Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Gıda Teknolojisi Ana Bilim Dalı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Sibel Bölek, iyi huylu kolesterolü düşürüp, kötü huylu kolesterolü yükselten ve böylelikle kalp hastalıklarına neden olan trans yağların aynı zamanda farklı ciddi sorunlara da yol açabileceğini söyledi.
Trans yağların kansere neden olduğunun, gebelik süresini kısalttığının, anne sütünün kalitesini değiştirdiğinin, bağışıklık sistemini zayıflattığının, alzaymır riskini arttırdığının bilimsel araştırmalarla ortaya konulduğunu dile getiren Bölek, ayrıca trans yağların bel ve göbek çevresinde yağlanmaya da neden olduğunu aktardı.
Bölek, ‘Trans yağlardan kaçınan tüketiciler genellikle trans yağlarca zengin çikolata, kraker, cips, patlamış mısır, şekerleme, kuru pasta, salata sosu gibi paketli gıdalardan uzak durmayı tercih ederler.’ diyerek, şunları kaydetti:
‘Ancak bu kişiler trans yağların en önemli oluşum yollarından biri olan yağları yüksek sıcaklığa maruz bırakmama konusunda gerekli hassasiyeti göstermemektedir. Özellikle soğanı öldürmek için yapılan uzun süre kavurma işlemi sırasında yüksek sıcaklığa maruz kalan yağda önemli ölçüde trans yağ oluşabilmekte ve paketli gıdalardan uzak duran tüketiciler kendi evlerindeki yemeklerinde trans yağ oluşumuna sebep olmaktadır. Bu durumu önlemek için soğanı uzun süre yağda kavurma işleminden mümkün olduğunca kaçınılmalı ve tencereye konulan yemekler çiğden pişirme olarak bilinen doğrudan pişirme işlemiyle hazırlanmalıdır. Soğanı yumuşatmak için ise tencereye bir miktar su konularak haşlama işlemi yapılabilir.’
Kavrulmuş kuru yemişlerdeki trans yağ riskine dikkat
SBÜ Gıda Teknolojisi Ana Bilim Dalı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Sibel Bölek, yüksek sıcaklığa maruz kalmasından dolayı trans yağ açısından zengin diğer gıda çeşidinin de patates kızartması ve lokmalar olduğunu belirterek, konuşmasını şöyle tamamladı:
‘Gün boyu yüksek sıcaklığa maruz kalan yağ içerisinde pişirilen patates kızartması ve lokmaların trans yağ içeriklerinin çok yüksek olduğu saptanmıştır. Bazıları daha dayanıklı ve bazıları daha duyarlı olmakla beraber tüm yağlar yüksek sıcaklığa maruz kaldıklarında koroner kalp rahatsızlıklarından obeziteye varan sonuçları olan trans yağlara dönüşebilmektedir ve bu konuda çok dikkatli olunmalıdır. Trans yağlarca zengin olma ihtimali yüksek olan bir diğer besin grubu da kavrulmuş kuru yemişlerdir. Yağ içeriği bakımından oldukça zengin olan kuru yemişler kavurma esnasında yüksek sıcaklığa maruz kaldıklarından içerdikleri faydalı yağ, trans yağlarca zengin zararlı bir hale dönüşmektedir. Bu nedenle mümkün olduğunca kavrulmuş yerine çiğ kuru yemiş tüketmeye özen gösterilmelidir.’