Dünya

Nursultan Nazarbayev kimdir?

Abone Ol

Ülkesinin gelecek inşasına büyük katkıları olan Nazarbayev’in bu kararı sonrası herkes onun yaşam öyküsünü merak etmeye başladı.

Bakıldığında Sovyetler Birliği konjonktürünün geride kaldığı günden bu yana konumunu korumayı başaran tek lider olma özelliğine sahip olan Nazarbayev, her şeyden önce eski bir mühendis olarak çalışmıştı. Öyle ki çalıştığı madenlerdeki ayaklanmalarda işçilerle kurduğu sıkı bağ onu siyasete doğru sürükledi. Bir zaman sonra Sovyetlerin en önemli ikinci adamı olmayı başaran ve bu dönem elde ettiği gücü Kazakistan’ın bağımsızlığını elde ettiği gü yani 1991’den bu yana korumayı başardı.

RUSÇAYI SOĞUK SAVAŞTA ÖĞRENDİ

Nursultan Nazarbayev takvimler 6 Temmuz 1940’ı gösterdiğinde ülkesinin en büyük iki şehrinden biri olan Almatı’nın, Qaskelen ilçesine bağlı Şamalğan kasabasında hayata gözlerini açtı.

Lisans eğitimini 1962 – 1965 yılları arasında Kara-gandı Üniversitesi, Metalurji bölümünü dışarıdan okuyarak tamamladı. Daha sonra bu bölümde yüksek lisans eğitimi alarak 1967’de mühendis metalurji uzmanlığını aldı.

Askere alınmamak için o daha dünyaya gelmeden kırsal bölgede küçük bir köye yerleşen babasının bu kararı neticesinde okul hayatı başlayıncaya kadar sadece Kazakça konuşmayı biliyordu. Soğuk savaş bitip sular durulduğunda babasının askere alınmayacağından emin olduktan sonra Çemolgan’a döndüklerinde ilk okula başladı ve burada hızla Rusça öğrendi. Zekası ve çalışkanlığıyla ön plana çıktıktan sonra devlet bursuyla Almatı yakınlarındaki Kazkele’deki bir yatılı okulunda okumaya hak kazandı.

Aldığı metalürji eğitimi kilometrelerce uzakta da olsa onu ülkenin kuzeyindeki Temirtau’da bulunan maden ocaklarına götürdü. Madende ağır şartlarda çalışan Nazarbayev, burada çalışan işçilerin ayaklanmalarına kayıtsız kalmadı.

SİYASİ YAŞAMI NASIL BAŞLADI?

Görevden ayrılmasından hemen sonra ülkenin başkenti Astana’nın adının Nursultan olarak değiştirilmesine varıncaya kadar büyük bir sevgi ve itibara ulaşan siyasi yaşamı Haziran 1971’de başladı.

O tarihte Kazakistan Komünist Partisi’nin Temirtaw (Demirdağ) şubesinin parti başkanının ikinci yardımcılığı görevini yürütmeye başladı. Ekim 1973’e gelindiğinde Kargandı Metalurji İşletmesi’nin yönetiminde başkan yardımcılığı görevini üstlenen Nazarbayev basamakları adım adım çıkarak Mart 1977’de tam adıyla Kazakistan Komünist Partisi başkan yardımcısı, Aralık 1979’da aynı partinin merkezinde yine başkan yardımcısı, 1984 yılının Mart ayında ise KSSC Bakanlar Kurulu başkanı oldu.

Görüldüğü üzere istikrarlı bir seyir izleyen siyasi yaşamı 1989’un Haziran ayına gelindiğinde Kazakistan Komünist Partisi başkanının birinci yardımcılığına atandı ve böylece partinin birinci sekreterliğine seçildi. Çok değil bir yıl sonra Kazak Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti tarafından Kazakistan’ın ilk cumhurbaşkanı seçildi ve Aralık 1991 senesinde yapılan cumhurbaşkanı seçimlerinde yüzde 98,7 oy alarak ülkesinin halk tarafından seçilen ilk cumhurbaşkanı ünvanını aldı.

TÜRKİYE’YE YAKIN SİYASETİ

Her dönem aşırıcılıkların karşısında olmayı tercih eden Nursultan Nazarbayev, bütün dini örgütlenmelere karşı mesafeli bir siyaset güdüyordu. Onun bu tavrı Kazakistan’ı FETÖ’ye karşı ilk tepkiyi veren ülke yaparken 15 Temmuz işgal girişimi sonrası Türkiye’nin yanında olduklarını ilk açıklayanlardan biri olmasını sağladı.

Öyle ki darbe girişimi sonrası Türkiye’yi ilk ziyaret eden devlet başkanı da Nursultan Nazabayev oldu.

Dahası 24 Kasım 2015’te patlak veren uçak krizinde Türkiye ile Rusya ilişkilerinin normalleşmesi için Nazarbayev devreye girmiş ve Haziran ayında Başkan Erdoğan’dan Putin’e gönderilen mektubun yerine ulaşmasından rol oynamıştı.