan’a yönelik tehditkar tutumu, bölgede artan gerilimin göstergesi. Tayvan hükümeti, uluslararası toplumdan destek beklerken, ABD ve Çin arasında bu konuda nasıl bir diplomatik denge kurulacağı merak konusu.