Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, yüzde yüz erişilebilirlik hedefiyle engellilerin sunulan hizmetlere erişimleri için gerekli dijital dönüşüm ve engelsiz iletişime yönelik çalışmalar yürüttüklerini belirterek, bu kapsamda işitme engelli bireylere yönelik iletişim engelinden kaynaklanan sorunları ortadan kaldırmak ve yaşamlarını kolaylaştırmak üzere gerçekleştirdikleri projelerle ilgili bilgi verdi.
Bakan Göktaş, işitme engelli vatandaşların, kamuda, özel sektörde ve sosyal hayatlarında iletişim ihtiyaçlarını karşılayabilmek için İşitme Engelliler Engelsiz İletişim Merkezi’ni (AİLEM) kurduklarını belirterek, “Türk işaret dilini kullanan herkes için ortak bir iletişim merkezi haline dönüşen iletişim merkezimize hem bakanlığımızın internet sitesi hem de mobil uygulama üzerinden erişilebiliyor. Vatandaşlarımız tek tuşla Türk İşaret Dili Tercümanlarına ulaşılabiliyor. İletişim merkezimiz bugün 18 bin 684 kullanıcı tarafından aktif olarak kullanılıyor. Günde ortalama 150 çağrıya alışverişten, aile içi iletişime, öğretmen veli görüşmesinden, hasta doktor iletişimine kadar birçok konuda çeviri hizmeti sağlıyoruz. Yaklaşık 2 yıldır hizmet veren merkezimizde bugüne kadar Türk İşaret Dili çevirmenlerimiz tarafından 98 bin 319 çağrıya çeviri desteği sağlandı. AİLEM Engelsiz İletişim Merkezimizin sunduğu hizmetlerle, Türk İşaret Dili kullanan bütün işitme engelli vatandaşlarımızın hayatını kolaylaştırmayı hedefliyoruz.”
Göktaş, AİLEM dışında ayrıca şu an Bakanlık merkez ve taşra teşkilatında 52 ilde toplam 77 Türk işaret dili tercümanıyla hizmet verdiklerini hatırlatarak, tercümanların son 3 yılda, tapu, belediye, valilik, noter, banka, sağlık gibi alanlarda işitme engellilere yaklaşık 6 bin 871 çeviri hizmeti sağladığını aktardı.
“Türk İşaret Dili (TİD) Sözlüğü’ne 150 ülkeden 4.5 milyondan fazla erişim sağlandı”
Bakan Göktaş, dünya dilleri arasında doğal bir dil olarak kabul edilen Türk İşaret Dilinin yapısal ve pragmatik özelliklerinin derlenerek kayıtlı hale getirilebilmesi ve bir derlemin oluşturulması amacıyla 2015-2017 yılları arasında Türk İşaret Dili Araştırma Projesi’nin yürütüldüğünü hatırlattı.
Proje kapsamında toplanan veriler çerçevesinde en fazla kullanım sıklığına sahip olan 2 bin sözcükten oluşan Güncel Türk İşaret Dili Sözlüğü’nün oluşturulduğunu kaydeden Göktaş, “Bakanlığımız tarafından 2017'de https://tidsozluk.aile.gov.tr/ internet adresinden kullanıcıların hizmetine sunulan Güncel Türk İşaret Dili Sözlüğü, Türkiye'nin 26 ilinden ve 113 Türk İşaret Dili anadili konuşucusundan elde edilen Türk İşaret Dili derlemine dayanıyor. Sözlükte işaret, anlam ve örnek olmak üzere üç farklı tür ve türlerine göre farklı arka plan rengi ile hazırlanan toplam 11.428 video yer alıyor.” ifadelerini kullandı.
Bakan Göktaş, video tabanlı olarak çevrim içi ortamda tasarlanan sözlük içeriklerinin Türk İşaret Dili ve Türkçe olarak sunulduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Sözlüğün kullanıcı kitlesi arasında işitme engelli öğrenciler, Türk işaret dilini öğrenmek isteyenler, tercümanlar, özel eğitim öğretmenleri ve araştırmacılar yer alıyor. Bakanlığımızın Türk işaret dilini öğrenmek isteyenler, işitme engelliler okullarında öğrenim gören öğrenciler, Türk işaret dili eğitimi veren eğitimciler için hazırladığı Güncel Türk İşaret Dili (TİD) Sözlüğü’ne 2017’den bu yana 150 ülkeden 4.5 milyondan fazla erişim sağlandı.”
İngilizce çevirisi de olan sözlükte kullanıcıların öğrenmek istediği işareti, Türkçe sözcükler ya da işaretin görsel özellikleri ile bulabildiğini kaydeden Göktaş, örnek videolar yardımıyla kullanıcıların ilgili sözcüğün cümle içindeki kullanımı hakkında bilgi edinebildiğini ifade etti.
Bakan Göktaş, X sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımla da Türk işaret Dili Bayramı'nı kutladı.
Paylaşımında; "Sesin görünür olduğu bu özel dili konuşan herkesin Türk İşaret Dili Bayramını yürekten kutluyorum." ifadelerini kullandı.