Bir ay sonra Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de gerçekleşecek olan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı COP29, iklim finansmanında yeni hedeflerin belirlenmesi ve gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliğine uyum sağlaması adına atılacak adımlarla ön plana çıkıyor. Zirve, şiddetli iklim olaylarının dünya genelinde yaşandığı bir dönemde düzenlenirken, bu toplantıda geçmiş vaatlerin yerine getirilmesi bekleniyor.
COP29’un en önemli gündem maddesi, 15 yıldır ilk kez güncellenecek olan küresel iklim finansmanı hedefi olacak. 2009’da geliştirilen ve 2020 yılına kadar gelişmekte olan ülkelere yılda 100 milyar dolar sağlanmasını öngören hedef, ancak 2022’de gerçekleştirilebildi. Artan iklim krizine karşı, ihtiyaç duyulan finansman 500 milyar ile 1 trilyon dolar arasında değişiyor. Bu durum, ülkeler arasında ciddi müzakereleri de beraberinde getirecek. Finansman hedefinin nasıl şekilleneceği, bağışçı ve alıcı ülkelerin kim olacağı, fonların hibeler mi yoksa krediler mi olacağı tartışma konularından bazıları olacak.
AB’nin Tutumu
AB ülkeleri, COP29 öncesinde yıllık 100 milyar dolarlık desteğin 2025’e kadar sürdürülmesine ve bu hedefin daha da artırılmasına yönelik karar aldı. AB, uluslararası kamu finansmanının bu sürecin temelinde olması gerektiğini vurgularken, katkıda bulunabilecek ülkelerin daha geniş bir tabanda olması gerektiğini ifade ediyor. Ayrıca, gelişmekte olan ülkeler için hibe yoluyla finansman sağlanması gerektiği savunuluyor.
COP29 aynı zamanda ülkelerin Paris Anlaşması kapsamında belirlenen ulusal katkı beyanlarını (NDC) yenilemeleri için bir fırsat olacak. Bu taahhütler, her beş yılda bir yenilenmek zorunda ve ülkelerin emisyonları nasıl azaltacaklarına dair sektörel hedefler içermesi gerekiyor. Zirve, 2025'teki yeni taahhütler öncesinde ülkelerin birbirlerini hesap vermeye zorlayacağı kritik bir an olarak görülüyor.
Enerji Dönüşümü ve Finansman
COP28’de alınan kararlarla yenilenebilir enerji kapasitesinin üç katına çıkarılması ve enerji verimliliğinin iki katına çıkartılması hedeflendi. COP29’da ise bu hedeflerin nasıl finanse edileceği üzerinde durulacak. Enerji dönüşümüne yönelik bu hedefler, fosil yakıtlardan uzaklaşmanın önemini bir kez daha ortaya koyuyor. Zirve, bu hedeflere yönelik somut adımların atılacağı bir platform olarak büyük önem taşıyor.
COP29, iklim krizine karşı finansman sorunlarını çözme, uluslararası işbirliğini güçlendirme ve sürdürülebilir bir gelecek için önemli adımlar atılması adına kritik bir dönemeç olacak.