DEMET İLCE / MUHABİR
Elinizdeki göreve odaklanamıyor musunuz veya öğleden sonraki durgunluğun ardından kendinizi halsiz mi hissediyorsunuz? Olası bir neden: demir eksikliği anemisi (IDA).
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) göre yaklaşık 3 milyon Amerikalıda anemi var ve bunlar yalnızca teşhis konulan kişiler. Pek çok kişi farkına varmadan yıllarca bu durumla yaşıyor.
Teksas'ın McKinney kentinde yaşayan 42 yaşındaki işletme sahibi Lisa Taylor, Fortune'a "Sanırım yıllardır demir eksikliğim var. Yirmili yaşlarımın başında kan bağışına gittiğimi ve neredeyse bayıldığımı hatırlıyorum. Biraz terlemeye ve biraz başım dönmeye başladım. Hiçbir şey söylemedim.” dedi.
Taylor gibi, DEA'lı pek çok kişi, uygun bir teşhis almadan önce semptomlarını gözden kaçırıyor veya önemsiz gösteriyor.
Miami Miller Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin hematoloji bölümünde pratisyen hemşire olan Maya Bloomberg, Fortune'a şunları söyledi.:
"Birisi anemi hastası olduğunda, dolaşımda yeterli miktarda kırmızı kan hücresi bulunmadığından vücutları %100 çalışamaz. Yaygın semptomlar arasında yorgunluk, halsizlik, nefes darlığı, göğüs ağrısı, baş ağrısı, çarpıntı, soluk cilt, baş dönmesi, soğuk eller ve ayaklar yer alıyor."
Beyne oksijenin azalması beyin bulanıklığına da neden olabilir. Bloomberg şunu ekliyor: "Bu belirti, düşünme, konsantre olma, bilgiyi işleme, problem çözme, unutkanlık ve zihinsel olarak halsiz hissetme güçlüğüne yol açabilir."
Çalışan birçok insan için üretkenlik en önemli önceliktir. IDA ile yaşadığınız zorluklar nedeniyle projelerinizi tamamlayamıyorsanız veya belirli son tarihlere yetişemiyorsanız, bu durum kariyerinizi etkileyebilir.
Bu semptomlarla mücadele etmenin ve bozukluğu gidermenin ilk adımı, anemiye neyin sebep olduğunu bulmak için doktorunuzla bir muayene planlamaktır.
Anemi nedir?
CDC, IDA'yı, insanların yeterince demir alamamasından kaynaklanan anemi olarak tanımlamaktadır.
Bir kan testi, hemoglobin değerinin erkekte 13,5 gm/dl'den, kadında ise 12,0 gm/dl'den az olduğunu gösterdiğinde teşhis konur.
Anemi, Amerika Birleşik Devletleri'nde en sık görülen kan hastalığıdır.
Doğru tanıyı alın
Belirtilerinizi doktorunuza açıklayın ve onları küçümsemeyin
Taylor, "Kendinizi iyi hissetmediğinizi veya bir şeylerin biraz yolunda gitmediğini düşünüyorsanız bile, bunu bir hiçmiş gibi görmezden gelmeyin. Gidip kontrole gidin, kan tahlili yaptırın ve seviyelerinizin iyi olduğundan emin olun." diye konuştu.
Doktorunuz testler yapacak ve kırmızı kan hücresi boyutunu ve rengini arayacak, kırmızı kan hücrelerinden oluşan kan hacminizin yüzdesini kontrol edecek ve hemoglobin ve ferritin seviyenizi izleyecektir.
Taylor'ın muayenesi IDA teşhisini ortaya çıkardı. Taylor, "Hemoglobin değerim 10,0 veya 10,1 civarındaydı. Yani oldukça düşük." dedi.
Altta yatan nedeni belirleyin
Size IDA teşhisi konulduysa, bozukluğa neyin sebep olduğunu bilmek önemlidir.
Costa Mesa, Kaliforniya'da naturopatik doktor Nikka Kanani, Fortune'a şöyle söylüyor:
"Anemi beslenme yetersizlikleri, kanama, bazı ilaçlar ve bazı formlar kalıtsal olabilir. Adet gören kadınlar, hamile kadınlar ve kronik sağlık sorunları olan kişiler genellikle anemi açısından en fazla risk altındadır."
Maalesef bazı doktorlar cevaplar için yeterince derine inmiyor.
Bloomberg, "En büyük sinirim, bireylerin demir eksikliğine sahip olduğunun tespit edilmesi ve demir takviyesi almalarının söylenmesidir. Ancak aneminin gerçek nedeni açısından asla değerlendirilmezler." diye konuştu.
Paneliniz anemiye işaret ediyorsa doktorunuz altta yatan nedeni belirlemek için ek testler isteyebilir.
Lazer gravür dükkanı sahibi olan Taylor, kansızlığını adet dönemlerine bağlıyor.
Bloomberg, “Oldukça ağır ve uzun bir adet döngüsüm var. Muhtemelen nedeni bu çünkü diğer tüm testleri yapmışlar." dedi.
Doğru çözümleri bulun
Altta yatan nedeni bulduktan sonra bir sonraki eylem planı tedavidir. Çoğu kişi için cevap demir takviyeleridir. Doktorunuz vücudunuzdaki demir depolarını yenilemek için reçetesiz demir hapları önerebilir. Ancak bu tabletler herkese uyacak tek çözüm değildir.
Taylor, "Ağızdan demir almayı denedim ama vücudum bunu işleyemedi. Bunun farklı biçimlerini denedim ama işe yaramadı." diyor.
Artık işini başarıyla yapabilmek için ekstra odaklanmak zorunda kalan iki çocuk annesi anne, Venofer demir aşısı yaptırıyor. İntravenöz olarak uygulandığında etkilerin hissedilmesi üç hafta kadar sürer ve yaklaşık altı ay sürer.
Taylor, "Bunu aldıktan sonra kendimi normal hissediyorum ve kesinlikle beyin bulanıklığını gideriyor" diyor.
Yaşam tarzı değişiklikleri yapın
Beyin bulanıklığını uzak tutmak için yaşam tarzı değişiklikleri de yardımcı olur. Bloomberg, "Yaşam tarzı alışkanlıkları beyin bulanıklığına, özellikle de yüksek stres düzeylerine katkıda bulunuyor ve bu da hayatımızın her yönünü olumsuz yönde etkileyebilir. Meditasyon, yoga ve doğada vakit geçirmek gibi stres azaltma teknikleri stres seviyelerinin azaltılmasına yardımcı olabilir." diyor.
Taylor bunu ilk elden biliyor. Demir infüzyonlarına ek olarak evde eliptik bir makine kullanarak aktif kalıyor. Ayrıca kırmızı et ve mercimek gibi demir açısından zengin yiyecekleri de diyetine dahil ediyor.
Bloomberg, "Kırmızı kan hücrelerini üretmek için gereken besinler açısından zengin bir beslenme, demir, B12 vitamini ve folat içeren anemi semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Demir açısından zengin gıdalarla C vitamini almak demir emilimini artırabilir.” diyor.
Enerjiyi artırın ve üretkenliği artırın
Uygun tedavi ile DEA'lı kişiler günlük yaşamlarında bir iyileşme görecektir. Enerji seviyeleri ve üretkenlikleri artabilir.
Taylor, "Hemoglobinim yükseldiğinde ve demirim iyi olduğunda, temelde beyin bulanıklığı olmuyor. Açık düşünebiliyorum ve olayları net bir şekilde işleyebiliyorum.” diyor.
Taylor şunu ekliyor:
“Düzeltilene kadar ne kadar kötü hissettiğinizi bilemezsiniz. Sanki bir perde kalkmış gibi. Ben farklı bir insanım.”