Nihat Nasır – Diriliş Postası
“Seçici Ses Duyarlılığı Sendromu” olarak da bilinen bu hastalık, günlük hayatta karşılaşılan bazı seslerin kişide aşırı rahatsızlık yaratmasıyla ortaya çıkar. Misophonia, kişiyi sosyal hayattan izole edebilir ve yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir.
Misophonia belirtileri nelerdir?
Misophonia hastaları, genellikle sakız çiğneme, nefes alma, öksürme veya horlama gibi sıradan sesler karşısında büyük bir rahatsızlık hissederler. En yaygın belirtileri şunlardır:
- Rahatsız edici seslere karşı ortamdan uzaklaşma veya kulakları kapatma isteği
- Gerginlik, sinirlilik ve yoğun stres hissi
- Belirli seslere maruz kaldığında anksiyete veya öfke patlamaları
- Sürekli tekrarlayan seslerden kaçınma çabası
Bu belirtiler, kişinin hem sosyal yaşamını hem de meslekî hayatını olumsuz yönde etkileyebilir. Zamanla bu sesler, bireyde sosyal çekilme ve izolasyona neden olabilir.
Misophonia nedenleri nelerdir?
Misophonia'nın kesin nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir, ancak yapılan araştırmalar hem psikolojik hem de nörolojik faktörlerin etkili olabileceğini göstermektedir. Beynin ses işleme mekanizmalarındaki yapısal farklılıklar, bu hastalığın ortaya çıkmasında önemli bir rol oynayabilir. Aynı zamanda, obsesif-kompulsif bozukluk (OKB) veya anksiyete gibi rahatsızlıklar da misophonia riskini artırabilir. Bununla birlikte, yüksek sese uzun süre maruz kalma ve bazı beyin travmaları gibi faktörler de bu rahatsızlığı tetikleyebilir.
Misophonia tanısı nasıl konur?
Misophonia tanısı için genellikle klinik psikologlar ve odyologlar tarafından çeşitli testler yapılır. Bu testler, hastanın belirli seslere karşı gösterdiği tepkileri ölçmeye yöneliktir. Aynı zamanda, hastaların duyarlılık düzeylerini belirlemek amacıyla çoktan seçmeli testler uygulanabilir.
Tanı kriterleri arasında, kişinin seslere verdiği tepkilerin aşırı olduğunun farkında olması, sosyal ve meslekî yaşamında bu tepkilerin belirgin bir etkisinin bulunması ve tinnitus (kulak çınlaması) gibi işitme sorunlarının olmaması yer alır.
Misophonia tedavi yöntemleri
Misophonia’nın kesin bir tedavisi henüz bulunmamaktadır, ancak çeşitli terapi yöntemleri ile hastaların yaşam kaliteleri artırılabilir. En yaygın tedavi yöntemleri arasında şunlar bulunmaktadır:
- Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Bu terapi yöntemi, kişinin rahatsız edici seslere karşı geliştirdiği tepkileri değiştirmeyi hedefler. Kişiye, bu seslerle başa çıkma ve farklı düşünme stratejileri öğretilir.
- Ses Terapisi: Kulaklara yerleştirilen özel ses jeneratörleri ile hastalar, rahatsız oldukları seslere karşı duyarsızlaştırılmaya çalışılır. Bu yöntem, bireylerin çevresel seslere alışmasını sağlayabilir.
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Daha sakin ortamlarda bulunmak ve rahatsız edici seslerden uzak durmak, misophonia hastalarının yaşam kalitesini artırabilir.
Misophonia tedavisinde kullanılan ilaçlar genellikle eşlik eden depresyon veya anksiyete gibi rahatsızlıklar için reçete edilir, ancak bu hastalığa özel bir ilaç henüz geliştirilmemiştir.
Misophonia, özellikle sosyal hayatı zorlaştıran bir rahatsızlık olsa da, doğru terapi yöntemleri ile semptomların hafifletilmesi ve kişinin yaşam kalitesinin artırılması mümkündür. Eğer siz de belirli seslere karşı aşırı duyarlılık hissediyorsanız, bir uzmana başvurarak tanı ve tedavi süreçlerine başlayabilirsiniz.